* Fotoğraf: AA
Kazakistan İçişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, 10 Ocak (bugün) itibarıyla polis, 7 bin 939 kişiyi gözaltına aldı.
Kazakistan Enformasyon Bakanlığı da gösterilerde ölenlerin sayısını 44 olarak açıkladı.
Ulusal yas ilan edildi
1991'de bağımsızlığını ilan etmesi sonrası en büyük gösterilere sahne olan Kazakistan'da bugün ulusal yas ilan edildi.
Cumhurbaşkanlığı Cumartesi günü, “Kazakistan'da işlenen terör eylemleri sonucunda insanların ölümüyle ilgili olarak, 10 Ocak 2022'de ülke çapında yas ilan edilecek” açıklamasını yapmıştı.
Ülkede olağanüstü hal ve sokağa çıkma yasağı sürüyor.
İçişleri Bakanlığı sadece Almatı’daki iki pazar yerinde 207 kişinin gözaltına alındığını, operasyonda 5 çalıntı araba ve bilgisayar, müzik aletleri gibi çalıntı mallar ile silahların ele geçirildiğini açıkladı. Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi de Almatı’da 4-8 Ocak'ta şehirdeki kamu düzenini bozmaya yönelik olaylarda yer aldıkları iddia edilen iki grubun yakalandığını bildirdi.
İnternete erişim açıldı
Kazakistan'ın en büyük kenti Almatı’da beş gün kesik olan internete bugün itibarıyla erişim sağlandı.
BBC’nin haberine göre, ülkenin yaklaşık 1 milyon 800 bin nüfuslu eski başkenti ve finans merkezinde, internet sitelerine yeniden girilebiliyor.
Almatı'da Çarşamba günü internete erişim kesilmişti.
Ne olmuştu?
2 Ocak’ta Kazakistan’da hükümet LPG’ye uygulanan tavan fiyatları kaldırdı. Hükümetin bu hamlesiyle birlikte LPG fiyatları iki katına çıkarken halk da Pazar gününden itibaren ülkenin akaryakıt üreten bölgesi Mangistau başta olmak üzere birçok yerde sokağa çıktı.
Protestolar üzerine geri adım atan devlet, Mangistau eyaletinde fiyatları düşürme kararı aldı. Meydanda toplananlar hakkında cezai işlem uygulanmayacağı sözünü de verildi.
Fakat ülkenin birçok noktasında insanlar protesto gösterilerine devam etti. Eylemciler bunun nedenini yolsuzluk, yüksek işsizlik ve refah seviyesinin düşüklüğü, ardı ardına gelen zamlar olarak açıkladı. Cumhurbaşkanı Tokayev'in istifası da bu taleplere eklendi.
4 Ocak akşamı Almatı'da polis ile eylemciler arasındaki çatışmaların artması üzerine Cumhurbaşkanı Tokayev, Almatı ve Mangistau’da, 19 Ocak'a kadar olağanüstü hal (OHAL) ilan etti.
5 Ocak sabahı itibariyle Başbakan Askar Mamin başkanlığındaki hükümet istifa ederken Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre Başbakan Vekili görevini daha önce Başbakan Yardımcısı olan Alihan Smailov’un yürütmesi kararı alındı.
5 Ocak'ta artarak ve ülkenin her yerine yayılarak devam eden protestolar üzerine Cumhurbaşkanı önce başkent Nur Sultan'da, ardından ülkenin tamamında OHAL ilan etti.
19 Ocak'a kadar devam edeceği açıklanan OHAL kapsamında saat 23.00'ten 07.00'ye kadar sokağa çıkma yasağı uygulanması kararı alındı.
OHAL'e karşın Almatı'da göstericiler belediye binası ve havalimanını uluslararası bastı. Çatışmaların şiddetlenmesi üzerine Cumhurbaşkanı Tokayev, rusya önderliğindeki Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nden* (CTSO) "terör tehdidine karşı ülkesine yardım etmelerini” istedi.
CSTO'nun “barış gücü” askerleri 6 Ocak'ta Kazakistan'a ulaştı.
Protestolar devam ederken, sadece bazı bölgelerde etkili olan internet erişimi kesintisi tüm ülkeye yayıldı. İnternet izleme grubu NetBlocks, ülkenin "ulusal çapta bir internet kesintisinin ortasında" olduğunu bildirdi.
* Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nde (CSTO) Ermenistan, Belarus, Kırgızistan, Rusya, Tacikistan ve Kazakistan bulunuyor.
(AS)