Harita Ve Kadastro Mühendisleri Odası (HKMO), Kat Mülkiyeti Yasasındaki bazı maddelerle ilgili bilgi kirliliğinin oluştuğunu ve bu durumun vatandaşların yanlış yönlendirilmesine sebebiyet verdiğini söyledi.
Yasadaki değişiklikler
Oda yaptığı yazılı açıklamada yasadaki değişikliklerin neler içerdiğini sıraladı:
28 Kasım 2007 tarihinde yürürlüğe giren "Kat Mülkiyeti Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 7. ve 23. maddeleriyle bazı yaptırımlar ve cezai sorumluluklar getiriyor.
HKMO'nun verdiği bilgiye göre 28 Kasım 2007 'den sonra kat irtifakı yani bir binanın üstüne kat yapma izni bulunan yapılarda; yapı kullanma izin belgesi alınmasından sonra bir yıl içerisinde, kat irtifak hakkı sahiplerinden birinin veya varsa yöneticinin yazılı uyarısına rağmen kat mülkiyetinin kurulması için gerekenleri imzalamaktan kaçınan kat irtifak hakkı sahiplerinden her birine, kendine ait her bağımsız bölüm için 1000 TL idari para cezası veriliyor.
28 Kasım 2007'den önce kat irtifakı kurulmuş ve yapı kullanma izin belgesi almış yapılarda da; 28 Kasım 2009'a kadar kat irtifak hakkı sahiplerinden birinin veya varsa yöneticinin yazılı uyarısına karşın kat mülkiyetinin kurulması için gerekenleri imzalamaktan kaçınan kat irtifak hakkı sahiplerinden her birine, kendine ait her bağımsız bölüm için 1.000 TL idari para cezası veriliyor.
Ana taşınmazlarda 28 Kasım 2009'a kadar kat mülkiyetine geçiş işlemleri tamamlanması halinde, yapı kullanma izin belgesinin alındığı tarihten itibaren tahakkuk eden vergi, resim ve harçların yüzde 50 cezalı alınması uygulamasından vazgeçilerek, cezasız olarak tahsil ediliyor.
Yapı kullanma izin belgeli taşınmazların kat mülkiyetine geçişinde neler isteniyor?
Kat irtifakı kurulmuş ve yapı kullanma izin belgesine sahip yapıların kat mülkiyetine geçişi sırasında aşağıdaki belgelerin Tapu Sicil Müdürlüğü'ne teslim edilmesi gerekiyor.
Yapı Kullanma İzin Belgesi (Belediye veya Valilikten her bağımsız bölüm için onaylı)
Kadastro Müdürlüğünce hazırlanan Cins Değişikliği beyannamesi
Her bağımsız bölüm için Zorunlu Deprem Sigortası( DASK)
Vergi Dairesi/Mal Müdürlüğünden 492 sayılı Harçlar Kanunun 13/a maddesine göre vergi ilişiği olmadığına dair belge
Kat irtifakı, kat mülkiyeti ve yapı kullanma izin belgeli taşınmazlar nasıl anlaşılır?
Özellikle son günlerde vatandaşların panik halinde Tapu Sicil Müdürlüklerine, Kadastro Müdürlüklerine ve Belediyelere akın ettiklerini gözlemleyen Oda şöyle diyor:
"Bu düzenleme kat irtifakı kurulmuş, yapı kullanma izin belgeli yapıları ilgilendirdiği için, öncelikli olarak bu durumun varlığı saptanmalıdır. Yanıtlanması gereken soru şudur: Kat irtifakı ve yapı kullanma izin belgeli yapılar nasıl anlaşılmaktadır?"
Buna göre kat irtifakı işlemi henüz inşaatına başlanmamış veya başlanıp da tamamlanmamış yapılar için, kat mülkiyeti işlemi ise inşaatı tamamlanmış ve yapı kullanma izin belgesi alınmış yapılar için kurulabiliyor.
Tapu kütüğünde kat irtifaklı taşınmazların ana taşınmaz niteliği arsa olarak görülürken, kat mülkiyetli taşınmazlarda ise ana taşınmazın niteliği bina olarak görülüyor.
