“Kadın sünneti” kız çocuğu ya da kadının cinsel organlarına tıbbi olmayan sebeplerle müdahale etmek ya da cinsel organları yaralamak anlamına geliyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) pek çok türü olan kadın sünnetini "Tıbbi olmayan nedenlerle kadınların üreme organlarını yaralayan her türlü prosedür” olarak tanımlıyor.
Uluslararası olarak kız çocukları ve kadınların insan haklarının ihlâli olduğu kabul edilen kadın sünneti, Afrika ve Ortadoğu’da 30 ülkede yoğunlaşmasına rağmen, Asya ve Latin Amerika’da da bazı ülkelerde yapıldığı için evrensel bir sorun olarak görülüyor.
İngiltere geçen hafta ilk hükmü verdi
ABD’de ve İngiltere’de de binlerce kız çocuğunun sünnet edildiği tahmin ediliyor. İngiltere’de 1 Şubat’ta 3 yaşındaki kız çocuğunu sünnet eden bir anne, ülke tarihinde kadın sünnetinden hüküm giyen ilk insan oldu.
Kadınlar ve kız çocukları çoğunlukla rızaları dışında sünnet ediliyor ya da sünnete zorlanıyor. Kadın cinselliğine karşı kültürel ve dini gerekçelerle yapılan uygulama toplumda kabul görme, hijyen, daha iyi bir evlilik ihtimali, bekaret gibi gerekçelere dayandırılıyor. Bu nedenlerle kadınlar rıza da gösterebiliyor ya da kendi kız çocuklarını sünnet edebiliyor.
Cinsel organların tıbbi olmayan yöntemlerle yaralanması kısa vadede yoğun ağrı, şok, aşırı kan kaybı, enfeksiyon, idrar yapmada zorluk, uzun vadede cinsel sağlık ve akıl sağlığında olumsuz etkilere ve ölüme yol açıyor.
68 milyon kız çocuğu risk altında
2030’a kadar kadın sünneti uygulamalarını bitirmeyi hedefleyen Birleşmiş Milletler (BM) şu verileri sunuyor:
* Bugün hayatta olan en az 200 milyon kız çocuğu ve kadının sünnetin bir türüne maruz kaldığı tahmin ediliyor.
* Kadın sünneti pek çok ülkede azalıyor. Ancak günümüzdeki sıklığını korursa nüfusu artan ülkelerde daha çok kız çocuğu kadın sünnetine maruz kalacak.
* 68 milyon kız çocuğu ve kadın 2015 ve 2030 yılları arasında sünnet edilme tehlikesi altında.
* 15 ila 49 yaşlarındaki kız çocuğu ve kadınların Somali’de yüzde 98’i, Gine’de yüzde 97’si, Cibuti’de yüzde 93’ü, Mısır’da yüzde 87’si sünnet ediliyor.
* Kadın sünneti en yoğun olarak bebeklikten 15 yaşına kadar yapılıyor.
Kadın sünneti türleri
Kadın sünneti farklı yöntemlerle yapılıyor. Klitoris ya da vajina bölgesinin delinmesi, kazınması ve oyulması gibi zararlı işlemlerin tamamı kadın sünnetine giriyor. Yaygın olan türleri:
Klitoridektomi: Klitoris ve etrafındaki derinin tamamının ya da bir kısmının alınması.
Eksizyon: Klitorisin bir kısmı ya da tamamı ile labia minörün çıkarılması.
İnfibülasyon: Hem labia minör hem labia majörün kesilmesi, yapılarının değiştirilmesi ya da dikilerek kapatılması.
(EÖ/EMK)
* Haber BBC, BM ve NEwyork Times Görseller: BBC