Ankara Özel Yetkili Cumhuriyet Başsavcıvekilliği, 30 yıl sonra 12 Eylül 1980 darbesine ilk soruşturmayı açtı. İnsan Hakları Derneği'nin (İHD) 13 Eylül'de yaptığı suç duyurusu üzerine, dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, Deniz Kuvvetleri Komutanı Nejat Tümer ve Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya'nın yargılanması için resmen soruşturma başlattı. Tarihi soruşturma 2010/605 hazırlık numarası taşıyor.
Soruşturma sonunda Evren, Tümer ve Şahinkaya hakkında dava açılabileceği gibi takipsizlik kararı da verilebilir. Olası takipsizlik kararına İHD, en yakın özel yetkili mahkeme olan İstanbul'da itiraz edebilecek. Savcılığın vereceği karar örnek niteliği taşıyacak. Bu karar zamanaşımı ve sorumsuzluk gibi hukuki tartışmalara da yanıt olacak.
Darbeciler ifadeye çağrılacak
Soruşturma kapsamında ifade alma, bilgi ve belge toplama, gözaltı ve arama gibi hukuki prosedürler yerine getirilecek. Bu kapsamda Evren ve darbe komutanlarının ifadesi de alınacak. Bu çerçevede yargı ilk kez 12 Eylül darbesini soruşturacak.
Tüm başvurular tek dosyada toplanabilir
12 Eylül'de yapılan halkoylamasında anayasanın geçici 15. maddesinin kaldırılmasıyla, Evren'in de aralarında bulunduğu komutanların ve diğer kamu görevlilerinin yargılanıp yargılanamayacakları tartışması alevlenmiş ve pek çok ilde suç duyuruları yapılmıştı.
Ankara'da İHD'nin yanı sıra Yetmez Ama Evet Platformu, İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (Mazlum -Der), 12 Eylül döneminde işkence gören bazı ülkücüler, Barış ve Demokrasi Parti'li (BDP) milletvekilleri de suç duyurularında bulunmuşlardı.
Savcılığın Ankara'da yapılan suç duyurularını tek bir dosyada birleştirmesi bekleniyor. Darbe Ankara'dan yapıldığı için Türkiye tüm suç duyurularının Ankara'ya gönderilebileceği de belirtiliyor.
İHD ne istemişti?
2010/605 hazırlık numaralı dosyada yer alan İHD'nin suç duyurusu dilekçesinde, dava konusu için şu ifadeler yer alıyor:
"Milli Güvenlik Konseyi adı altında 12 Eylül 1980'de ülke yönetimine el koyan ve 24 Kasım 1983 yılına kadar bu statüsünü sürdüren askeri cunta yönetinin hayatta kalan üyeleri Kenan Evren, Nejat Tümer ve Tahsin Şahinkaya'nın işlediği, Nürnberg Şartı ile kabul edilmiş ve tüm devletlerin kendi kanunlarında yer almasa dahi suçun oluşumu halinde takip etmek zorunda oldukları uluslararası hukukun buyruk kuralı niteliğine sahip insanlığa karşı suçlar ve resen takdir edilecek suçlar nedeniyle haklarında Başsavcılık tarafından ceza davası açılması ve haklarında gerekli önlemlerin alınması istemidir."
İstanbul'da Kadir Altınışık görevlendirildi
İstanbul'da da Özel Yetkili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, 1980 darbesinin sorumlularına ilişkin suç duyurularını incelemek üzere Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı Kadir Altınışık'ı görevlendirmişti. (BB)
* Bu haberimizde Hürriyet, Milliyet, Zaman gazetelerinin haberlerinden yararlandık.
