Fotoğraf: AA
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Dünyada zeytinyağı üretimi ve ihracatının yarısından fazlasını karşılayan İspanya ve İtalya'da kuraklık nedeniyle rekolte neredeyse yarıya düştü. Bu durumun Türkiye'nin zeytinyağı ihracatındaki pazar payını büyütmesi beklenirken ihracatçılar fon kesintisi engeline takıldı.
Alınan karara göre, dökme (açık) ve varilli zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 cent karşılığı Türk lirası Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu kesintisi uygulanacak.
Önceden verilen teşvik kaldırıldı
Hükümetin açıklamasına göre bu kararla birlikte dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının, ambalajlı zeytinyağı ihracatına döndürülerek katma değerli ürün ihracatına katkı sağlanması hedefleniyor.
Ancak "Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi" adıyla ambalajlı zeytinyağı ihracatına verilen teşvik 1 Ocak 2023 itibariyle yürürlükten kaldırılmıştı.
"Elimizde rekor ihracat yapacak kadar ürün var"
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Yönetim Kurulu Başkanı ve Uluslararası Zeytin Konseyi (COI) Danışmanlar Kurulu Üyesi Dr. Mustafa Tan, Türkiye'nin İspanya, İtalya, Fas gibi ülkelere kıyasla küresel ısıtmadan daha az etkilendiğini dolayısıyla zeytinyağı pazarındaki yerinin bir üst noktaya taşındığını belirtiyor.
"Hem bu yıl hem de gelecek yıl elimizde rekor ihracat yapacak kadar ürün var" diyen Tan şöyle konuştu:
"Ambalajlı ürün ihracatının artışını sektör temsilcileri olarak biz de savunuyoruz. Ancak arz fazlasının olduğu durumlarda dökme zeytinyağı ihracatının önü kapatılmamalı. Çünkü diğer ülkelerde yağ olmadığı zaman dökme ve ambalajlı yağ fiyatı birbirine yaklaşıyor. Şu anda da yarım dolar gibi küçük bir fark var."
"Zeytinyağı ihracatında en yüksek oranı yakaladık"
Üreticilerin ambalajlı zeytinyağı ihracatı yapabilmek için uzun süreli ve devlet destekli politikalara ihtiyaç duyduğunu vurgulayan Tan, "Zeytinyağı ihracatında en yüksek oranı yakaladık. Türkiye tarihinde ilk kez yedi yüz elli milyonu geçen bir ihracat yapıldı" dedi.
Mustafa Tan, bu durumun Türkiye'yi İspanya'dan sonra zeytinyağı ihraç liderliğine taşıyacağını söyledi.
Tan şöyle devam etti:
"Sezon ortasında böyle yaptırımların olması piyasada pozisyonu almış ihracatçıyı zora sokar. Firmalar ihaleye girdi, yağlar alındı, paralar ödendi. Böyle olduğunda piyasada bir güvensizlik ortamı oluşuyor. İhracatçılar kaygı duyuyor."
Kesintinin ihracatçıdan değil, yurtdışındaki alıcıdan yapılması gerektiğini söyleyen Tan bu kısıtlamaların iç piyasada da dengesizlik yaratacağının altını çizdi.
(ZA/AÖ)