Fotoğraf ve video: Evrim Kepenek/bianet
Elti eltiye küstü, mani, gelin yanağı…
Bu okuduklarınız Hemşin çoraplarının motiflerinin isimleri. Bu isimler nereden geliyor? Hikayesi ne? Tam olarak bilinmiyor.
Bugün, Doğu Karadeniz’de Rize’nin daha çok Hemşin (Ayder) ilçesi civarlarında Hemşinli kadınların ördüğü Hemşin çorapları kaybolmaya yüz tutan gelenekler arasında yer alıyor.
TIKLAYIN - Hemşinliler kimdir?
Hemşin çorabının özelliklerini Hemşin’de Kalif Cafe’de bir araya geldiğimiz Tülay Gülay anlatıyor.
“Bu çorabı örebilen son kuşak olabilirim” diyerek sözlerine başlıyor Tülay ve ekliyor: “Bizden sonraki nesiller bunları merak etmek yerine sosyal medyayı merak ediyor. Bir gelenek unutulmak üzere…”
Sosyal medyada bol takipçili hesapların paylaşımların "anlık", modaya dönüşen Hemşin çorapları, bugün daha farklı motiflerle de güncellenerek kış aylarında kentlerdeki kadınların ayaklarında yer bulabiliyor.
Tülay bu durumu “moda” olarak yorumluyor ve “önemli olan örmesini de bilmek. Bilmiyorsanız ona verilen emeğin kıymetini bilmek” diyor.
Tülay’ı dinliyoruz:
“Hemşin çorabı biz doğduğumuzdan beri var. Şimdi yumak bulmak kolay fakat bizim annelerimizin ve anneannelerimizin zamanında yün yokmuş. Biz mağazalardan gidip alıyoruz, fakat onlar alamıyormuş.
“Onlar kendileri ipleri kendi yapar ve boyarlarmış. Sarıya ‘şebuş’ derlermiş, pembeye ‘alayi’ derlermiş…Annem diyor ki ‘Siz elinizi atınca istediğinizi rengi buluyorsunuz'..."
“İp bulmak çok zor olmuş. Lüks derlermiş ip bulunca düşünün o kadar kıymetli bir ip. Benim babaannemin ses kaydı var. Ben babaannemi hiç tanımadım. Orada diyor ki ‘Bana dokuz püsküllü’ derlerdi…Babaannemin eli çok hızlıymış, o nedenle öyle derlermiş. Örgüsü çok güzelmiş. Şimdiki gibi moderne adapte edilmiş modeller yok o zaman…”
Tülay iki çeşit geleneksel Hemşin çorabı olduğunu söylüyor. Peki bir Hemşin çorabını örmeye nereden nasıl başlamalı?
Tülay Gülay, Hemşin çorabı örmenin inceliklerini anlatıyor...
(EMK/AS)
