Kıbrısta Çözüm İçin İnisiyatif ABde

Aralarında Kıbrıs Cumhuriyeti'nin de bulunduğu 10 ülkenin yarın (Çarşamba) Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik anlaşmasını imzalamasıyla, Kıbrıs sorununda girilecek yeni süreci değerlendiren uzmanların görüşü, "çözümün artık AB'nin inisiyatifinde olacağı" yönünde.

Gazeteci Ruşen Çakır, Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi Doktor, Avrupa Hareketi kurucularından Cengiz Aktar ve Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr Turgut Tarhanlı, Kıbrıs sorunun alacağı yeni boyutu Bianet'e değerlendirdi:

AKP geleneksel politikaya teslim

Gazeteci-yazar Ruşen Çakır, 3 Kasım seçimlerinden sonra sorunun çözümü için Belçika modeli öneren fakat daha sonra bundan vazgeçen Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) bundan sonra da geleneksel politikaları zorlayacak bir girişimde bulunamayacağını söylüyor:

"Annan Planı gündemdeyken Denktaş'ı ikna edebilseydi şimdi çok olumlu bir noktaya gelinebilirdi. Fakat AKP, geleneksel politikaya teslim oldu, ve bunu aşamıyor da. Bunu aşmak için çaba göstermek istiyorlar ama yapamıyorlar."

Mesele, tarafların birbirini istemesi

Avrupa Hareketi 2002'nin kurucularından Cengiz Aktar da 16 Nisan'dan sonra yeni bir sürecin başlayacağına dikkat çekerek, "AB, Türkiye ve Yunanistan'ın "toplanarak eteklerindeki bütün taşları dökmeleriyle" çözüm bulunabileceğini" söylüyor:

"Hele hele Irak savaşından sonra sorun acil bir hal aldı. Soruna, çok daha geniş, makro bir perspektifte bakmamız gerekiyor. Bütün mesele, AB ülkeleri Türkiye'yi yanlarında istiyor mu, yoksa istemiyor mu, dolayısıyla Türkiye'yi ABD'nin kucağına itiyor mu? Mesele artık budur."

Türkiye'ye yeni plan gerekli

Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turgut Tahranlı, "Birleşmiş Milletler'in (BM) yürüttüğü girişimlerden çözüm çıkmamasının BM'nin devre dışı kaldığı anlamına gelmediğini, fakat bundan böyle AB'nin daha etkili olacağını" söylüyor.

Tarhanlı'ya göre Türkiye ancak kendine sunulabilecek bir özüm paketiyle görüşmelere yanaşabilir:

"Türkiye statükoyu değiştirici bir rol oynayabilir ama Türkiye'nin statükoyu değiştirmesi de ancak kendisine sunulan bir planı kabulü biçiminde olacaktır. Ya statüko sürecek ya da Türkiye statükoyu ortadan kaldıracak bir politikaya yönelecek."

Tarhanlı, "Kıbrıs Cumhuriyeti'nin AB'ye üye olmasıyla Türkiye'nin "işgalci" konuma düşmeyeceğini" söylüyor ve "Türkiye'nin bu durumun aşılması konusunda görüşmelere devam edeceğini" sözlerine ekliyor.

Kıbrıs, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya, Çek Cumhuriyeti ve Slovenya yarın (Çarşamba) AB'ye üyelik anlaşmasını imzalayacak.(HA/BB/NK)