1993 yılında Boğaziçi Üniversitesi Folklör Kulübü bünyesinde başlayan Kardeş Türküler projesinin müzikal ve politik yolculuğu belgesel hâline geliyor.
Yönetmenliğini Çayan Demirel ve Ayşe Çetinbaş’ın üstlendiği belgeselin dayanışma kampanyası kapsamında bugün Beyoğlu Aynalı Geçit’te bir basın toplantısı düzenlendi.
Surela Film ve Kardeş Türküler ekibinin katıldığı toplantıda, Türkiye’de bağımsız belgeselciliğin yaşadığı zorluklar nedeniyle, bu belgeselin tamamlanabilmesi için de güçlü bir dayanışma kampanyasına ihtiyaç olduğu belirtildi.
Tanıklık
Basın toplantısında ilk olarak söz alan sinemacı Ayşe Çetinbaş, projenin 12 yıl önce Çayan Demirel'in yönetmenliğinde başladığını; ancak yönetmenin sağlık sorunları nedeniyle yarım kaldığını söyledi. Başlangıçta belgeselin yapımcısı olan Çetinbaş, 2015 yılından itibaren yönetmenlik görevini üstlenerek projeyi devam ettirdiğini belirtti.
Ekip, bu süreçte Kardeş Türküler'in konserlerini, turnelerini ve söyleşilerini belgeleyerek geniş bir arşiv oluşturdu.
Belgesel, Türkiye'nin çok dilli kültürel ve politik tarihine de ayna tutuyor. Çetinbaş’ın aktardığına göre belgesel, 1993 Madımak Katliamı’ndan 2007’de öldürülen Ermeni gazeteci Hrant Dink’in anısına kadar pek çok olaya tanıklığını içeriyor: “Bu belgesel yalnızca bir grubun değil, aynı zamanda Türkiye’nin kültürel dönüşümünün de hikâyesi."
Filmde yer alan arşiv görüntüleri ise hem müziğin hem de dayanışmanın gücünü gözler önüne seriyor.
Tomasyan’ın masası
Kardeş Türküler projesinin kurucu üyelerinden müzisyen Feryal Öney ise Çetinbaş’ın bahsettiği tanıklıklara değinerek, 13 Aralık 2024 gecesi hayatını kaybeden yazar ve yayıncı Yetvart Tomasyan ile dostluklarından ve evlerinde kurulan masadan bahsederek şöyle dedi:
O masa, yalnızca yemek yemek için bir araya gelinen bir yer değildi. Farklı şehirlerden İstanbul’a üniversite okumaya gelmiş gençlerin, bir yandan Türkiye’nin nasıl bir yer olduğunu öğrenirken diğer yandan kültürel paylaşımlar yaptığı bir buluşma noktasıydı. O dönem hepimiz oldukça gençtik; çoğumuz 20’li yaşlarımızdaydık. Tomo Abi, masadaki sohbeti derinleştiren, arşivcilik tutkusuyla hemen arka odadan eski bir gazete ya da unutulmuş bir haber çıkarıp getiren biriydi.
Hrant Dink Malatya’yı anlatır, Tomo Abi çocukluk hikâyelerini paylaşırdı. Hrant Dink’in Kürtçe başlayan, Ermenice devam eden, Türkçe ile birleşen çok dilli şarkıları hâlâ kulağımızda. Herkes evinden bir yemek getirirdi. O masa, kültür ve sanatın dostlukla harmanlandığı, öğretici bir okula dönüşüyordu. Bu nedenle de metaforik bir anlam taşıyor.
Belgeselin kampanya sorumlusu N. Evrim Şerifoğlu ise dayanışma çağrısının, bağımsız sanatın yaşadığı ekonomik zorlukları aşmak için önemli bir adım olduğunu belirtti.
Kampanya 24 Ocak 2025'e kadar devam edecek ve belgeselin tamamlanması için gereken 30 bin Euro’ya bu süreçte ulaşılması hedefleniyor.
Belgesel ve kampanyaya destek ile ilgili ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. (TY)
Belgesel ekibi
Yönetmenler: Çayan Demirel, Ayşe Çetinbaş
Görüntü Yönetmeni: Koray Kesik
Kurgucular: Özcan Vardar, Tatlıhan Tuncel
Yapımcılar: Ayşe Çetinbaş, Gökçe İnce
Proje Koordinatörü: Melike Ölker
Danışmanlar: Berke Baş, Can Candan, Uğur Yeşiltepe, Somnur Vardar