Kadınlara Seçenek: Ya Koca Bul; Ya Fakir Ol

Meclisten geçen SSGSSYnin kadınların emeklilik şansını azalttığını belirtiliyor. Yasanın kadın ve erkeğin emeklilik yaşını eşitlediği; iş yaşamında kayıtdışı ve esnek çalışan kadının emeklilik hakkı, ya koca elinden: ya da yeşil karttan geçiyor.

Ankara

Sosyal Güvenlik Yasası'nda reform yapan Sosyal Sigortalar Genel Sağlık Sigorta Yasası'nın (SSGSSY), kadınlara hiçbir katkısının olmadığı tartışılıyor.

Kadınların 18 yaşına kadar anne-babası üzerinden sağlık yardımı alabilecekleri, 18 yaşından sonra alamayacakları belirtiliyor.

Kadınlar, üniversiteye gitmeleri halinde; 25 yaşına kadar anne ve babaları üzerinden sağlık yardımı alabilecekler. 25 yaşından sonra ise sağlık yardımı kesilecek.

Yasa, üniversite bitirmiş 25 yaşından büyük kadınları, 1 Ocak 2007'den itibaren anne veya babası üzerinden sağlık yardımı alamamasını öngörüyor.

Okumuş kadının seçeneği var

Üniversite mezunu kadınların sağlık yardımı alabilmeleri için önünde iki seçenek var:

Ya hemen iş bulacaklar ya da evlenecekler. Kadınlar boşanmaları halinde, ebeveyni hayatta olsa bile kapsam dışı kalacak.

Kadınlar için üçüncü bir seçenek ise fakir olduklarını belgelemeleri ve yeşil kart almaları. Bu hiç kolay değil. Bu nedenle kadınların asgari ücretin üçte birinin de altında gelirinin olduğunu belgelemesi gerekiyor.

Emeklilik eşitleniyor

Yasa, bu haliyle "pozitif ayrımcılık" ilkelerine aykırı. Yasanın yeni hali kadın erkek; emeklilik yaşını eşitliyor.

Oysa eski yasada durum kadınlar için 58; erkekler için 60 olarak belirlenmiş durumda.

Yasanın kadın erkek emeklilik yaşını eşitlemesinin; kadın istihdamının gittikçe azaldığı, 2005 yılında, hem kayıt dışı hem de esnek çalışan kadınların; prim ödeme gün sayısını erkeklerle birlikte dolduramayacağı belirtiliyor.

Üniversiteli kadın ayrımı

Bütün vatandaşları sağlık ve emeklilik konusunda tek çatıda toplayan tasarıda dikkat çeken bir konu da, "üniversiteli- okumuş" kadın ayrımı yapması oluyor.

Kız çocuklarına yönelik düzenlenen "Haydi Kızlar Okula" kampanyalarının, bu yasayla artık işlevini yitireceği ileri sürülüyor.

Sosyal güvenlikte tek çatı

Toplam 122 maddeden oluşan tasarı altı ana bölüm halinde görüşüldü ve yasalaştı. Yasa maddelerinin tek tek ele alınmaması muhalefetin tartıştığı bir konu oldu. CHP yasanın görüşülmesi sırasında meclisi terk etti.

Yeni yasaya göre Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-Kur emeklisi ayrımı ortadan kalktı. Herkes Genel Sağlık Sigortası kapsamına girdi.

Halen kadınlarda 58, erkeklerde 60 olarak uygulanmakta olan emeklilik yaşı 2036'dan itibaren kadın erkek ayrımı olmaksızın, kademeli olarak 65 yaşına çıkaracak.

Eski yasa nasıldı?

SSK: Ana veya baba SSK'lı ise 506 sayılı Kanunun 106'ncı maddesi gereğince kız çocukları evli olmamak ve çalışmamak (emekli de olmamak) şartıyla sağlık yardımı alabiliyor.

18 yaşını bitirmiş, ortaöğrenimde okuyorsa 20 yaşını, yükseköğrenim görüyorsa 25 yaşını doldurmamış veya 18 yaşını doldurmuş olup da çalışamayacak durumda malul erkek çocukları ile yaşları ne olursa olsun evli bulunmayan ve sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan veya bunlardan aylık yahut gelir almayan kız çocukları, ana veya babası üzerinden sağlık karnesi alabiliyor.

Bağ-Kur: Yaşları ne olursa olsun evli olmayan, boşanan veya dul kalan kız çocuklarının bu kanunlar ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmaması ve bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almamak şartıyla ölünceye kadar ve herhangi bir eğitim şartına bağlı olmaksızın ana veya babası üzerinden sağlık yardımı alabiliyor.

Emekli Sandığı: Emekli Sandığı Kanunu gereğince kızlar evli olmamak, Emekli Sandığı iştirakçisi veya emeklisi olmamak şartıyla ana veya babaları üzerinden ölünceye kadar sağlık yardımı alabiliyor. Halen devlet memuru olmaları dolayısıyla çalıştıkları kurumlardan sağlık hizmeti alan kişilerin de 657 sayılı DMK'nın 206. maddesi gereğince, 25 yaşını bitirdiği halde evlenmemiş ve çalışmayan kız çocuklarına da ana veya babası üzerinden sağlık yardımı veriliyor.(AD/EÖ)