"Kadıköy'deki karayolu ulaşımını kitleyecek"

* Karikatür: Cem Dinlenmiş

İstanbul-Ankara arasındaki Yüksek Hızlı Tren’in kalkış istasyonu olan Kadıköy’deki Söğütlüçeşme istasyonunun, içinde ticaret alanları olan bir tren garına dönüştürülme projesini Kadıköy Mimarlar Odası Başkanı Saltuk Yüceer ve oda üyelerinden Tugay Kartal ile konuştuk.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından askıya çıkarılan plan kapsamında, Kadıköy Söğütlüçeşme'deki alanın alışveriş merkezi gibi bir gara dönüştürülmesi hedefleniyor.

Ancak başta Kadıköy Belediyesi olmak üzere, Kadıköy halkı ve meslek odaları da projenin yapılmasına karşı.

Yüceer, projenin sonuçlarının çevresel olumsuzluklar yaratacağını ve Haydarpaşa Garı varken buraya ihtiyaç duyulmadığını söylerken, Kartal halihazırda yaşanan insan ve araç yoğunluğu üzerine ilave olarak gelecek bir AVM yoğunluğunun Kadıköy trafiğini çıkmaza sürükleyeceğini söylüyor.

Yüceer: Haydarpaşa atıl hale getirilmek isteniyor

Proje alanının bir kilometre ilerisinde Haydarpaşa Garı olduğuna dikkat çeken Kadıköy Mimarlar Odası Başkanı Yüceer, Haydarpaşa’yı atıl hale getirmek için bu projenin hayata geçirildiğini ifade ediyor:

“Proje alanının kilometre ilerisinde dünyanın en büyük en ünlü garı Haydarpaşa var. Yüz yıldır gar olarak kullanılan, dünya mirası bir alan olan Haydarpaşa’yı etkisiz hale getirmek için buraya böyle bir işlem yapmak çok yanlış. 

* Saltuk Yüceer

“Öte yandan viyadükler üzerinde zaten dört hat var. 600 metre uzunluğunda bir hat daha ilave etmek istiyorlar ama projede bunların bakımı, parkı hiçbir şekilde sağlanamıyor. Halihazırda bir gar varken orayı atıl hale getirmek için hatların bile uygunluğunun sağlanamadığı bir yere gar fonksiyonu vermeye çalışılıyor ve bu verilirken de yap-işlet-devret modelinden ötürü koskoca bir AVM yapılıyor. 

“Bölgenin bir gram trafik kaldıracak hali yok”

“Burada Marmaray, metrobüs, ilerisinde Fenerbahçe Stadı, Kadıköy Belediyesi, Evlendirme Dairesi ve minibüsler, dolmuşlar var. Yani bir gram bile trafik kaldıracak hali olmayan bir alanın mevcut durumuyla ilgili hiçbir iyileştirme yapılamazken 3 katlı otoparkla beraber yoğunluk daha da çıkmaza sokulacak.

“Ayrıca burası Kuşdili çağrının devamı, Kurbağalıdere’nin yatağı, alüvyon dolu bir bölge. Buranın sağlam zemini 36 metre aşağıda. Kaldı ki arkeolojik bir bölge olduğu için işlem yapmadan önce arkeolojik kazıya da ihtiyaç var. 

“Bütün bu nedenlerle biz meslek odaları ve Kadıköy Belediyesi alanın istasyon olarak kalmasını ve geri kalan yerin de park olarak değerlendirilmesini talep ediyoruz.”

Kartal: ÇED raporuna karşı da dava açacağız

Kadıköy Mimarlar Odası’ndan Kartal ise projenin iptali istemiyle açtıkları davanın henüz sürdüğünü, şu an da İstanbul Valiliği tarafından Temmuz ayında verilen “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir” raporuna karşı dava hazırlığı içinde olduklarını söylüyor.

