Umut Çocukları Derneği sokaklarda yaşarken bir sosyal eğitim kurumuna gönderilen çocukların 18 yaşını doldurduktan sonra hiçbir olanağı olmadan tekrar sokaklara dönmelerini engellemek için bir proje başlattı.
Çocukluklarını geride bırakan gençlerin suça yönelmelerini önlemek, onlara maddi yardım sağlamak ve meslek edindirmek amacıyla bir çanta dikim atölyesi kurdu.
34 genç bu atölyede üretim yapıyor şimdi. Ancak bir sorunları var. Ürettikleri çantaları nasıl satacaklarını bilmiyorlar. Bu nedenle atölyelerindeki çantaları satabilmek için destek ve reklamlarını yapabilecekleri kuruluşlarla ilişkiye geçmek istiyorlar.
Derneğin bir başka ihtiyacı da web sitesi. Böyle bir siteyi hazırlayıp düzenleyecek gönüllülerin desteği gerekiyor.
34 kişi atölyede yaşıyor
1992'de kurulan Umut Çocukları Derneği'nin bugün başkanlığını bir zamanlar madde bağımlısı bir çocuk olarak sokaklarda yaşayan Ferhat Şahin yapıyor.
Aile ekonomisine katkıda bulunmak için çalışmak zorunda kalmış Şahin, bir yandan da eğitimini tamamlamaya uğraşmış. O da diğer çocuklar gibi ailesinden fiziksel ve sözlü şiddet gördüğü için evi terketmiş. 11 yıl uçucu ve uyuşturucu maddeler kullanmış, çeşitli cezaevlerinde yaşamış. Bugün gönüllülerin, farklı vakıfların ve derneklerin destekleriyle dernek adına birçok çalışmayı yürütüyor.
Şahin'le dikim atölyesini ve sokak çocuklarını konuştuk.
Çanta dikim atölyesi fikri nasıl ortaya çıktı?
Geçmişte sokakta yaşayan gençlerin bugün sokakta dilenme, hırsızlık yapma veya çöpten yeme alışkanlıklarını kırmak adına oluşturulan ve kişinin aslında kendine yardım ettiği bu projeye "kendine yardım atölyesi" adı verdik. Projenin devlet desteği yok. HSBC Bankası'nın ve HSBC gönüllülerinin maddi desteğiyle atölye çalışabilecek duruma getirildi.
Projeye destek olan sivil toplum kuruluşları var mı?
Dernek şu anda birçok sivil toplum kuruluşuyla ortak çalışmalar yürütmekte. Ancak yedi yıl öncesinde Bakırköy Belediyesi, Bakırköy Kaymakamlığı ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanlığı'yla imzalanan protokolde sosyolog, psikolog, pedagog, gıda ve araç temininin karşılanmasına ilişkin maddeler yer almasına rağmen hiçbir kurumdan destek alamamış.
Şu an sadece Bakırköy Belediyesi öğle yemeklerini temin ediyor. Bunun yanında vakıfta sadece gönüllü psikolog ve sosyologlar çalışıyor.
Çanta dikim atölyesinde çalışan gençlere nasıl ulaşıyorsunuz?
Projede çalışan çocuklar derneğin saha çalışmaları sonucunda ulaşılan veya kendi istekleriyle derneğe gelen çocuklar. 18 yaş üzeri 34 kişi bu atölye sayesinde temel ihtiyaçlarını karşılamaya çalışıyor, burada barınabiliyor ve üretim yapabiliyor.
Toplumun madde bağımlılığına bakışı nedir?
Madde bağımlıları eskiden uçucu ve uyuşturucu maddeleri insanlardan saklanarak kullanırdı. Günümüzde ise artık toplum bunu benimsemiş durumda. Bugün her yerde kullanılabiliyorlar. Günümüz sokak çocuklarının madde kullanımıyla öncesi karşılaştırdığında eskiden tiner ve bali kullanımının fazlalığını bu maddelerin ucuzluğuyla ilişkilendirmek mümkün.
Bu maddeleri kullanmalarının diğer nedenleri arasında soğuğa karşı hissizleşmek ve dilenme utancını bastırmak olduğu söylenebilir. Ayrıca sokaklardaki tehlikelere karşı bu maddeler birer silahtı. Şimdi ise bazı hapların ucuzlaması nedeniyle tiner kullanımı azalmış durumda.
Devlet yurtları çocukların yaşama entegre olmalarında yeterli mi?
Ailesinden alınan çocuklar belirli bir süre yurtta kalıyor. Fakat bu süre sonunda çocuk aileye tekrar verildiğinde aile takibi söz konusu olmuyor. Çocuk şiddet görmeye devam ediyor ya da tekrar sokaklara dönüyor.
18 yaşından üzerindeki gençler ise sosyal hizmetlerden çıkarılıp sokağa terkediliyor. Sokakta lider durumunda olan kişiler 0-18 yaş aralığında, sosyal hizmetlerde yaşamış sonra tekrar sokağa dönen gençlerdir. Bu kişiler sosyal yapıyı ve polisleri iyi bildikleri için sokak çeteleri oluşturuyor.
Bu gruplar kullanmış oldukları maddeler sonucunda hem birbirlerine hem de diğer bireylere zarar verebiliyor. Sokağa yeni gelenleri kendi bilgileri doğrultusunda madde alışkanlıklarına ve sokağın hiyerarşi ortamına daha kolay alıştırıyorlar. (MÇ/YY)
* Umut Çocukları Derneği'nin 3 Haziran'da bir de gösterisi olacak. "Sokağın Adı Ben" isimli gösteri saat 20.30'da Beyoğlu Muammer Karaca Tiyatrosu'nda gerçekleşecek.