* Fotoğraf: AA
Sağlık Bakanlığı’nın 20 Mart’ta yeterli donanıma sahip özel hastaneler ile vakıf hastanelerini pandemi hastanesi ilan etmesinin ardından, yeni tip koronavirüs (covid-19) semptomları gösteren hastalar, bu hastanelere de başvurmaya başladı.
Ancak Bakanlığın ilgili genelgesinde özel hastanelerde hastaların nasıl bir yol izleyeceğine veya özel hastanelere covid-19 nedeniyle başvurduklarında nasıl bir prosedürle karşılaşacaklarını ilişkin bir bilgi yer almadı.
Vaka sayısının artmasıyla birlikte medyaya özel hastanelerdeki hastalarla ilgili bir takım haberler de yansımaya başladı ve bazı hastanelerin hastalardan test ücretini ya da yatış, yoğun bakım gibi diğer ücretleri talep ettiği ileri sürüldü.
Konuya ilişkin ulaştığımız Sağlık Bakanlığı’na bağlı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nden bazı yetkililer, iddialarla ilgili bilgileri olmadığını ancak özel hastanelerdeki ücret durumuyla ilgili görüşmelerin başladığını söyledi.
Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala ise, Sağlık Bakanlığı’nın genelgesindeki ayrıntıları ve aslında sürecin nasıl işletilmesi gerektiğini bianet’e anlatarak, “Hasta başvurusunun ve yatak talebin yüksek olacağı bir döneme girmiş durumdayız. Burada artık kamu-özel hastane diye bir kavramın ayrılığından söz etmemiz mümkün değil” dedi.
Pandemi hastanesi olmanın şartları
Bir özel hastanenin veya vakıf hastanesinin pandemi hastanesi olabilmesi için gerekli koşulları sıralayan Prof. Dr. Kayıhan Pala, hastanede hem ileri düzey yoğun bakım ünitesi hem de göğüs hastalıkları, enfeksiyon hastalıkları ve dahiliye uzmanlık alanı olmak üzere üç alandan en az ikisinden uzman hekimin o hastanede çalışıyor olması gerektiğini söyledi.
Eğer hastanede ileri düzeyde yoğun bakım ünitesi var, fakat uzmanlar yoksa Sağlık Bakanlığı ya da hastanenin kendisinin uzman istihdam ederek orayı pandemi hastanesi olarak kullanma olanağına sahip olduğunu da aktardı.
“Acillerden başvuru yapılmalı”
Prof. Dr. Pala sürecin işleyişini ve olması gerekenleri şöyle anlatıyor:
"Yoğun bakım yataklarının İstanbul'daki yüzde 40 kadarının özel sektörde olması nedeniyle özellikle İstanbul için daha belirgin olmak üzere, bu hastanelerin hem acilden başvuru sırasında hem de acilden başvuru sonrasında covid-19 pozitif olmasının düşünüldüğü durumlarda hastalardan herhangi bir ücret talep etmemesi gerekiyor.
“Zaten covid-19 pandemisi sırasında hastaların buraya rutin polikliniklere gitmesi diye bir şey söz konusu değil. Acillerden başvuracaklar, acillerde bu hastalara covid-19 düşünüldüğü andan itibaren, özel hastanelerde laboratuvarlar yetkilendirilmediği için, özel hastane koşullarında o hastadan ağız ve burun sürüntü örnekleri alınarak yetkili laboratuvarlara gönderilmesi gerekiyor.
“Ücret söz konusu olmamalı”
“Özel hastanedeki hekimler hastanın klinik bulguları ve tomografi çekilmesi halinde tomografi bulguları eşliğinde eğer covid-19 düşünüyorlarsa hastayı önce normal hasta yatağına ihtiyaç duyulması halinde de yoğun bakım yatağına yatırmalıdır.
“Bu aşamada hastaların acilden girmiş olmalarından da kaynaklanan ve ülkemizde acilden gelen hastalara özel hastanelerin herhangi bir şekilde ücret talep etmemesi gerektiği de bilindiğinden, herhangi bir şekilde bir ücret ödemesinin söz konusu olmaması gerekir.
“Bakanlık ilk olarak 184’ün aranmasını söylüyor”
"Her hastanın da sağlık kuruluşuna başvurması gerekmiyor. Çünkü hastalığı geçirenlerin yüzde 80'inin tedaviye ihtiyaç duymadan hastalığı ayakta geçirdiğini biliyoruz. Yurttaş diyelim ki kendisinde hafif ateş, kuru öksürük gibi hafif semptomlar olduğunu varsaydı. Bakanlığın prosedürüne göre bu durumda 184'ü araması lazım.