* Tugay Kartal

Projenin demiryolu ulaşımı açısından hiçbir katkı sağlamayacağını kaydeden Kartal, projeyi neden istemediklerini ise şöyle açıklıyor:

“Halkalı Garı kullanılabilir pozisyonda, nitekim restorasyon ve arkeolojik kazı çalışmaları bittiğinde Haydarpaşa Garı da kullanılabilir olacak. Dolayısıyla bir kilometre ötede Haydarpaşa Garı varken Söğütlüçeşme’ye bir gar binası projesi ancak bir inşaat projesidir. Ulaşıma bir katkısı olmayacağı gibi Kadıköy’deki karayolu ulaşımını da kitleyecek olan bir proje.”

Projede ne var?

29 yıllık anlaşma

İstanbul’un ana ulaşım hatları olan metrobüs, Marmaray, hızlı trenin kesiştiği Kadıköy Söğütlüçeşme’deki alan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019 yılının mayıs ayında hazırladığı imar planı değişikliği ile “Toplu Taşıma Gar Sahası” olarak düzenlenmişti.

Yeni plana göre 65 bin 370 metrekarelik alanda, 42 bin 451 metrekare inşaat yapılması kararlaştırıldı. 

Ayrıca “Söğütlüçeşme Toplu Taşıma Gar Sahası Proje Alanı” içerisinde terminal yapısı, sosyal-kültürel alanlar, rekreasyon alanları, yolcu ihtiyaçlarına yönelik ticari alanların yer alacağı ifade edildi.

Devlet Demiryolları, proje için “Fıratcan İnşaat Turizm ve Ticaret A.Ş.” şirketini yetkilendirdi. Şirket ile 29 yıllık anlaşma yapılırken projenin maliyeti de 193 milyon 794 bin TL olarak duyuruldu.

* Proje alanı

Belediye ve meslek odaları dava açtı

Kadıköy Belediye Başkanlığı, imar planlarının kamu yararı gözetilmeksizin yapıldığı, alandaki 8 bin 900 metrekarelik bölümün belediyenin hüküm ve tasarrufunda bulunmasına rağmen kendilerinden muvafakat alınmadan hazırlandığı gerekçeleriyle yürütmenin durdurulması ve iptali istemi ile dava açtı.

İstanbul 13. İdare Mahkemesi, 8 Mayıs 2020’de davayı karara bağlayarak imar planlarının yürütmesini oy birliği ile durdurdu. Mahkeme, planlama esasları ve tekniklerine, şehircilik ilkelerine uygun olmadığı anlaşılan planlarda hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna vardı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın karara itirazı üzerine üst mahkeme 2 Haziran’da proje için verilen yürütmeyi durdurma kararını kaldırdı ve itiraz yolunu kapattı. Meslek odalarının da yürütmeyi durdurma talebiyle açtığı davalar reddedildi. Ancak projenin iptali istemiyle açılan davalar henüz sürüyor.

Kadıköy Belediyesi’nden karikatürlü paylaşım

Projeye karşı çıkan Kadıköy Belediyesi’nin twitter hesabından “Söğütlüçeşme’ye AVM İstemiyoruz” mesajıyla da karikatürler paylaşıldı. 

Belediye “TCDD’nin yıllarca bakımsız bıraktığı Kadıköy’ün tam ortasındaki yeşil alan, gar görünümlü AVM projesiyle yapılaşmaya açılmak isteniyor. Yaya ve araç trafiğinin çok yoğun olduğu bölge inşaat ve hafriyat çalışması için şantiyeye dönüştürülme riski altında. Gar AVM projesi uygulanırsa Söğütlüçeşme’ye bir durak uzaklıktaki Haydarpaşa Garı nasıl kullanılacağı rant ekonomisinin insafına bırakılacak. Proje şeffaf ve halkın katılımına açık yürütülmüyor, kamuoyunda detaylarıyla tartışılamıyor” dedi. (TP)