Kararname de Gizliliği de Hukuka Aykırı

Yasal dayanağı ve yayımlanmayan kararnamelerin uygulanamayacağını vurgulayan Çetin, “Yürürlüğe girmeyen bir düzenleme uygulanıyorsa, bunu uygulayanlar suç işlemiş olurlar” dedi.

Çetin, Türkiye’de “gizli” kararnameler ve “gizli” yönetmeliklerle beslenen “gizli” yapıya dikkat çekti; özellikle parlamenterleri “kanun dışı bu uygulamalar karşısında demokrasiyi, hukuk devletini ve şeffaflığı savunmaya” çağırdı.

Çetin, görüşlerini bianet’e açıkladı.

“Düzenleyici” kararname çıkartmak Anayasa’ya aykırı

* Bakanlar Kurulu Kararı ya da kararname denilen şey eğer, bir yasal düzenlemeyi getiriyorsa biz buna “düzenleyici işlem” diyoruz. Yürütmenin bireysel işlemler dışında düzenleyici işlemler yapma yetkisi vardır.

* Ancak, bu yetki kendisine kanunla verilmiş olmalıdır. Örneğin, Anayasa’da yürütmeye, tüzük ve yönetmeliklerin nasıl yapılacağı konusunda yetki verilmiştir.

* Bunlar dışında, Anayasa’da bakanlar kuruluna düzenleyici işlem mahiyetinde kararname yetkisi veren bir hüküm yoktur. Yani, Bakanlar Kurulu’nun, kararname konusunda kendisine Anayasa’ca tanınmış; Anayasa’da şekil ve usulleri gösterilmiş bir yetkisi yok.

* Bakanlar Kurulu, kendisine kanunla ya da Anayasa’ca verilmiş bir yetki olmamasına rağmen, düzenleyici işlem mahiyetinde kararnameler çıkarmaya devam ediyor. Bu mevcut hukuk sistemine aykırı.

Gizli kararnameler, yok sayılır

* Bunun dışında bir de, “gizli kararnameler” gerçeğiyle karşı karşıyayız. Belli konularda düzenleyici işlem mahiyetinde kararnameler çıkarılıyor ve bunlar gizleniyor.

* Bu konuya iki açıdan yaklaşmak mümkün: Birincisi; yasal dayanağı gösterilmeyen bu kararnameler, idare hukuku yönünden yetki açısından hukuk deyimiyle sakattır, uygulanamaz.

* İkincisi; gizli olduğu, yayımlanmadığı, vatandaşların bilgisine sunulmadığı için hukuksal hiçbir sonuç doğuramaz, yok hükmündedir. Yayımlanmadığı için yürürlüğe girmemiştir. Yürürlüğe girmeyen bir düzenleme eğer uygulanıyorsa, bunu uygulayanlar suç işlemiş olur.

Hukuk devletini ve şeffaflığı savunmak

* Kanun dışı bu uygulamalar karşısında, herkesin demokrasiyi, hukuk devletini ve şeffaflığı savunması gerekir.

* Türkiye’deki gizli yapı, sadece kararnameler ile sınırlı değil. Türkiye’de yayınlanmamış pek çok kanun hükmünde kararname olduğu gibi, gizli yönetmelikler de var. Bunun en bariz örneği, Milli Güvenlik Kurulu ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Kanunu’nun 21. maddesinde görülebilir. Orada diyor ki, bu kanunun uygulanması için “GİZLİ” gizlilik dereceli bir yönetmelik çıkarılır.

* Ne yazık ki, bizler, bu kararname ve yönetmeliklerin içeriğini bilemediğimizden, bununla ilgili davaları da gündeme getiremiyoruz. Bu nedenle bu konuda, parlamenterlere çok iş düşüyor. Özellikle onların bu konuyu sürekli takip etmeleri gerekiyor. (BB)