Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, "Türkiyelilik" kavramını önerdikleri "Azınlık Hakları ve Kültürel Haklar Raporu" nedeniyle yargılanan dönemin İnsan Hakları Danışma Kurulu (İHDK) Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu ve Alt Komisyon Başkanı Prof. Dr. Baskın Oran'ın 301. maddeden yargılanmalarını izin vermedi.
İki öğretim üyesinin avukatı Oya Aydın, bianet'e, Adalet Bakanlığı'nın raporda geçen ifadeleri eleştiri mahiyetinde gördüğü ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirdiğini, Bakanlık kararında Anayasanın 26. maddesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 10. maddesine de atıf yapıldığını kaydetti.
301, Anayasa Mahkemesi'ne değil, Bakanlığa gitti
17 Aralık 2008'de Ankara 28. Asliye Ceza Mahkemesi, öğretim üyeleri Oran ve Kaboğlu'nun Ceza Yasası'nın (TCK) 301. maddesine ilişkin dosyalarını, yargılamanın sürdürülmesinin bir şartı olarak izin alınması için Adalet Bakanlığı'na göndermişti.
Hakim Avni Mis'in başkanlık ettiği mahkeme, dört yıldır tutuksuz sanık olarak hapis istemiyle yargılanan Oran ve Kaboğlu ile dosyayı, avukat Oya Aydın'ın "301'i, Anayasa Mahkemesi'ne gönderin" talebini geri çevirmiş, Bakanlık iznine öncelik vermişti.
Mahkeme, Bakanlığın kovuşturulmasına izin vermediği dosyayla ilgili kararını duruşma günü olarak belirlediği 1 Nisan 2009'da vermesi bekleniyor.
"301, Türkiye'yi krize sokan bir madde"
301'in Türkiye'yi krize sokan bir madde olduğunu, kişilerin özgürlüklerini kısıtlayan bir düzenleme olduğunu vurgulayan Kaboğlu ve Oran da, duruşmada, Bakanlık izin şartıyla ilgili, "İzin şartı bizi, Bakan lütfuna maruz kalmış gibi gösteriyor" diyerek rahatsızlıklarını dile getirmişlerdi.
Oran, ayrıca, "Çince kriz ile fırsat aynı kelimeyle ifade edilir. Siz bu krizi, dosyayı Anayasa Mahkemesi'ne göndererek, fırsata çevirebilirsiniz" dedi. Mahkeme, bu talebi, Bakanlıktan sonra değerlendirebileceğini açıkladı.
216 düştü, 301 izne kaldı
10 Mayıs 2007'de mahkeme, 301. madde yönünden Bakanlık izin şartı oluşmadığı gerekçesiyle davanın düşürülmesine ve sanıkların 216. maddede tanımlanan "halkı kin ve düşmanlığı tahrik" suçundan beraatine karar vermişti.
Ancak Yargıtay 8. Ceza Dairesi, 216 ile ilgili beraat kararını, suçun maddi ve manevi unsurları ile oluştuğu gerekçesiyle bozmuştu. Dosyanın Yargıtay Ceza Genel Kurulu gündemine gelmesiyle, 28 Nisan'daki toplantıda, mahkemenin beraat kararının onanmasına hükmedildi. (EÖ)