Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı’nın 2010 yılında 20. yıl kuruluşlarına özel başlattığı “Kadınların Belleği Dizisi Çeviri Yazım Projesi” serisi, vakfın 30. yıl kuruluş yıl dönümü için “Kadınların Belleği Dizisi 2-30. Yıl Projesi” kapsamında çevirisi yapılan “Kadınlar Dünyası” dergisinin 5. cildini yayımladı.
Vakıf tarafından, kadın tarihi üzerine çalışan ve eski harfli Türkçe bilmeyen araştırmacılar için Osmanlı Dönemi kadın dergilerini tanıtmak amacıyla başlatılan proje serisinin 5. cildi “Kadınlar Dünyası”, Libra Yayıncılık iş birliği ile yayımlandı.
1913-1921 yılları arasında, toplam 209 sayı olarak (194+15 sayı) yayımlanan bir Osmanlı kadın dergisi olan Kadınlar Dünyası’nın ilk 100 sayısı, “Kadınların Belleği Dizisi-1 Projesi” kapsamında Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı “20. Yıl Özel Yayını” olarak Latin harfleriyle iki cilt halinde basılmıştı.
Tüm kadınların eserlerine açık
101. sayıdan itibaren derginin geri kalan sayılarını kapsayan ve “Kadınların Belleği Dizisi-2 30. Yıl Projesi” kapsamında yayımlanan 5. cildinde, önceki sayılarda dergi kapağında yer alan “Fenni, edebi, içtimai hanımlara mahsus sabahları neşrolunur yevmi gazetedir” yazısının yerini “Kadınlık hak ve menafini müdafaa eder, Cumartesi günleri neşrolunur musavver gazetedir” ibaresi; “Sahaifimiz cins ve mezhep tefrik etmeksizin muhterem Osmanlı hanımları asarına mahsustur” ifadesinin yerini ise “Sahaifimiz cins ve mezhep tefrik etmeksizin muhterem Osmanlı hanımları asarına küşadedir” ibaresi aldı.
Vakıftan yapılan çevirilere ilişkin aktarım şöyle:
“Son ifadeden derginin bilimsel, edebi ve toplumsal konulara yer veren ve herhangi bir ayrım gözetmeden tüm kadınların eserlerine açık olan bir dergi olduğu sonucu çıkarılabilir. Dergide yer alan imza ve tartışılan konulara bakıldığında, bu yayın politikasına uygun davranıldığı görülebilir. Birçok kadın dergisinin arasında Kadınlar Dünyası, Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-u Nisvan Cemiyeti’nin yayın organı olarak radikal söylemi ile dikkat çekmektedir.”
Birsen Talay Keşoğlu tarafından yayına hazırlanan 5. cildin çeviri yazımları ise; Aslı Karaca, Elvan Angün, Nilgün Arın, Semih Evciman ve Şeyda Aysun Oğuz tarafından yapıldı.
Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı hakkında Kuruluş senedinde de belirtildiği gibi “Kadınların geçmişini iyi tanımak, bu bilgileri araştırmacılara derli toplu bir şekilde sunmak ve bugünün yazılı belgelerini gelecek nesiller için saklamak” amacıyla, Aslı Davaz, Füsun Akatlı, Füsun Ertuğ-Yaraş, Jale Baysal ve Şirin Tekeli tarafından kuruldu. Vakıf, kadınlara dair günlük ve özel yaşamla ilgili kaynakları elde etmek için özel bir çaba gösterir. Bu kaynaklar, kadınların kişisel arşivleri, aile evrakları ve arşivleri, mektuplar, günceler; kadın örgütlerinin kampanyaları ve kayıtları, sanat eserleri, kadınların otobiyografileri ve biyografileri, filmler, videolar, afişler, efemera, sözlü tarih kayıtları ve transkripsiyonları olup, kadınlar hakkında başka hiçbir yerde bulunamayacak çok değerli bilgi kaynaklarını oluşturur. Vakıfta; Özel Arşivler, Kadın Örgütleri ve Örgütlenmeleri, Efemera, Gazete Kupür, Afiş, Görsel, Nadir Eserler, Sözlü Tarih, Kitap, Süreli Yayın, Tez, Makale, Sanat Eserleri, Kadın Yazarlar, Kadın Sanatçılar ve İşitsel başlıkları adı altında 16 koleksiyon bulunmaktadır. Vakıf, sadece belge ve arşiv sağlamakla yetinmez, aynı zamanda başka kurumlarda bulunan kadınlarla ilgili belgelerin yerlerini saptar, bibliyografyalar, arşiv katalogları hazırlayarak bu belgeleri kayda geçirir. Vakıf, 1990-2018 yılları arasında; kadın merkezli ulusal/uluslararası sempozyumlar, paneller, konferanslar, söyleşiler, açık oturumlar, oyun gösterimleri, eğitim seminerleri, konserler, sergiler, okuma günleri, geziler, dia ve film gösterileri, imza günleri, şiir dinletileri olmak üzere 500 civarında etkinlik düzenlemiştir. Vakıf, sağlama, koruma ve erişime sunma çalışmaları çerçevesinde önemli özel arşivler ve koleksiyonlar temin etmekte, bu arşiv ve koleksiyonların daha çağdaş bir düzende, okuyucuya ve araştırmacıya sunulması amacıyla yeni düzenlemeler yapmakta ve erişimi hızlandırmak ve kolaylaştırmak için dijitalleştirme çalışmaları sürdürmektedir. Vakfın geleneksel bir yayını olan tematik ajandaların yayınlanması da çalışmalarının bir parçası olarak devam etmektedir. |
(BS/EMK)
