Japonya ve Güney Kore, 2. Dünya Savaşı’nda seks kölesi olarak çalıştırılan Koreli kadınlara yönelik telafiler konusunda anlaştı.
2. Dünya Savaşı’nda çoğu Güney Koreli olmak üzere birçok Asya ülkesinden 10 binin üzerinde kadın kaçırılmış ve “rahatlatıcı kadınlar” (comfort women/ ianfu) olarak adlandırılan bu insanlar Japonya ordusunun askerleri için seks köleliği yapmaya zorlanmıştı.
İki ülke arasında yıllardır süren görüşmelerin ardından, Japonya konuyla ilgili özür dilediğini ve mağdurlar için Güney Kore’ye toplam 8.3 milyon dolar tazminat ödeyeceğini açıkladı.
Kore hükümeti tarafından yönetilecek olan fon, kadınların evlerinde düzenli olarak ziyaret edilmesi ve tıbbi ve diğer desteklerin sağlanması için kullanılacak.
Japonya ise Seoul’daki Japonya Büyükelçiliği önüne 2011’de yerleştirilen kadın heykelinin kaldırılmasını istedi. Bir sivil toplum kuruluşu tarafından yerleştirilen heykel, vatandaşların bağışları aracılığıyla hazırlanmıştı. “Barış Anıtı” adlı heykelin amacı, Japonyalı diplomatların büyükelçilikten çıkarken seks köleliğine zorlanan kadınları hatırlamasını amaçlıyor.
Kadınlardan 46’sı hayatta
Tarihçilere göre, 1930’ların başından savaşın sonuna kadar 10 binlerce Asyalı kadın kaçırıldı ve Japonya ordusunda seks kölesi olarak çalıştırıldı. Yaşadıkları travmalar nedeniyle uzun süre sessizliğini koruyan kadınlar, 1990’larda konuşmaya başladı.
Güney Kore’de şimdiye kadar 238 kadın, savaşta Japonya tarafından seks köleliğine zorlandığını açıkladı. Şu anda bu kadınlardan sadece 46’sı hayatta ve 80-90 yaşlarındalar.
Japonya 1993’te de özür dilemişti
Japonya 1993’te de kadınlardan özür dilemiş, bunun ardından özel bağışçılar tarafından bir fon oluşturulmuştu.
Zamanında seks köleliğine zorlanan 60 kadın maddi destekten yararlanmış ancak kadınların çoğu bunu reddetmişti. Fon 2007 yılında sonlandırılmıştı.
"Talebimiz para değil, yasal sorumluluk alması"
88 yaşındaki Lee Yong-soo, anlaşmanın mağdur kadınların görüş ve taleplerini içermediğini söylerken, bu anlaşmayı ve özrü görmezden geleceğini ifade etti.
“Biz para almak için uğraşmıyoruz. Tek talebimiz, Japonya’nın işlediği suçlar için yasal olarak sorumluluk almasını ve resmi bir tazminat ödemesini istiyoruz.”
Uluslararası Af Örgütü’nde doğu Asya araştırmaları yapan Hiroka Shoji de, mağdur kadınların görüşmelere dahil edilmediğinin altını çizdi ve “Japonya hükümeti, kadınlardan çekincesiz bir şekilde özür dileyene kadar, adalet mücadelesi devam edecek” dedi.
Japonya yasal tazminat ödemiyor
Japonya ve Güney Kore Dışişleri Bakanları, 2014 baharından beri konuya ilişkin 12 görüşme yaptı.
NYTimes’ın haberine göre, varılan anlaşma metninde, Japonya hükümetinin ahlaki olarak mı yoksa yasal olarak mı bir sorumluluk üstlendiği belirtilmese de, Japonya Dışişleri Bakanı Kishida, teklif ettikleri 8.3 milyon doların yasal tazminat olmadığını belirtti. (ÇT)
* Bu haberi BBC.com, NYTimes ve JapanTimes.co.jp’den derledik.
