"Ji bo azadiyê"nin gösterimini kim engelledi?

Haberin Kürtçesi için tıklayın

"Ji Bo Azadiyê" (Özgürlük Uğruna) filminin 5. Süleymaniye Uluslararası Film Festivali programında yer almasına karşın gösterim tarihinde izleyicilere sunulmamasının yankıları sürüyor. Filmin, 23 Aralık'ta sona erecek olan festivalin ikinci gününde (18Aralık) diğer 34 film ile birlikte gösterileceği duyurulmuş, ancak festival yönetimi "katılım koşullarını karşılamadığı gerekçesiyle" filmin programda belirtilen saatte gösterime alınamayacağını açıklamıştı.

Beşinci Uluslararası Süleymaniye Film Festivali geçtiğimiz Cuma (17 Aralık) 35 ülkeden 150'den fazla sanatçı, yönetmen ve film eleştirmeninin katılımıyla başlamıştı. Bir hafta boyunca 145 kısa, uzun belgesel ve dramatik film gösterime girdi. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sponsorluğunda Uluslararası Film Şirketince düzenlenen festivalde yarışmalarda dereceye giren filmlere verilecek 18 ödül perşembe akşamı sahiplerini bulacak.

Festival yönetimi: "Yasak yok saat değişikliği var!"

Festival Koordinatörü, Daner Ömer Rûdaw TV'de katıldığı söyleşide "Ji bo azadiyê"nin gösterimini iptal etmediklerini, "gösterim saatini değiştirdiklerini" belirtti: "[...] Festival yönetmeliğine göre gösterilecek filmlerin 2019 sonrası çekilmiş olması gerektiğini söyledik. 2019 tarihli filmleri gösteremeyeceğimizi bildirdik." dedi. Ömer, bununla birlikte yapımcılara filmin 22.00 olan gösterim saatini öne alarak sabah saatlerinde göstermeyi önerdiklerini söyledi: "Sorunun siyasi olmadığını açıkça belirttik."

Rojava Film Komünü: "Dışsal etkiyle engellendik"

Filmin yapımcısı Rojava Film Komünü ise, "Ji bo azadiyê"nin gösterime alınmayışı konusunda festival yönetiminin açıklamasının doyurucu olmadığını belirterek, bu nedenle programda yer alan ikinci filmleri "Böğürtlen Zamanı"nı da  festivalden çektiklerini duyurdu ve festival yönetiminin gerçek nedeni Süleymaniye halkına açıklamasını istedi.

Rojava Film Komünü, yaptığı yazılı açıklamada "Ji bo azadiyê"nin iki yıl önce 31 Aralık 2019'da Süleymaniye'de yapılacak galasının da engellendiğini hatırlatarak, yapımcıları ve filmleri festivale davet eden yönetimin bu gerçeklerden haberdar olmamasının düşünülemeyeceğini ileri sürüyor.

Rojava Film Komünü, "[Yapımcılar] ile Festival Komitesi arasındaki görüşmeler[in] Ekim ayında başla[dığını ve [yönetimin] Ersin Çelik'in yönetmenliğini yaptığı 'Ji bo azadiyê' ve Haşim Aydemir'in yönetmenliğini yaptığı 'Böğürtlen Zamanı' filmlerinin 'Uluslararası Uzun Metraj Yarışma Bölümü' için seçtiğini ve her iki filmin programa alınmasının" karşılıklı rızayla gerçekleştiğini anımsatıyor.

Rojava Film Komünü bu olgular karşısında yapımlarının gösterime sokulmamasının "dışsal etki"yle bağlantılı olduğu kanaatine vardıklarını ve "her şeyden önce sanat etiğinden, sinema ve sinema festivalleri etiğinden uzak" buldukları bu uygulamayı protesto ederek 'Böğürtlen Zamanı'nı da "yarışmadan çekmek durumunda kaldıklarını" duyurdu.

Koordinatör: "Hiç kimse burada başka bir devletin başkanına karşı konuşamaz"

Ancak bu eleştirileri "gerçeklerden uzak" olarak niteleyen Festival Koordinatörü Ömer, Süleymaniye Film Festivali'nin "bağımsız" olduğunu ve "hiçbir dış gücün kendilerini etkileyemeyeceğini" vurguladı. "Filmin engellendiği ve yasaklandığı" iddiaları dolayısıyla yapımcıların kendilerinden özür dilemesini istedi. Ömer, "Bu siyasi bir konu değil, ne Türk Konsolosluğu ne de başka bir taraf müdahale etmedi. Bu sorun istismar edildi. Eğer bizden özür dilerlerse film gösterilecek" dedi.

Bununla birlikte Ömer program sırasında Rudaw TV sunucusunun, festival kapsamındaki açık oturumlarda Türkiye'deki insan hakları ihlallerinin eleştirilmesinden neden rahatsızlık duydukları sorusuna "Hiç kimse burada başka bir devletin başkanına karşı konuşamaz [...] kimsenin bu festivali siyasi gündemler için kullanmasına izin vermeyeceğiz." demekten de geri durmadı.

Rudaw: "Kaynak Erbil Konsolosluğunu gösteriyor"

Rudaw TV'de yer alan habere göre, programa "Türkiye'nin Erbil Konsolosluğu müdahale etti." Kimliği Rudaw'da saklı "bir kaynağa göre" filmin gösterimden alıkonmasının gerisinde "Ji bo Azadiye"nin 2015-16'da Türkiye'de sürdürülen çöktürme harekâtı kapsamındaki çatışmaları konu alması ve TSK operasyonlarını eleştirel bir gözle, insan hakları ihlali olarak sergilemesi yatıyor. (AEK)