Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), Kıbrıslıtürk parlamenterlerin AKPM toplantılarına Kıbrıslırum kesiminin izni aranmaksızın katılmasına onay verdi.
Kıbrıslıtürkler, AKPM toplantılarında biri asil diğeri yedek iki üyeyle temsil edilecek. Kimlik ve adresleri, AKPM belgelerinin Kıbrıs sayfalarında Kıbrıslırumlarınkinden ayrı bir bölümde "Kıbrıs Türk toplumu" sıfatıyla gösterilecek.
AKPM Başkanlık Divanı'nın kararıyla, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden (KKTC) iki parlamenter genel kurula katılıp konuşma yapabilecek; ancak bu parlamenterlerin oy hakları bulunmayacak.
Kıbrıslı Türk parlamenterler genel kurul ve komisyon toplantılarına "AKPM'nin davetlisi" olarak katılacaklar. Uzlaşıya göre, AKPM Başkanı, Kıbrıslıtürklere her genel kurul ve komisyon toplantısı öncesi "Kıbrıs Türk toplumu temsilcileri" sıfatıyla resmen davetiye gönderecek. AKPM, iki milletvekili belirlemesi için Kıbrıs Türk siyasi partilerine çağrıda bulundu.
Karar, KKTC'nin tanınması anlamına gelmese de ilk defa Kıbrıslıtürklerin bağımsız biçimde ve kendi seçtikleri temsilciler vasıtasıyla bir Avrupa platformunda temsil edilecek olmaları bakımından politik öneme sahip.
Nami: Olumlu bir adım
KKTC adına Strasbourg'da bulunan Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili Özdil Nami, AKPM kararını "izolasyonların kaldırılması yönünde olumlu bir adım" olarak yorumlarken, AKPM Başkanı Peter Schieder, kararın "kesinlikle KKTC'nin tanınması anlamına gelmediğini" vurguladı.
Gül: AKPM kararı çok önemli bir aşama
Türkiye Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, AKPM'de KKTC lehine alınan kararın KKTC'nin ve Kıbrıstürklerin haklarını uluslararası platformlarda savunmaları için önemli bir aşama olduğunu söyledi.
Talat: Karar önemli bir adım
Başbakan Mehmet Ali Talat, AKPM'nin kararının "önemli bir adım olduğunu" belirterek, "Artık dünya Kıbrıstürkünü anlamaya başlamıştır. Bu bir ilk adımdır" dedi.
Başbakan Talat, Kıbrıstürklerinin 24 Nisan'da ortaya koyduğu barışçı yaklaşımın bu kararla desteklendiğine işaret etti; "Kıbrıstürkünün dünya ile uyumlu bir anlayışa girmesi ve bunu politikalarına yansıtmasıyla dünya bu noktaya geldi" dedi.
"Kıbrıslırumlar Kıbrıslıtürkleri temsil etmiyor. Bu teşhis kondu ve kayda geçti. Bu çok önemli bir şey" diyen Talat, "Papadopulos yönetiminin Kıbrıstürkünü sürekli tecrit etmesi ve dünyadan koparması mümkün olmayacaktır. Bu karar, aslında bunun göstergesidir" diye konuştu.
Türkiyeli parlamenterin tepkisi
AKPM Başkanlık Divanı'nın kararı, Türkiyeli parlamenterler arasında memnuniyetle karşılandı.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Milletvekili Mevlüt Çavuşoğlu, "Kıbrıs'taki referandumdan sonra ilk kez uluslararası bir kuruluşta, KKTC lehine olumlu ve somut bir karar çıktığını" söyledi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Milletvekili Ali Rıza Gülçicek de, kararı, KKTC'ye yönelik izolasyonun kaldırılması yönünde önemli bir gelişme olarak niteledi.
Kararın tam metni
Enformasyon Dairesi'nin kararının tam metni şöyle:
"Kıbrıs'la ilgili 1376 sayılı kararın (200) 6. paragrafını uygulamaya koymak için büro, meclis ve komitelerinin çalışmalarında 'Kıbrıs Türk toplumunun seçilmiş temsilcileri' ile daha yakın ilişki kurmaya yönelik aşağıda belirtilen önlemleri uygulama kararı alır:
1. 1376 sayılı kararın (2004) 6. paragrafına göre Kıbrıs Türk toplumunun temsilcilerini seçmelidirler. Sayıları 'Kıbrıs, Parlamenterler Meclisi'nde ikisi Kıbrıslı Rum ve biri Kıbrıslı Türk olan üç temsilci (ve üç yedek) hakkına sahiptir...' şeklinde ifade eden 1113 sayılı kararın (1977) 10. paragrafından doğacaktır.
2. Bu sebeple büro, 'Kıbrıs Türk toplumunun seçilmiş iki temsilcisini' meclisteki yerlerini almaya davet eder. Her oturum için sadece bir temsilci konuşma yapabilir. Başkan tarafından mecliste konuşma yapmak için yetkilendirilirse, temsilci Kıbrıs * (*1376 sayılı Karara (2004) göre) şeklindeki belirtmeyle konuşmacılar listesinde yer alacaktır. Konuşmacılar listesinde dahil edilecekleri emre ilişkin olarak meclis oturumlarıyla ilgili ek hükümlerin (25 Mart 2002'de büro tarafından kabul edilen) 12. paragrafı uygulanır.
3. 'Kıbrıs Türk toplumunun seçilmiş bu iki temsilcisinin' isimleri, üyelerinin, mecliste Kıbrıs Türk toplumunu temsil edeceği Kıbrıs Türk siyasi partileri tarafından meclis başkanına bildirilecektir. Başkan bu isimleri büroya, daha sonra da onay için meclise sunacak ve bu karar tüm meclis yasama yılı için geçerli olacaktır.
4. Bu temsilcilerin isimleri , 'Kıbrıs Türk toplumu temsilcileri' ifadesiyle yürürlükteki metnin sonundaki meclis listesinin 'Kıbrıs' sayfasına ilave edilecektir.
5. Komite çalışmalarına katılımla ilgili olarak 47.7 sayılı karara göre, her komite, adı geçen temsilcileri komitede yer alıp konuşma yapmak için davet etme kararı alabilir. Bu karar tüm meclis yasama yılı için alınabilir."
Daha önceki durum neydi?
AKPM'de Kıbrıs'a ayrılan üç üyeliğin ikisi Kıbrıslırum parlamenterlerce kullanılırken, üçüncüsü uzun yıllar boş kaldı. 1997'de alınan bir kararla bu sonuncu üyeliğe sadece Kıbrıs'la ilgili fikirlerini ifade etmek ve sadece komisyon toplantılarına katılmak üzere KKTC'li üye getirildi.
AKPM, Nisan'da Kıbrıslırumların önergesiyle kabul ettiği önceki kararında Kıbrıslıtürklerin "Kıbrıs heyeti" içinde temsiliyetini öngörmüştü. Bu karar Kıbrıslıtürklerin AKPM'de Kıbrıslırumlardan onay alarak temsil edileceği şeklinde yorumlandığı için Kıbrıslıtürk tarafınca "uygulanamaz" ilan edilmişti. (BB)
