Azerbaycan’ın, bu yıl beşincisini düzenlediği Uluslararası Savunma Fuarı (ADEX24) Türkiye-İsrail tartışmasıyla başladı ve bitti.
Bakü'de 24-26 Eylül tarihleri arasında düzenlenen fuara savunma teçhizatı ve silah üreten 208'den fazla şirket katıldı.
Fuar 2016’dan beri her iki yılda bir yapılıyor. Bu yıl fuara Azerbaycan, Belarus, Belçika, Bulgaristan, Çin, Kıbrıs, Çekya, Almanya, Macaristan, İsrail, İtalya, İspanya, Litvanya, Pakistan, Katar, Rusya, Sırbistan, Singapur, Slovakya, Türkiye, Ukrayna, Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşik Krallık ve ABD’den firmalar geldi.
Fuara en fazla katılım Türkiye’dendi. Toplamda 53 firma stant açtı. Azerbaycan’dan 41 firma militarist ürünlerini sergilerken üçüncü en büyük katılım 18 firma ile Çin’den oldu. Ardından 12 firma ise İsrail’den katılım gösterdi.
Bu yıl iki, fuarın isimlendirmesiyle ‘gold’ sponsoru vardı. Türkiye’den BAYKAR ve İsrail devletine ait Israel Aerospace Industries (IAI). Katar'a ait Barzan Holding de bronz sponsordu.
İSRAİL İLE İŞ BİRLİĞİ İDDİASI
Bayraktar iddiaları yalanlamadı: “False flag" operasyonlarına alışığız
Barzan Holding, fuar kapsamında yapılacak spor aktiviteleri, davetiye-bilet, servis, basın toplantısı, reklam alanı, gezi, basılacak materyaller gibi hizmetlere sponsorluk yaparken, Baykar ve IAI ortak sponsor olarak geçiyor. Bu da resmi banka, resmi araç, resmi havayolları, iletişim, sigorta, danışmanlık, güvenlik gibi konularda sponsor olduğu anlamına geliyor. İki şirketin fuar kapsamında askeri işbirliği söz konusu değil.
İsrail'in savunma sanayi şirketi: IAI
Baykar’ın fuarda yan yana durduğu IAI, İsrail'in en büyük savunma ve havacılık şirketi. Sivil uçak, insansız hava aracı, savaş uçağı, füze, aviyonik ve uzay tabanlı sistemler tasarlayıp üretimini yapıyor. Ancak ürünlerinin çoğu İsrail ordusunun ihtiyaçlarına göre şekilleniyor. İsrail’in kara ve deniz kuvvetleri için de askeri sistemler üretiyor.
Genel merkezi Tel Aviv'in 15 kilometre güneydoğusundaki Lod şehrinde. Mülkiyeti devlette. 2023’te 5,33 milyar dolar gelir elde etti.
Avustralya, ABD, Belçika, Hindistan, Şili, Fransa, Kolombiya, Güney Kore, Rusya ve Tayland'da temsilcilikleri var.
Barzan Holding'in Türkiyeli ortağı
Barzan Holding ise 2016’da kuruldu ve Katar Savunma Bakanlığı'na bağlı. Türkiye ile ortak yatırımları olan bir şirket. Türkiye’deki yatırımları genellikle Barer Holding üzerinden. Şirketin yüzde 70'ine sahip.
Şirketin merkezi İstanbul Sarıyer’de ve sahipleri Oktay Ercan ile Katarlı Mohammed Ahmad Al-Marri gözüküyor. En büyük yatırımları ise BMC. Aselsan ve Nurol Makina ile de proje ve anlaşmaları var.
Oktay Ercan 2000’li yıllarda Sudan’da ordunun tüm ihtiyaçlarını imal eden Sur Military Clothing Factory ismiyle şirket kurdu. Afrika ülkeleriyle askeri tekstil, enerji, sanayi ve tarım işi yapmaya başladı. Diktatör olarak anılan Sudan eski Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir ile yakın ilişki içindeydi. Sudan vatandaşlığı da aldı. Zimmetine para geçirmekle, rüşvet ve yolsuzlukla suçlandı.
2019’da el-Beşir’e karşı gerçekleştirilen darbe sonrası Sudan’ı terk etti. Türkiye, Malta, Birleşik Arap Emirlikleri, Belçika ve Lüksemburg’da şirket kurdu. Katar Savunma Bakanlığıyla işbirliğine girdi.
(HA)