Bu yıl kadın hakları gündemi oldukça yoğundu. Kadınlar kimi zaman kadına yönelik şiddetle mücadele, yargı kararlarına tepki, yeni anayasa çalışmalarını etkilemek; kimi zamansa festivallerde, sergiler, kitaplar, toplantılar için buluştular.
2007 sona ererken kadın hakları alanında çalışan uzmanlar ve aktivistlerden geride kalan yılı değerlendirmelerini istedik. Avrupa Kadın Lobisi Türkiye Koordinasyonu ve Kadın Girişimciler Derneği'nden (KAGİDER) Aysun Sayın'ın söylediklerini aktarıyoruz.
2007 kadın hakları mücadelesi anlamında nasıl bir yıl oldu?
Bu yıl kadın hakları bağlamında mücadeleye damgasını, ülke gündeminde seçim olması nedeniyle kadının siyasi temsili ve kota talebi vurdu. Dolayısıyla 2007'den hatırladığım iki temel konulardan biri genel seçimler ve kadınların talepleri ve bu bağlamda tartışmalara başlanan kota ve özel önlem politikaları. Diğeri de 2007'nin son aylarında tartışılmaya başlanan ve 2008'e devreden yeni anayasa.
Elbette 2007 sadece ve sadece bu iki başlıkla geçmedi. Filmmor tarafından düzenlenen kadın filmleri festivalinin teması olan "kadına karşı şiddet" önemli bir gündemdi. Mücadele bağlamında baktığımızda ise kadınların somut taleplerinin daha fazla görünür oldu, ancak bunlar somut kazanımlara dönüşmedi. Bu da aslında yıllardır talep edilen devlet politikalarının oluşturulmadığını gösteriyor. Kampanyalarla ilerleyen bir farkındalık ve davranışsal değişiklik süreci var ancak ortada politika yok.
Bu yıl kadın hakları alanında kazanım olarak neler oldu? Nelere sevindiniz?
Açıkçası taleplerimizi, son iki yılı karşılaştırarak düşünüyorum ve aynı talepleri bugün de istediğimizi görüyorum. Dolayısıyla kazanım olarak baktığımızda somut taleplerde somut kazanımlar görmüyor ancak sorun alanları ile ilgili farkındalık oluştuğunu düşünüyorum.
Olumsuz olaylar nelerdi? Nelere sinirlendiniz?
O kadar çok ki... Örneğin bir mahkemenin Rus bir kadına tecavüz iddiasını, "yabancı uyruklu kadınların Türkiye'ye gelme nedeni bellidir" diye karşılaması; aile içi şiddet ve namus gerekçeli cinayetlerin devam ediyor olması; cinsel yönelim konusunda ayrımcılık yapılmaması talebimizin bir lüks olarak değerlendirilmesi ve bir sonraki yüzyıla bırakılması; yasa yapma süreçlerine katılamıyor olmamız ama bir taraftan da katılımın herkese açık olduğu gibi bir söylemin yürüyor olması... Kota isteyince kota olan ülkeye gitmemizin buyurulması....
2008'e neler kaldı? Önümüzdeki yıl kadınların gündeminde başlıca hangi konular olacak?
Anayasa ve tabii yerel seçimler...
Başlıca dileğiniz, talepleriniz neler olacak? Bunlar için ne yapmak gerek?
Yeni anayasa: demokratik, özgürlüklere saygılı birey hak ve özgürlüğünü temel alan bir metin ve katılımcı ve şeffaf bir süreç... Seçim kanunu ve ilgili kanunlarda değişiklik... Kadın istihdamı ile ilgili ulusal eylem planı hazırlanması... Kadınların siyasi temsilini arttırmaya yönelik devlet politikası ve kota talebimizin yasal güvenceye alınması... (EÜ/TK)