Doğuma Destek Platformu, yayımlanan yeni yönetmelik ile bu hakların kısıtlandığını belirterek endişelerini dile getirdi.
Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 13 Aralık'ta Resmi Gazete'de yayımlanan “Gebe Okulları ile Doğuma Yönelik Hizmetlerin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”, doğum destek hizmetlerine yönelik tartışmalara neden oldu.
Özellikle 5. maddenin 4. fıkrası, gebelere yalnızca sağlık meslek mensuplarının eğitim ve danışmanlık hizmeti verebileceğini belirtirken, doulalar ve doğuma hazırlık eğitmenleri gibi diğer uzmanların bu süreçte yer almasını yasaklıyor.
"Kadınların doğum sürecinde destek alması hayati öneme sahip"
Kadınların doğum süreçlerinde birebir destek almasının doğum deneyimlerini olumlu etkilediğini ve bu desteğin tıbbi müdahaleleri azalttığını belirten uzmanlar, yönetmeliğin mevcut haliyle kadınların haklarını kısıtladığını savunuyor. Araştırmalara göre doğum destek hizmetleri:
- Sezaryen oranlarını %25 azaltıyor,
- Doğum süresini yaklaşık 40 dakika kısaltıyor,
- Erken doğum riskini düşürüyor,
- Doğum sonrası iyilik halini artırıyor.
Bu faydalarına rağmen, yeni yönetmelik doulalar, psikologlar ve diğer doğum destekçilerinin süreçteki rolünü büyük ölçüde sınırlıyor.
Uluslararası Doğum Girişimi, Dünya Sağlık Örgütü ve Anne Dostu Hastane Projesi gibi uluslararası standartlar, kadınların doğum süreçlerinde refakatçi ve profesyonel destek alma haklarının korunması gerektiğini vurguluyor. Yeni yönetmelik, bu standartlara ters düşerek kadınların bireysel tercihlerini tehdit ediyor.
Uzmanların ve kadın sağlığı savunucularının talepleri şöyle:
- Kadınların birebir destek alma hakkının korunması: Yönetmeliğin ilgili maddesi kaldırılmalı ve kadınların doğum süreçlerinde seçtikleri destekçileri yanlarında bulundurma hakları güvence altına alınmalı.
- Doğum destek profesyonellerinin rolünün tanınması: Doulalar, doğum psikologları ve diğer uzmanların görev tanımları netleştirilmeli ve destek hizmetleri resmiyete kavuşturulmalı.
- Doğum ekiplerinin genişletilmesi: Kadınların kendi doğum ekiplerini oluşturma ve bireysel tercihlerine uygun destek alma hakkı korunmalı.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) raporlarına göre, sürekli doğum desteği alan kadınlar daha az medikal müdahaleye ihtiyaç duyuyor ve doğum sonrası memnuniyetleri artıyor. Amerikan Obstetrik ve Jinekologlar Koleji'nin yayımladığı rapor da doulaların doğum sırasında sağladığı sürekli desteğin sağlık sonuçlarını olumlu etkilediğini vurguluyor.
Doğuma Destek Platformu şu taleplerde bulunuyor:
- Kadınların birebir doğum desteği alma hakkı güvence altına alınmalı.
- Doulalar ve diğer profesyonellerin bu süreçteki rolleri resmileştirilmeli.
- Yeni yönetmelik, kadınların tercihlerini ve haklarını koruyacak şekilde yeniden düzenlenmeli.
(EMK)