"Burada yapılması gereken şu: Siz bunları söyledikten sonra, eğer 184'teki hekim sizde bir kuşku duyacak bir durum olduğunu düşünürse ve hastaneye başvurmanıza gerek olmadığına karar verirse size evinizde beklemenizi söyleyip sizin bilgilerinizi almasıdır.
“Sonrasında ise Sağlık Bakanlığı'nın görevli ekipleri sizin evinize göndererek sizden örnek alıp o örneği sizin temaslarınızla birlikte size bildirmesi lazım ki tam izolasyonunuz gerçekleşsin.
“Gideceğiniz hastaneyi doktorun söylemesi gerekir”
“184'teki doktora iki gündür 37.3 dereceyi geçen ateş, kuru öksürük, nefes darlığı çektiğinizi, bunun yanında kronik bir rahatsızlığınız olduğunu da söylediğinizde doktor size sağlık kuruluşuna başvurmanız gerektiğini söyleyebilir.
“Burada da olması gereken, 184'ü aradığınızda sizin bulunduğunuz ilde ya da ilçede hangi hastanelerde yoğunluğun olduğu bilindiği için sizi hangi hastaneye yönlendireceğini o doktorun size söylemesi gerekir.”
İddialar nasıl karşılanıyor?Salgından etkilenen hastalardan ücret alındığı iddialarını Cumhuriyet Gazetesi’ne yanıtlayan Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği (OHSAD) Başkanı Dr. Reşat Bahat, “Özel hastanelere hasta acilden, solunum sıkıntısı ile başvurup yoğun bakıma alınırsa 5 kuruş para ödemeden taburcu olur. Hafif belirtileri varsa normal hastane prosedüründen tedavisini olur” dedi. Bahat Cumhuriyet’in sorularını şöyle yanıtladı: Hastada şüphe var ve koronavirüs test yapılması gerekiyorsa izlenen prosedür nedir? “Test yapılması gerekiyorsa testin hangi durumlarda yapılacağına ilişkin algoritmaları var, o zaman PCR testi istenir. Sonra sonucu bekleriz. Eğer yoğun bakıma alınması gerekiyorsa yine ücret ödenmez, hastaneye yattıysanız testin parasını yine ödemezsiniz. Oda ücreti alınır mı? “Oda parasını nasıl almayacak? Devlet günlük 42 lira veriyor. Bu süreçte hem işi yapıyor hem de krizi fırsata çeviriyor algısı yaratıyor olmak bizi incitiyor. Hastalarımızın yüzde 80’i şu anda yok. Ben hastanın iki öğün yemeğini 42 liraya mal edemezken bu nasıl olacak? “Sonsuz kaynağımız yok ki. Yoğun bakımda kalan bir hastanın 3 personel tarafından bakılabilmesi için günlük 650 liralık kıyafet giymesi gerekiyor, nasıl kaldırabiliriz? Devleti tehdit etmiyoruz ki, para konuşmuyoruz, dükkân sizin buyrun. Biz 1 ay sonra olacaklar belli, söylemedi demeyin diyoruz. “Devlet birinci seviyeden hastaya 190 lira ücret ödüyor. Bu parayla altından kalkamayız. Dilerim buna müsade edilmez, yangınımız çok büyük. Bizim hastanelerimizdeki personel ve hastane maliyetlerimizi ödesinler, hastanelerimizi istedikleri kadar kullansınlar. Sağlık Bakanı ile görüştük, taleplerimizi ilettik, ivedi olarak çözülmeli.” |
Özel hastanelerde durum ne?
Türkiye’de toplam 557 özel hastanede 300 bine yakın kişi çalışıyor. Ülkedeki toplam yoğun bakım yataklarının yüzde 40’ı özel hastanelerde bulunuyor.
Özel hastanelerin toplam yatak sayısı ise 45 bin yatağı bulunurken, koronavirüs vakalarının ihtiyaç duyabileceği erişkin yoğun bakım yatak sayısı 7 bin 500 civarında.
Bu yoğun bakım yataklarının çoğunun nitelikli olduğu ve tamamına yakınının ventilatörü bulunduğu belirtiliyor. (TP)