Sivil toplum örgütlerinin en başından beri "kamu yararı" taşımadığı ve yoksulların borçlanmayla şehir dışına sürülmesine neden olacağını söyledikleri kentsel dönüşümü düzenleyen "Afet yasası" uygulamasına 5 Ekim'de başlanıyor.
Yasa kapsamında yıkımlar 5 Ekim'de, 33 ilde eş zamanlı başlayacak. 150 bina, 2 bine yakın daire, konut, işyeri, hastane, askeri lojmanlar, karakol gibi kamu binaları yıkılacaklar arasında.
İstanbul'da yıkılacak ilçeler şöyle: Beşiktaş, Şişli, Sultangazi, Sarıgazi, Esenler, Fatih, Beyoğlu, Çekmeköy, Tuzla, Kadıköy, Çatalca, Küçükyalı, Maltepe, Sancaktepe ve Hadımköy.
Bayraktar: Kavgaya niyetimiz yok
Konuyla ilgili bilgi veren Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, "İstanbul'da Kayaşehir'e gelmek istemeyeni zorla götürmeyeceğiz. Evi ciddi riskliyse biz bunu yıkacağız, kimse kusura bakmasın. Öncelik rıza esaslıdır, kimseyle kavga etmeye niyetimiz yok" dedi.
Ancak yasa kapsamında evini yıktırmak istemeyenler direndiği takdirde Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) ilgili hükümlerinin uygulanacak. Ayrıca, riskli alan bölgelerinde elektrik, su, doğalgaz hizmetinin kesilebileceği maddesi var ki; bu da o bölgede yaşamı olanaksız hale getirmeyi amaçlıyor.
Bayraktar, kendi rızasıyla evini boşaltan yoksullara kira yardımı yapılacağını ve rezerv alanlarında TOKİ'nin, belediyelerin yaptığı konutlardan alan vatandaşlara bankadan kullandıkları kredilerde faiz sübvansiyonu yapılacağını söyledi. Bu durumda en başta evini yıktırmak istemeyen ancak daha sonra yasalar çerçevesinde yıktırmak zorunda kalanlara kira yardımı yapılmayacak.
Ayvansaray'daki Romanlara da mı kentsel dönüşüm?
Bayraktar, Ayvansaray'daki Romanlarla Sulukule gibi olmayacağını öne sürdüğü bir çalışmaları olduğunu söyledi.
"Onların müziklerini, kültürlerini devam ettirmek gerek. Roman kültürleri kaybolmasın diye kendi yerlerinde ev sahibi yapmak istedik. Ama Sulukule böyle değildi. Kiracı olan 200 aile vardı. Taşoluk'ta durmadılar. Cüzi peşinatla sattık bu evleri ama başkalarına sattılar. Yeni yasada onlara da el atıyoruz. Onların hayat standartlarını iyileştirmek ve yerinde dönüşüm yapmak için çalışıyoruz."
Hatırlanacağı üzere Sulukule'deki kentsel dönüşümden çoğu Roman 5 bine yakın kişi etkilenmiş. Taşoluk TOKİ evlerinde yaşayamayan Romanlar Sulukule'nin yakınında daha kötü koşullarda yaşamak zorunda kalmıştı.
Sulukule avan projesi de kamu yararına aykırı bulunduğu gerekçesiyle iptal edilmişti; dava Danıştay'da bekliyor. Ayrıca Fener-Balat-Ayvansaray'da belli bir bölgeyi kapsayan kentsel dönüşüm projesini de mahkeme "kamu yararı"na aykırı bularak iptal etmişti.
"TOKİ'yi beğenmeyenler kelaynak kuşu"
Bayraktar, TOKİ evlerinin estetik olmamasını eleştirenlere "dört kelaynak kuşu" diye hitap ederek şöyle dedi:
"Çin'den sonra dünyada en çok inşaat yapan ikinci devlet Türkiye. TOKİ yapılarının estetikten yoksun olduğu yönünde eleştiriler var. Bizim derdimiz beş kuruş daha ucuza nasıl yaparız. Eleştiri güzel bir şey ama eleştirinin de bir yol göstericiliği olması lazım. Görüntü bakımından orta ölçekli Anadolu şehirlerine bakın. O şehirlerin tek güzel görüntüleri bizim konutlar. Biz milletin dediğini yaparız. Öyle dört tane kelaynak kuşunun dediğini yapmayız. Şimdi TOKİ'de estetik ofis oluşturuldu. Selçuklu, Osmanlı mimarisi ve yöresel mimariye ağırlık vermeye başladık." (NV)
* Erdoğan Bayraktar'ın konuşamaları Star, Sabah ve Vatan gazetesinden alındı.
