"Kadın oyuncu olmak meşakkatli bir iş"

Bu yıl "Daha Fazlası Daha Azı Değil" temasıyla düzenlenen Türkiye'nin ilk kadın filmleri festivali olan Ankara Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali 7 Haziran 2023 günü yapılacak kapanış töreni ile sona erecek.

26 yaşındaki festivalde, Bilge Olgaç Başarı Ödüllerini Belmin Söylemez ve Selda Taşkın'la birlikte alan oyuncu Asiye Dinçsoy ile festival programının "özel gösterim" bölümünde yer verilen ve kendisinin de "Nesrin" rolünde oynadığı "Toz Bezi" filminin gösterimi öncesi görüştük.

Festivalin son günü 7 Haziran 2023 günü Büyülü Fener Kızılay Salon 6'da 11.30 seansında "Toz Bezi" filmi izlenebilir.

Dinçsoy ödülünü, oyuncu Nazan Kesal'ın elinden aldı. 

En parlak yıldızlardan biri

Bilge Olgaç Başarı Ödülü almak nasıl bir duygu?

Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali sadece bir film festivali olmanın ötesinde, sivil toplum örgütlenmesi içinde kadınların toplumsal mücadelesinde önemli bir yere sahip. Bu anlamda sadece filmlerimdeki oyunculuğumla değil, şu ana kadar oynadığım karakterlerle, temsil ettiklerimle de bence bu ödülü karşıladığımı düşünüyorum. Bilge Olgaç gibi Türkiye sinemasında çok fazla film üretmiş bir yönetmen adına verilen bu ödülü almak ise benim için çok önemli. Bunu bir miras aktarımı olarak görüyorum ve bana daha fazla üretmemi "daha fazlası, azı değil" dememi sağlıyor. Mesleki kariyerime eklenen en parlak yıldızlardan bir tanesi oldu bu ödül benim için.

Aralara sıkışmış roller

Bugüne kadar oynadığınız filmlerde güçlü ve farklı kadın karakterlerine hayat verdiniz. Sinemada kadın oyuncu olmaya dair ne söylemek istersiniz?

Sinemada kadın oyuncu olmak çok güzel ama çok meşakkatli bir süreç. Her şeyden önce oynayacak rol bulamıyorsunuz (gülüyor). Aralara sıkıştırılmış karakterlerde oyunculuğa doyamıyorsunuz. Ben bu anlamda çok şanslı buluyorum kendimi, elbette. Çok iyi yazılmış karakterlere denk geldim. Ama gerçekten o karakterler öyle her zaman yazılmayan, o derinlikte yaratılamayan karakterlerdi. Hâlâ da oynamak istediğim o kadar çok şey var ki bazen oturup ben mi yazsam acaba diye düşünüyorum. Tiyatroda da bu böyleydi. Bu işin tarihi böyle sanırım, yok sayılıyoruz. Ve görünür olmak için çırpınmak gerekiyor. O yüzden kadın filmleri festivalleri çok önemli.

Yüksek lisans yapıyor

"Toz Bezi" festivalde gösterilecek. Bu filme dair neler söylemek istersiniz?

"Toz Bezi" benim kariyerimin ilk filmi değil ama sinema sektöründe çok daha görünür olmamı sağlan bir film oldu. Festival süreci, üzerine yazılan eleştiriler, akademik makalelere konu oluşuyla üzerine fazlaca yazı yazıldı, çizildi. Seyirci, filmdeki iki kadının hikâyesini ve karakterlerini çok sevdi. İki karakterin de çok boyutlu olması; sınıf, etnik köken ve kadın meselesindeki durdukları yer itibariyle sinemada bu karakterlerin eksik olması nedeniyle bu derinlikli kadın karakterleri görmek izleyiciyi heyecanlandırdı.

Bu süreç, benim açımdan da çok öğretici oldu. Bir filmde kadın meselesine yaklaşım nasıl olmalı? Bir kadın filmi nedir? Bir film konu edindiği meseleye nasıl yaklaşmalı? Bu sorulara cevaplar ararken ben de o süreçte öğrendiğimi, bilmediğim alanları araştırmaya başladığımı gördüm. Hatta şu anda yüksek lisans tezim bu konular üzerine. Bir filmden yola çıkarak bu kadar yol kat etmek sevindirici ve müthiş bir süreçti benim için. Ve bitmeyen bir süreç aynı zamanda.

