Kanada, Avustralya, Birleşik Krallık ve Portekiz'in de katılımıyla bugüne kadar Filistin devletini tanıyan devlet sayısı 145’i geçti.
Filistin'i tanımayanlar hangileri?
Filistin'i tanımayan Avrupa Birliği üyeleri: Almanya, İtalya, Hollanda, Yunanistan, Çekya, Avusturya, Danimarka, Finlandiya, Estonya, Letonya, Litvanya, Hırvatistan, Lüksemburg (tanıma planları var) ve Belçika (koşullu niyet açıkladı),
AB üyeleri dışında ABD, Yeni Zelanda, Japonya, İsviçre, İzlanda ve Güney Kore de Filistin'i devlet olarak tanımıyor.
Tanımaların anlam ve önemi
▶ Filistin'in tanınmasının simgesel ve diplomatik değeri öne çıkıyor:
Tanıma, Filistin’in uluslararası meşruiyetini pekiştiriyor.
İsrail’in tek taraflı “Filistin devleti yoktur” tezini zayıflatıyor.
Filistin’in BM ve diğer uluslararası örgütlerde daha güçlü bir siyasi-ahlaki zemine sahip olmasını sağlıyor.
▶ "Batı" bloku içinde Filistin lehine kırılma doğuruyor
- Daha önce Filistin’i tanıyan 140’tan fazla ülke çoğunlukla Asya, Afrika ve Latin Amerika’daydı.
- Ancak Batı Avrupa, Kuzey Amerika ve Anglo-Sakson dünyasında İsrail yanlısı çizgi hâkimdi.
- Şimdi bu hattın kayması, ABD ve İsrail’in diplomatik yalnızlığını artırıyor.
▶ Filistin'i tanıyan ülkelerde iç politikada yeni dengeler oluşuyor
- Hükümetler, kamuoyunda artan Gazze savaşı ve sivil kayıplara tepkiyi dikkate almak zorunda kaldılar.
- Özellikle genç kuşaklarda Filistin’e sempati, siyasi bir baskı unsuru oldu.
- Tanımanın kendisi İsrail’in fiilî işgalini değiştirmiyor. Ancak Filistin temsilciliklerinin statüsü yükseliyor, bazı ikili anlaşmaların önü açılıyor (örneğin ticaret, eğitim, kalkınma yardımı alanlarında).
- Uluslararası Ceza Mahkemesi ve BM forumlarında Filistin’in “devlet” sıfatıyla hareket etmesine daha geniş destek sağlıyor.
▶ Jeopolitik sonuçlar
- ABD’nin Orta Doğu barış sürecindeki tekeli sorgulanıyor.
- AB içinde İsrail’e sınırsız desteğin tartışmalı hale gelmesi, bölgesel diplomasiye yeni manevra alanı açıyor.
