Katalonya Tarihinin En Kritik Seçimi İçin Sandık Başında

5 soruda Katalonya seçimler

BBC Türkçe, Katalonya seçimleri hakkında önemli dönüm noktalarını şöyle derledi:

1. Seçim neden düzenleniyor?

• 1 Ekim'de İspanya'nın özerk bölgesi Katalonya'da düzenlenen bağımsızlık referandumunun merkezi hükümet tarafından yasa dışı ilan edilmesi iplerin iyice gerilmesine yol açmıştı.
• Özellikle referandumun düzenlendiği Pazar günü İspanya polisinin sandık başında uyguladığı müdahale görüntüleri dünya çapında tepki çekti.
• Referandumda yüzde 43 katılımla yüzde 90 oranında bağımsızlığın sandıktan çıkması hem Katalonya'yı hem de İspanya'yı ikiye böldü.
• Katalonya hükümetinin bağımsızlık ilan etme yolunda adım atması üzerine Madrid anayasayı devreye soktu ve Katalan yönetimini dağıttı.
• 21 Aralık'ta düzenlenecek yerel seçimlerin kararı alındı. Kimi Katalan aktivistler ve siyasetçiler ise tutuklandı.
• Bugün Katalonya her zamankinden daha çok bölünmüş bir şekilde sandığa gidiyor.
• Sandıktan çıkacak kararın Katalonya'yı bağımsız olmaya mı yoksa İspanya ile bütünleşmeye mi daha çok iteceği en büyük soru işaretlerinden birisi.

2. Referandumdan sonra seçimlere giden yolda neler yaşandı?

• 2015 yılında düzenlenen yerel seçimlerde Katalan parlamentosuna ağırlığını koyan ayrılıktan yana partiler, 18 ay içinde referandum düzenleneceğini açıklamıştı.
• Referandum kararını Katalonya parlamentosunda yer alan Junts pel Sí (Evet için Birlikte) oluşumu ile Halk Birliği Adaylığı Partisi (CUP) beraber hazırlamıştı.
• 1 Ekim'de düzenlenen referandumun ardından ise Madrid yönetimi, anayasanın 155'inci maddesini devreye sokarak Katalonya parlamentosunu feshetti ve yerel seçim kararı aldı.
• Ayrılıkçı bir siyaset güttükleri sebebiyle İspanya yargısının yakalama kararı çıkardığı Katalan lider Carles Puigdemont ise Belçika'ya gitti.
• Referandumdan sonra kimi Katalan liderler ve aktivistler ise gözaltına alındı.
• Tutuklanan altı Katalan lider serbest bırakılırken dördü halen hapiste.

3. Seçimlere hangi partiler katılıyor?

• Yedi siyasi partinin katılacağı seçimlerde bağımsızlık yanlısı ve karşıtı olan iki kutbun olduğunu söylemek mümkün.
• Bağımsızlık yanlısı olan siyasi partiler özellikle tutuklu olan Katalan siyasetçilere vurgu yapıyor.
• İspanya'da iktidarda olan ve Başbakan Mariano Rajoy'un lideri olduğu Halk Partisi, İspanya'nın en büyük muhalefet partisi Sosyalist İşçi Partisi ile Ciudadanos (Vatandaşlar) bağımsızlık karşıtı olan partiler.
• Katalonya'da Puigdemont'un lideri olduğu Katalan Avrupa Demokratik Partisi (PDeCAT), Katalonya'nın Cumhuriyetçi Solu (ERC) ve Halk Birliği Adaylığı Partisi (CUP) ise yerel yönetimde güçlü olan siyasi oluşumlar ve bağımsızlıktan yanalar.
• Ancak geçen seçimde birlik yapan partiler bu sefer birbirinden ayrı düştü.
• İspanya'nın en büyük muhalefet partilerinden Podemos'un yerel oluşumu Catalunya en Comú-Podem ise orta yol öneriyor.
• Yeşil ve sol bir alternatif öneren Catalunya en Comú-Podem lideri Xavier Domènech, Guardian'ın aktardığına göre en son yaptığı açıklamada, "Yüzde 40'un bağımsızlık karşıtı, yüzde 40'ının bağımsızlık yanlısı olduğu söyleniyor; ancak yüzde 60'ının ilerici solu desteklediğini söylemiyorlar. Katalanlar bir bloğu ya da diğerini seçmek zorunda kalmamalı. Ülkemizle Rus ruleti oynamayacağız, bütün Katalanları temsil eden bir hükümet kuracağız" dedi.
• Podemos'un yerel oluşumundan Barcelona'nın belediye başkanı olan Ada Colau da destek verdiği Domènech'in arkasında.
• Colau, Katalonya'nın bağımsızlığına karşı olduğunu ancak yerel yönetimin güç kazanması için müzakereler yürütülmesi gerektiğini söyleyen siyasi liderlerden.
• Podemos, İspanya'nın bütün özerk bölgeleri için de gerekirse geçerli olacak bir yasal bağımsızlık referandumu düzenlenmesini de öngörüyor.

4. Hükümetin kurulabilmesi için kaç koltuk gerekiyor?

• Katalonya parlamentosu 135 koltuktan oluşuyor. Çoğunluğun sağlanması için 68 koltuk gerekiyor.

5. Bu süreçte Rusya'nın adı neden geçiyor?

• İspanya'nın savunma ve dışişleri bakanları, Rusya merkezli özel sektör gruplarının sosyal medyayı ve interneti kullanarak 1 Ekim'de düzenlenen referandumu manipüle ettiğini öne sürdü.
• Bloomberg de en son yaptığı haberinde Rusya'nın yıllardır Katalonya'nın bağımsızlığından yana olan grupları desteklediğini iddia eden bir haber yaptı.
• Özellikle Madrid'de bu konuda Moskova'nın Katalonya'daki krizi sosyal medya üzerinden yaptığı propaganda ile kışkırttığı görüşünün yaygın olduğu belirtildi.
• Bloomberg'e konuşan bazı İspanyol siyasetçiler, Madrid'in Rusya'nın bu hamlelerine karşı yavaş kaldığını da belirtiyor.
• Atlantik Konseyi'nin Adli Dijital Araştırma Laboratuvarı'ndan Ben Nimmo ise Rusya'nın 'bu saldırılarının ilk hedefinin Batı demokrasisisi' olduğunu söylüyor.
• ABD seçimlerine Rusya'nın müdahale edip etmediği çokça tartışılırken İspanya'da da bu konunun gündeme gelmesi ilgi çekici.
• Ancak ne olursa olsun Katalonya tarihinin en bölünmüş seçimleri için sandık başında ve çıkacak tablo uzun yıllar boyunca İspanya siyasetini etkileyecek.