Yapı kullanma izin belgesi de, ruhsatlı binalar için ruhsat ve eklerine uygun olarak tamamlandığını gösteren; ruhsat bilgilerini inşaatın bitim tarihini, tapu kaydını, adresini, bağımsız bölümlerin cinslerini, numaralarını, arsa paylarını, metrekarelerini, sınıflarını, mal sahiplerini gösteren ve Belediyenin İmar Müdürlüğü Yapı Kullanma İzni birimince düzenlenen bir belge.
Yapı kullanma izin belgesi almamış olana herhangi bir cezai yaptırım var mıdır?
Yasa maddelerinden net olarak anlaşıldığı üzere yapı kullanma izin belgesi (iskan belgesi) almamış taşınmazlar için herhangi bir cezai yaptırım bulunmuyor.
Burada aslında vatandaşlık görevini yerine getirerek yapı kullanma izin belgesini alan vatandaşlar adeta cezalandırılarak, mevcut yapıların yaklaşık yüzde 70'ini oluşturan yapı kullanma izin belgesi almamış yapı sahipleri ödüllendiriliyor.
"Kaçak olmasına veya yapı kullanma izni olmamasına rağmen onlarca kez çıkarılan aflarla elektrik, su, doğalgaz, telefon, kanalizasyon gibi her türlü altyapı hizmetleri taşınmaz sahiplerine sunuluyor. Ayrıca herhangi bir cezai yaptırımla karşı karşıya gelinmediği için yapı kullanım izin belgesi alınmaması adeta özendiriliyor."
Oda "Seçim kaygısıyla göz yumulan ve 16 kez çıkarılan imar aflarıyla teşvik edilen kaçak yapılara yerel yönetimler tarafından geç kalınmadan müdahale edilmesi ve yapı kullanma izni alınması için gereken yaptırımların uygulanması gerekir" diyor.
Geçiş kolaylaşmalı mı?
HKMO Devlet Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek'in Bakanlar Kurulu Toplantısı'nda, "Kat irtifakından, kat mülkiyetine geçişi kolaylaştıracak" bir düzenleme konusunda karar aldıklarını açıkladığına değiniyor.
Çiçek, "Kat irtifakından, kat mülkiyetine geçişi kolaylaştıracak, böylece vatandaşın şikâyetlerini ortadan kaldıracak, vergi kayıplarının önlenmesini de mümkün kılacak bir düzenlemeyi hayata geçirmek için karar aldık' dedi.
Adalet Bakanı Sadullah Ergin ve Bayındırlık ve İskân Bakanı Mustafa Demir'in konuyla ilgili çalışmalarını 5-10 gün içinde tamamlayacaklarını belirten Çiçek, bu yasama dönemi sona ermeden yasayı çıkarmayı amaçladıklarını anlattı.
HKMO, "İmar ve mülkiyet tüzesindeki kurallara göre yapılmış bir yapıda kat irtifakından kat mülkiyetine geçiş zaten zor değil" diyor.
Kat Mülkiyeti Yasası'nın 14. maddesinin 3. fıkrasına göre, "Yapının tamamlanmasından sonra kat irtifaklarının kat mülkiyetine çevrilmesi, irtifak sahiplerinden biri tarafından istenince, tescil, kat irtifakının tesciline ait resmi senede ve 12. maddede yazılı belgelere ve ana gayrimenkulün bağımsız bölümlerinin, evvelce verilmiş olan plana uygunluğunun belediyece tasdikine dayanılarak yapılır."
Aynı maddenin son fıkrasında ise, "Yapıları tamamlanmış olan kat irtifaklı ana gayrimenkulde, yapı kullanma izin belgesinin alındığı tarihten itibaren bir yıl içinde kat mülkiyetine geçilmesi zorunludur."
HKMO burada koşul yapı kullanma izin belgesinin alınmasının olduğunu söylüyor.
Yapı kullanma izin belgesi ise, yapının imar planına, imar kurallarına, ruhsat ve eklerine uygun olarak yapılması durumunda veriliyor.
"Bu kurallara uymadan yapılan kaçak ya da imara aykırı yapılara yapı kullanma izin belgesi verilmeyeceğinden, bunların telaşlanmasına da gerek yok. Telaş yaratılmasının başka amacı mı var? Umarız , böylece yaratılan kamuoyu, sonuçta da kamuoyu baskısı var söylemi sonucu, kaçak yapılar apar-topar affedilmezler." (EZÖ)
