Kartal Dağı maden ruhsatları iptal edildi

* Fotoğraf: Kartal Dağı'nın zirvesinden Menderes Ovası'nın görünüşü ve yerleşim alanları

İzmir 4.İdare Mahkemesi, İzmir İli Tire İlçesi Büyükkale ve Küçükkale Mahalleleri Kartal Dağı mevkiinde yapılması planlanan mermer ocağı projesine ait arama ve işletme ruhsatlarının iptaline karar verdi. 

Maden ruhsatlarının iptali için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'ne karşı 21 Aralık 2021'de, Tire Belediyesi ve Tire'nin Küçükkale ve Büyükkale mahallelerinde yaşayan 98 kişi, avukat Cem Altıparmak aracılığıyla İzmir 4.İdare Mahkemesi'ne dava açmıştı. 

Dava konusu maden ruhsat alanları, iklim krizi ile mücadelede en önemli araçlardan birisi olan karbon yutak alanlarının yok olmasına ve bu suretle iklim krizinin derinleşmesine yol açacaktı.

"Hayatın olağan akışına aykırı"

Mahkeme, iptal kararını şu gerekçelere dayandırdı: 

"Zeytinlik alanlarda yürütülecek faaliyetlere ilişkin olarak öncelikle dikkate alınması gereken özel düzenlemenin 3573 sayılı Kanun hükümleri olduğuna kuşku bulunmadığı, anılan Kanunun 20. maddesinin amacının; gerekli tedbirler alınmış olsa bile, zeytinlik sahalarında ve bu sahalara üç kilometre mesafede zeytinyağı fabrikaları ile küçük ölçekli tarımsal sanayi işletmeleri hariç kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran ya da sayılan olumsuz sonuçlara yol açma ihtimali bulunan tesislerin yapılmasını ve işletilmesini önlemek olduğu açıktır.

"Zeytinlik sahalarında açılacak zeytin ürünlerine ilişkin işletmeler için dahi Tarım ve Orman Bakanlığının izni gerekmekteyken, taş ocağı arama sahası için anılan Yasa metninde belirtilen mesafe şartının öncelikle dikkate alınması gerektiği tartışmasızdır. Kaldı ki; mermer ocağı merkez olmak üzere 3 km yarı çaplı alanda zeytinlik alan olduğunun belirlendiği, zeytinliklerle kaplı olan arama sahalarında ve zeytinlik alanlarla iç içe olan işletmede zeytinliklere zarar vermeden, toz ve duman çıkarmayacak şekilde faaliyette bulunulması hayatın olağan akışına aykırıdır.”

I. ve III. Derece Arkeolojik Sit alanı

Davayı açan avukat Cem Altıparmak, maden projesinin planlandığı Kartal Dağı ve civar köylerinin önemini şöyle anlatmıştı: 

"Kartal Dağı ve civar köyleri Küçük Menderes havzasına su sağlayan temiz su kaynaklarını barındırıyor. Verimli zeytinlikleri, zengin bir biyoçeşitliliğin hayat bulduğu orman ekosistemi ve arkeolojik sit alanları ile ekolojik, yerel ekonomik, kültürel açıdan önemli bir bölgedir. Nitekim Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, dava konusu maden ruhsatlarına dayanılarak işletilmek istenen “201900043 ve 202000923 Ruhsat Numaralı Sahalarda II-B Grubu Mermer Ocağı” projesinin ÇED sürecini, ruhsat sahalarına 3 km yarıçaplı bir mesafede verimli zeytinlik sahaların varlığına dikkat çekerek, 17 Kasım 2021 tarihinde projenin ÇED sürecini durdurdu."

Dava konusu ruhsat sahalarının bulunduğu bölge aynı zamanda Kültür ve Turizm Bakanlığı İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 20 Ekim 2021 tarihinde verdiği kararla I. ve III. Derece Arkeolojik Sit alanı ilan edilmişti.

(SO)