Nesrin ve Hatun

"Toz Bezi"nin Nesrin'ini bize tanıtır mısınız?

Nesrin, İstanbul'da Maltepe'nin bir gecekondu semtinden Moda'daki zengin semtlerdeki evlere temizliğe giderek hayatını kazanmaya çalışan, kocası tarafından terk edilmiş, küçük kızı Asmin ile hayata tutunmaya çalışan bir kadın. En büyük destekçisi; evinin üst katında oturan komşusu Hatun. Onunla kurduğu bir kız kardeşlik ilişkisi. Hatun'un hayatındaki, yolunda gidiyormuş gibi görünen düzeni, Nesrin'in kocası tarafından terk edilmesinin daha çok altını çiziyor filmde. Elektrik faturasını dahi ödeyemeyecek noktaya gelip bir de kendi ailesinin yerine koyduğu, abla dediği Hatun'dan geleceğine emin olduğu desteği göremediğinde çaresizlik içinde keskin bir karar vermek zorunda bırakılıyor. Bırakılıyor diyorum çünkü film o bırakılma sürecini anlatmadaki başarısıyla çok kıymetli. Göçle gelinen metropolde tek başına bir çocukla tutunmaya çalışmak, kenar mahalleye itilmiş olmak, temizlik işçilerinin sosyal güvencesinin olmayışının getirdiği hayatını garantiye alamama durumu, gittiği evlerdeki sınıfsal fark ve etnik kimliğinin örtük bir şekilde ötekileştirilmesi Nesrin'in hayatının kontrolünün onda olmadığını gösteren ve çaresizliğinin baş sebebi.

Türkiye Sineması'nda yaratılan karakterlere bakılırsa "Toz Bezi" filmi için yarattığı Nesrin ve Hatun karakteri ile bu toplumun tüm sıkıntılarını iki karaktere sığdırabilmiş, meselelerin birbiri içinde göze sokmadan kurulduğu, iki karakterin de hikâyesinin paralel bir şekilde son derece tutarlı ve dengeli ilerlediği bir film diyebiliriz.

Alışılagelmişin dışına çıkmak...

Sinemada/filmlerinizde ezber bozmaya devam edecek misiniz?

Bunun için senaristlerin ve yönetmenlerin ezber bozan işler yaratmaları, üretmeleri gerekiyor ki; ben de bunların içinden seçebileyim. Ama kendi üretimlerime de elbette devam edeceğim. Sanatın işlevi bu olmalı bence. Alışılagelmiş olanın dışına çıkıp bakabilmek, ezber bozmak...

Asiye Dinçsoy kimdir?

Yeditepe Üniversitesi Tiyatro Bölümü'nü bitirdi.
2008'de ilk filmi "Fırtına" ile sinemaya adım attı. İkinci filmi "Hayatın Tuzu"nda hayat verdiği Meryem karakteri ile Adana Altın Koza Film Festivalin'de Umut Veren En İyi Genç Kadın Oyuncu Ödülü'ne değer görüldü.
"Press" filmindeki Songül karakteri ile 44. Sinema Yazarları Derneği En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü'nü aldı.

"Toz Bezi" filminde canlandırdığı Nesrin karakteri ile 35. İstanbul Film Festivali, 21. Nürnberg Türkiye-Almanya Film Festivali ve 27. Ankara Film Festivali'nden En İyi Kadın Oyuncu ödüllerini aldı.

"Dirlik Düzenlik" filminde hayat verdiği Hicran ile İstanbul Film Festivali En İyi Kadın Oyuncu Ödülü ve Antalya Altın Portakal Film Festivali Cahide Sonku Ödülü'ne layık görüldü. Oynadığı her filminde güçlü ve farklı kadın karakterlere hayat veren oyuncu, 26.Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali'nde ise Bilge Olgaç Başarı ödülünü aldı. Son olarak rol aldığı "Yüzleşme" filmi İstanbul Film Festivali'nde ana yarışmada yer alarak festival sürecine başladı.

(ŞD/AÖ)