Şanlıurfa mevsimlik tarım işgücünün en fazla olduğu illerin başında gelmekte. Şanlıurfa dışında, yurdun çeşitli bölgelerinde de fındık, şeker pancarı, pamuk, patates, kaysı, fıstık, zeytin, üzüm, toplamak üzere giden bu iş gücünün yüzde 80'ini kadın ve çocuk işçiler oluşturuyor.
Özellikle pamuk toplama işinde çocuk işçiler daha çok tercih ediliyor. Küçük parmakları kozadan pamuğun daha iyi alınmasını sağlıyor. Halı atölyelerinde kız çocuklarının tercih edilmesinin nedeniyse halıya atılan küçük düğümlerin küçük parmaklarda kaliteyi ve dokumayı hızlandırması.
Kadınlar ve çocuklar Şanlıurfa yerine daha nemli olan Çukurova’ya pamuk toplamaya gitmeyi tercih ediyorlar. Çünkü ödenen ücret kilo hesabı üzerinden ve nemli iklimde pamuk daha ağır geliyor. Diğer bir sebepse işçilerin Şanlıurfa'da ücretlerini zamanında alamaması.
Erkek mevsimlik işçilere daha fazla ücret
Tarım işçiliğinde erkeğin daha güçlü olduğu düşünülerek ücret bakımından kadın ve çocuk işçilerden farklı gündelik ödeniyor. Fakat kadın ve çocuk işçiler işin niteliğine göre ön plana çıkabiliyor.
Bazı işler bedensel güçtense daha fazla el becerisi gerektiriyor. Kadın ve çocuklar bu gibi işlerde etkin olmalarına rağmen daha az ücret alıyorlar. Hatta ücret çoğu zaman onlara bile ödenmiyor. Kadınlar çoğu zaman ne kadar ücret aldıklarını bilmiyorlar. Genellikle ödemeler kadının kocasına, babasına veya abisine yani erkeğe ödeniyor. Kadınlar kendi emeklerinin karşılığını değerlendirmek için bile parayı ellerinde tutamıyorlar.
Oysa kadın tarlada çalışsa bile ev halkının çalışma sonrası yeme içme çamaşır ve benzeri ihtiyaçlarını karşılamak zorunda. Çocuklar ise bu koşullar nedeniyle okullarına dönem itibarıyla geç başlayıp okullarını erken bitirmek zorunda kalmakta.
Mevsimlik işçiler kayıt altına alınmalı
Kayıt dışı çalışan bu mevsimlik tarım işçilerinin dramını yıllardır yakından görüyoruz. Bu yıl tarlalara giderken yaşanan trajedi bu sorunu öncelikli hale getirdi.
En son yaşanan trafik kazasında ölenlerin kadın ve çocuklar olduğunu gördük. Canlı iken önemsenmeyen insan hayatı ölünce de önemsenmedi. Yeterli cenaze arabası olmayan Şanlıurfa’da kamyonetlerle taşınan cenazeler insan hayatına verilen değeri gösteriyordu.
Yıllardır göz ardı ettiğimiz bu konuda ciddi çalışmalar bekliyoruz. Bölgede yaşanan işsizlik sorununun bir an önce çözülmesi gerekiyor. Bölgedeki tarımın sanayileşmeli ve Türkiye’deki mevsimlik tarım işçiliği kayıt altına alınmalıdır. (GS/GG)
