İRAN

Jîna Mahsa Amini protestolarında bugüne kadar 524 kişi öldü

HRANA'nın verilerine göre, “ahlak polisinin” gözaltında bundan tam 4 ay önce hayatını kaybeden Jîna Mahsa Amini’nin ölümüyle başlayan protestolarda, 15 Ocak itibariyle aralarında 71 çocuğun da olduğu 524 protestocu yaşamını yitirdi.

İstanbul

Jîna Mahsa Amini protestolarında bugüne kadar 524 kişi öldü

* Fotoğraf: Mezopotamya Ajansı (MA)

Haberin Kürtçesi için tıklayın

Bugün, 16 Ocak 2023.

İran'da "ahlak polisi" tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybeden 22 yaşındaki Jîna Mahsa Amini yaşamını yitireli bugün dört ay oldu.

Jîna Mahsa Amini'nin ölümüyle başlayan protestolar, başta başkent Tahran ve Amini'nin memleketi Rojhilat (Doğu Kürdistan) olmak üzere İran'ın pek çok eyalet ve şehrinde devam ederken, güvenlik güçleri de protestoları şiddet yoluyla bastırmaya çalışmayı sürdürüyor.

Protestolar hakkında veri paylaşan örgütlerden Tahran merkezli İnsan Hakları Aktivistleri Haber Ajansı (HRANA) dün (15 Ocak) itibariyle Jîna Mahsa Amini protestoları sırasında hayatını kaybeden ve gözaltına alınıp tutuklanan kişilerle ilgili güncel verileri paylaştı.

Buna göre, protestoların başladığı 17 Eylül 2022'den bu yana İran'da toplam bin 255 protesto gösterisi düzenlendi. Protestolar sırasında toplam 524 kişi hayatını kaybederken, bu kişilerin 71'i çocuktu.

HRANA verileri, protestolar sırasında 68 "rejim kuvveti" mensubunun da hayatını kaybettiğini ortaya koydu.

HRANA'ya göre, 15 Ocak itibariyle protestolarla bağlantılı olarak toplam 19 bin 401 kişi gözaltına alındı ve/veya tutuklandı. Bu kişilerin 713'ü öğrenciydi.

Protestolarla bağlantılı olarak 724 kişinin mahkemelerce mahkum edildiğini ve toplam 11 bin 721 ay hapis cezası verildiğini kaydeden HRANA, şimdiye kadar dört protestocunun idam edildiğini hatırlattı.

Buna göre, 107 protestocu da idam cezası alma riskiyle karşı karşıya.

TIKLAYIN - Devlet, öldürmeyi kendinde hak gördüğünde

Ne olmuştu?

Doğu Kürdistan'ın Sakız kentinden başkent Tahran'a akrabalarını ziyarete gelen 22 yaşındaki Jîna Mahsa Amini, erkek kardeşinin kullandığı aracı durduran ahlâk polisince gözaltına alınmıştı. Kardeşine, nasihat edilip serbest bırakılacağı söylenerek götürülen genç kadının, gözaltına alındıktan iki saat sonra komaya girdiği ve kaldırıldığı hastanede öldüğü ortaya çıktı.

İran devlet televizyonu Amini'nin dövüldüğü iddialarını yalanlayarak, polisin genç kadını "nasihat etmek ve eğitmek" üzere karakola götürdüğünü ve orada kalp krizi geçirdiğini söyledi. Amini'nin akrabaları, kadının herhangi bir kalp rahatsızlığı olmadığını açıkladı.

Devlet televizyonu bir polis karakolunda Amini olduğu söylenen bir kadının oturduğu koltuktan bir yetkiliyle konuşmak üzere kalktıktan sonra yere düştüğünü gösteren güvenlik kamerası kayıtları yayınladı. Ancak, görüntülerden kadının Amini olduğu doğrulanamadı.

Amini'nin dövülerek öldürüldüğü yolunda sosyal medyada yayılan iddialarını reddeden Tahran emniyeti ise konuyla ilgili açıklamasında, "Ayrıntılı araştırmalara göre, Amini'nin araca alınması sonrasında ve tutulduğu karakolda fiziksel bir temas olduğunu" reddetti. Ancak, İran'ın yarı resmi Fars haber ajansı, Amini'nin ahlâk polisince dövülmesi nedeniyle komaya girdiğini duyurdu.