* Fotoğraf: Reuters
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, telekonferans yöntemiyle bakanlara ve milletvekillerine hitap etti.
"Barış gücü, temel görevini başarıyla tamamlamıştır" diyen Tokayev, Rusya liderliğindeki Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nün (CTSO) “barış gücü” askerlerinin iki gün içinde ülkesinden ayrılmaya başlayacağını açıkladı.
Çekilme işleminin 10 gün içinde tamamlanacağını söyledi.
Maden vergisine zam
CTSO’nun basın toplantısında ülkede geçen hafta düzenlenen protesto gösterileri için "yabancıların eğittiği teröristlerin darbe girişimi" diyen Tokayev, hükümete, madencilik sektöründen daha fazla vergi alınması talimatı verdi.
Tokayev, bu sektörün son dönemde yüksek kar marjıyla çalıştığını söyledi.
10 bin gözaltı ve OHAL
Kazakistan İçişleri Bakanlığı ise protesto gösterileriyle bağlantılı yaklaşık 10 bin kişinin gözaltına alındığını açıkladı.
Ülkede gösteriler nedeniyle ilan edilen olağanüstü hal (OHAL) sekiz gün daha yürürlükte olacak.
Ne olmuştu?
2 Ocak’ta Kazakistan’da hükümet LPG’ye uygulanan tavan fiyatları kaldırdı. Hükümetin bu hamlesiyle birlikte LPG fiyatları iki katına çıkarken halk da Pazar gününden itibaren ülkenin akaryakıt üreten bölgesi Mangistau başta olmak üzere birçok yerde sokağa çıktı.
Protestolar üzerine geri adım atan devlet, Mangistau eyaletinde fiyatları düşürme kararı aldı. Meydanda toplananlar hakkında cezai işlem uygulanmayacağı sözü de verildi.
Fakat ülkenin birçok noktasında insanlar protesto gösterilerine devam etti. Eylemciler bunun nedenini yolsuzluk, yüksek işsizlik ve refah seviyesinin düşüklüğü, ardı ardına gelen zamlar olarak açıkladı. Cumhurbaşkanı Tokayev'in istifası da bu taleplere eklendi.
4 Ocak akşamı Almatı'da polis ile eylemciler arasındaki çatışmaların artması üzerine Cumhurbaşkanı Tokayev, Almatı ve Mangistau’da, 19 Ocak'a kadar OHAL ilan etti.
5 Ocak sabahı itibariyle Başbakan Askar Mamin başkanlığındaki hükümet istifa ederken Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre Başbakan Vekili görevini daha önce Başbakan Yardımcısı olan Alihan Smailov’un yürütmesi kararı alındı. Parlamento bu kararı onayladı.
5 Ocak'ta artarak ve ülkenin her yerine yayılarak devam eden protestolar üzerine Cumhurbaşkanı önce başkent Nur Sultan'da, ardından ülkenin tamamında OHAL ilan etti.
19 Ocak'a kadar devam edeceği açıklanan OHAL kapsamında saat 23.00'ten 07.00'ye kadar sokağa çıkma yasağı uygulanması kararı alındı.
OHAL'e karşın Almatı'da göstericiler belediye binası ve havalimanını uluslararası bastı. Çatışmaların şiddetlenmesi üzerine Cumhurbaşkanı Tokayev, rusya önderliğindeki CTSO’dan* "terör tehdidine karşı ülkesine yardım etmelerini” istedi. CSTO'nun “barış gücü” askerleri 6 Ocak'ta Kazakistan'a ulaştı. 7 Ocak’ta Tokayev, ülkenin tüm bölgelerinde “anayasal düzen”in sağlandığını açıkladı.
Protestolar devam ederken, sadece bazı bölgelerde etkili olan internet erişimi kesintisi tüm ülkeye yayılmıştı. 5 günün ardından dün (10 Ocak) internete erişim tekrar sağlandı.
(TP)
* Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nde (CSTO) Ermenistan, Belarus, Kırgızistan, Rusya, Tacikistan ve Kazakistan bulunuyor.
* Kaynak: Reuters, BBC Türkçe
