Bugün (çarşamba) Rusya'nın doğu ucundaki Kamçatka Yarımadası'nı sallayan, yerel saatle öğlene doğru yaklaşık 11:30'da (TSİ sabaha karşı 02:30) meydana gelen 8,8 büyüklüğündeki güçlü deprem, Rusya, Japonya ve ABD'nin bazı bölgelerinde şiddetli tsunami uyarılarına yol açmıştı. Tsunami dolayısıyla hiçbir yerde ölüm ve ağır hasar bildirilmedi.
Rusya'nın doğusunda 8,8 büyüklüğünde deprem
Depremin yıkıcı tsunami beklentisine yol açan büyüklüğü
TIME'ın haberine göre, Kamçatka Valisi Vladimir Solodov, Telegram'da yayınlanan bir videoda, "Bugünkü deprem ciddiydi ve onlarca yıldır yaşanan sarsıntıların en şiddetlisiydi" dedi. Depremin kayıtlarda yer alan dünyadaki altıncı en büyük deprem olduğu belirlendi.
Kamçatka Bölge Sağlık Bakanı Oleg Melnikov, TASS'a verdiği demeçte, şu ana kadar "ciddi bir yaralanma" olmadığını ve tüm hastaların "durumunun iyi" olduğunu söyledi. ABD deprem araştırma merkezi USGS'ye göre, Kuril-Kamçatka yayı sık sık depremler yaşıyor. Bunlar arasında, çarşamba günkü depremin öncüsü olarak kabul edilen 20 Temmuz'daki 7,4 büyüklüğündeki deprem de var. Dünyanın en güçlü beşinci depremi de 1952'de Kamçatka'da 9,0 büyüklüğünde meydana gelmişti.
Korkulan olmadı
Ancak üzerinden yarım günden fazla süre geçmesine karşın Pasifik Okyanusu'nda depremin merkezine en yakın kıyı olan Kuril Adaları'ndaki Svero Kurilsk kenti dışında sular herhangi bir ada ya da kıta kıyısını istila ederek, su baskınları, yıkım ve ölümlere yol açmadı.
Rusya Acil Durumlar Bakanlığının verdiği bilgiye göre depremin ardından Rusya'nın uzak doğu kıyısındaki yaklaşık 2 bin nüfuslu liman kenti Severo-Kurilsk'i, 3-4 metrelik dalgalarla vuran bir tsunami, sular altında bıraktı. Bakanlık, kentin boşaltıldığını açıkladı. Rusya Jeofizik Servisi de 7,5 kuvvetine kadar çıkabilen artçı sarsıntıların bir ay boyunca sürebileceği konusunda uyardı. Depremden bu yana son birkaç saatte bölgede onu aşkın küçük deprem meydana geldi.
Tsunami karaya ne zaman ulaştı?
Kamçatka açıklarında meydana gelen 8.8 büyüklüğündeki depremin ardından ilk tsunami dalgaları yaklaşık 19 ila 26 dakika sonra kıyıya ulaştı.
30 Temmuz 2025, yerel saatle 11:32'de (UTC+12) gerçekleşen depremin ardından ilk tsunami dalgaları Severo-Kurilsk kıyısına yaklaşık 11:51'de, yani 19 dakika sonra ulaştı.
Her biri arasında birkaç dakika olan üç ayrı dalga tespit edildi.
Japonya doğu kıyılarında 1,3 m yüksekliğinde dalgalar
Hokkaido’dan Wakayama’ya kadar Japonya’nın doğu kıyıları tsunami uyarıları aldı, dalga yüksekliği yaklaşık 1.3 m olarak ölçüldü.
Fukuşima nükleer santrali dâhil kıyı bölgeleri tahliye edildi, ancak zamanla uyarı düzeyleri aşağı çekildi. Ciddi zarar yaşanmadı. Bununla birlikte tsunamiye hazırlık kapsamında yaklaşık 900 bin kişi 133 ayrı güvenli bölgeye taşındı.
ABD – Hawaii ve Batı Kıyısı'nda 1,7 m yüksekliğe ulaştı
Hawaii’de dalga yüksekliği 1,3 ila 1,7 metreye kadar çıktı; küçük ama dikkat çeken dalgalanmalar nedeniyle tahliye uygulandı.
Kaliforniya’nın kuzey kıyısı (özellikle Crescent City) daha ciddi risk altındaydı: Yaklaşık 1,2 metre yükseklikte dalgalar gözlemlendi .
Diğer Pasifik bölgeleri
Fransa Polinezyası (Markiz Adaları) gibi uzak bölgelerde 2–4 metreye varan dalgalar öngörülmüş, tahliyeler önerilmişti ancak büyük hasar bildirilmedi . Filipinler, Tayvan, Endonezya, Meksika da tsunami uyarıları yapılan ülkeler arasındaydı.
Hiçbir yerde tsunami dolayısıyla ölüm rapor edilmedi; tahliyeler önleyici tedbirlerle düzenlendi.
Tsunami uyarıları saatler sonra kademeli olarak dünyanın birçok bölgesinde kaldırıldı ama risk hâlâ izleniyor.
Tsunami nedir?
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'nin Ulusal Okyanus Servisi'ne göre tsunami, depremler veya deniz altı volkanik patlamalarının neden olduğu bir dizi dev dalgadır. Dalgalar iç kesimlere doğru ilerledikçe daha yükseklere ulaşır, derin sularda bir jet uçağı kadar hızlı hareket eder ve sığ sularda yavaşlar. İlk dalganın kıyıya vurmasını daha büyük yüksekliklere ulaşan artçı dalgalar izleyebilir.
(AEK)
