İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, Mezopotamya Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma Dayanışma ve Kültür Derneği (MEYA-DER) ve Diyarbakır Tabip Odası Kazan Vadisi'nde hayatını kaybeden PKK'lilerin aileleriyle birlikte sorumlular hakkında suç duyurusunda bulundu.
Suç duyurusu, Hakkari'nin Çukurca İlçesi Kazan Vadisi'nde yapılan operasyonda hayatını kaybeden PKK'lilerin kimyasal silah sonucu öldürüldüğü iddialarından sonra savcılık tarafından yapılan ön otopsi raporunda cenazelerde "renk değişimlerinin" görüldüğü ve vücutlarında "tespit edilemeyen" yanıkların olduğu yönünde ifadelerin yer alması üzerine yapıldı.
Sözkonusu çatışmada kimyasal ya da kullanımı yasak silahlar kullanıldığı tespitinin yapılması halinde soruşturma ve yargılama talebinde bulunulan suç duyurusunda şu ifadelere yer verildi:
"Bunların kullanımı konusunda yetkili ve sorumlu Silahlı Kuvvetler yetkilileri hakkında gerekli ceza soruşturmasının yürütülmesi gerekmektedir. Bu silahların kullanımı talimatı kimler tarafından verildiği, bu silahların kullanımından ilgili Bakanlık ve diğer yetkililerin haberdar olup olmadığı, bu kullanımı yasak kimyasal silahların Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde bulunup bulunmadığı hususları da ayrıntıları ile araştırılmalıdır. Tüm bu araştırmalar sonucuna göre tüm sorumlu ve yetkililer hakkında gerekli soruşturma işlemleri yürütülmelidir. Yukarıda belirtilen hususular ve yapılacak araştırmalar sonucunda tespit edilecek sorumlular hakkında soruşturma yürütülmesi ve haklarında ceza yargılaması başlatılması ve gerekli soruşturma işlemlerinin ivedilikle yapılmasını saygılarımızla arz ederiz."
Deliller toplanamıyor
Cenazeleri görmüş olan ailelerin İHD'ye yaptıkları başvurudaki anlatımların da yer aldığı suç duyurusunda kimyasal silah ve diğer zehirli gazların kullanımına ilişkin Türkiye'nin de taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve kanunda yer alan maddeler hatırlatıldı, bu silahların kullanımının savaş suçu sayıldığı belirtildi.
Cenazeler üzerindeki "kullanımı yasak etkili silahların kullanılmış olabileceğine" dair emarelere ve olaydan çok sonra araştırma yapılmasına rağmen birçok delil ve veriye ulaşılabildiğine de değinilen suç duyurusunda, savcılık soruşturması başlatılmadığı için delillerin toplanmadığı belirtildi. Çatışmada hangi silahların kullanıldığına ilişkin Genelkurmay Başkanlığı'ndan bilgi istenmesi gerektiği söylendi.
Alternatif rapor talebi
Diyarbakır'da dilekçenin verilmesinden önce yapılan açıklamada İHD Diyarbakır Şube Sekreteri Raci Bilici, Türk Tabipler Birliği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Adli Tıp Uzmanları Derneği veya üniversitelerdeki uzmanlardan oluşan bağımsız bir heyetin hazırlayacağı alternatif bir otopsi raporu istediklerini, fakat savcılığın olumsuz yanıt verdiğini hatırlattı ve bu yöndeki talebi yineledi.
36 PKK'li hayatını kaybetmişti
Hakkari'nin Çukurca İlçesi Kazan Vadisi'nde 22-23 Ekim tarihlerinde TSK operasyonları sırasında 36 PKK'li yaşamını yitirmişti. Çatışma alanında daha önce bir kez Avrupa Parlamentosu'ndan bir heyet; bir kez de Barış ve Demokrasi Partisi (BDP), İHD, MEYA-DER, Demokratik Toplum Kongresi (DTK) ve İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (MAZLUM-DER) temsilcilerinden oluşan bir heyet incelemelerde bulunmuştu. Türk Tabipler Birliği (TTB) de Adalet Bakanlığı'na başvuruda bulunarak oluşturacakları bir heyetin inceleme yapmasını talep etmişti. (YY)