İstanbul Deklarasyonun taslak metninde, kongrenin birincil dileği, kentleri ve mimariyi yok eden savaşların sona erdiği bir dünyanın yaratılması.
21. yüzyılın kent, mimarlık, kültür, çevre, yerel yönetimler, kimlik değerleri konularında ulusal ve evrensel önermeler içeren deklarasyon, bugün kapanış forumunda tartışılarak açıklanacak.
Mimarlar Odası Genel Başkanı Oktay Ekinci, Kongre Bilim Komitesi Başkanı Prof. Dr. Doğan Kuban, Kongre Başkanı Suha Özkan tarafından açıklanacak deklarasyon üzerindeki görüşmeler Uluslararası Mimarlar Birliği Başkanı Jaime Lerner tarafından yönetilecek.
Küresel politikalar tehdit ediyor
İstanbul Deklarasyonu'nda, kentleri mimari içeriğinden ve yaratıcılığından uzaklaştırarak, mekanik üretim ve tüketim merkezleri, hatta "para basma makineleri" olarak gören küresel politikaların kent ve mimarinin organik bütünlüğünü tehdit ettiği belirtildi.
"Küresel politikalar sadece mimarlığın değil, insanların temel sorunudur. Çünkü toplumların kendi değerlerine ve insan değerlerine yabancılaşması nedenidir. Temelde kent, tarih boyunca barış, insan hakları, demokrasi ve kültürel kimlik gibi uygarlık bileşeni erdemlerin doğduğu yerdir. Ve bu erdemler mimari ile birlikte oluşmaktadır."
"Tüketim ekonomisinin yerine üretim ekonomisi"
Küreselleşme sürecin bu günkü gelişme stratejisinin dünya için büyük bir tehlike olduğuna dikkat çekilen deklarasyonda, Kentler ve Mimarlığın yeniden buluşmasının öncelikli koşulları ise şöyle sıralandı:
* Yaşamı ve çevreyi tahrip eden tüketim ekonomisinin yerine yoksulluğu önleyecek bir üretim ekonomisi;
* Toplumların kültürel kimliğini yok etmeyen bir mimarlık ve çevre öğretisi;
* Barışın bütün politikalardan önce gelen mutlak varlığı;
* Ulusları köleleştiren bir uluslararası egemenlik mekanizması yerine, öz kaynaklarının talanına izin vermeyen bir uluslararası işbirliği;
* Bilginin evrenselliği.
Deklarasyon, bu ilkelere dayalı insancıl, kültürel ve uygarlıkları gözeten bir küreselleşme için ulusal ve uluslararası tüm ortamlarda tüm kesimler arasında işbirliği ve ortaklık öneriyor.
Öneriler hükümetlerce değerlendirilmeli
Kongreye katılan dünya mimarlarının,Kentleşme, mimarlık, çevre ve kültüre bağımlı kalkınma politikalarında tüm kesimlerle birlikte hükümetlerce de değerlendirilmesi istedikleri şöyle:
* Barınmanın bir temel insan hakkı olduğu gerçeğiyle birlikte kentlere göç edenlerin ve fakirlerin yerleşme sorunlarını, sağlık ve eğitim kadar kutlu bir hak olarak kabul eden; bu bağlamda kent topraklarının rant aracı olmaktan kurtulmasını sağlayacak politikalar ve bu düşüncelerin gelişmesini sağlayan kavramsal açılımlar;
* Kent topraklarına bir rant alanı olarak bakmaktan uzaklaşmış, yaşanabilir ve mutlu olunan ortamlar yaratmaya öncelik veren belediyeler ve hükümetler;
* Tarihsel birikimlere dayalı kültürlerin evrensel değerlerle buluşmasını sağlayan bir kent ve mimarlık politikası, ve bu amaçla tarihsel kalıtın insanlığın ortak mirası olarak bugünle bütünleşmesinin sağlanması;
* Çağdaş mimarlığın tarihsel mimari emeği ve yaratıcılığı dışlayan değil, bu birikimi kendi "bellek" zenginliği olarak da değerlendirerek, kimlikli yarınları hedefleyen bir bugünü yansıtacak özde gelişmesi.(KÖ/EÜ)
