Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Eylül 2025 Hanehalkı İşgücü Araştırması verileri, işsizlikteki cinsiyet farkını bir kez daha ortaya koydu. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 8,6, geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 28,6 olarak açıklandı.
TÜİK’e göre Türkiye genelinde işsiz sayısı 3 milyon 75 bin kişi olurken, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) geniş tanımlı işsiz sayısını 11 milyon 705 bin olarak hesapladı. Böylece resmi işsizlik ile gerçek işsizliğin boyutu arasındaki fark derinleşti.
Kadın işsizliği erkekleri ikiye katladı
Rapora göre kadınlar işsizlikte açık ara dezavantajlı konumda. Eylül 2025 itibarıyla dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,4 iken kadınlarda yüzde 11,1 olarak gerçekleşti.
Geniş tanımlı işsizlikte fark çok daha çarpıcı: erkeklerde %22,7, kadınlarda ise %38,3. Kadınlar ve erkekler arasındaki fark 15,6 puana ulaşarak son yılların en yüksek seviyesine çıktı.
Umutsuz ve eksik istihdamda artış
DİSK-AR’ın verilerine göre, son bir yılda geniş tanımlı işsizlik oranı 2,5 puan arttı. İş aramaktan umudunu kesen ya da çalışmaya hazır olduğu halde iş bulamayanların sayısı bir yılda 1 milyon 47 bin kişi yükselerek 5 milyon 303 bine ulaştı.
Ayrıca haftalık 40 saatten az çalışıp daha fazla çalışmak isteyen 3 milyon 327 bin kişi “zamana bağlı eksik istihdam” kapsamında yer aldı. Bu tablo, geçim sıkıntısı nedeniyle eksik ve güvencesiz çalışmanın arttığını gösteriyor.
İşsizlerin çoğu ödenekten yararlanamıyor
TÜİK’in 3 milyon 75 bin olarak açıkladığı resmi işsizlerin yalnızca yüzde 15,8’i işsizlik ödeneği alabiliyor. Eylül 2025’te İŞKUR verilerine göre sadece 485 bin 419 kişi bu ödenekten yararlandı. Yaklaşık 2,6 milyon kişi ise hiçbir gelir desteği alamadı. DİSK-AR raporu, bu durumun ağır koşullar ve kaynakların amacı dışında kullanılması nedeniyle yaşandığını vurguluyor.
(EMK)
