Thoni Sorano’nun yeni albümü "Anoura"da yer alan parçalardan biri de 1993 yılında öldürülen gazeteci yazar Uğur Mumcu’ya adanmış. Parçanın ismi "Seni Düşünmek" ve içinde Mumcu’nun farklı mekan ve zamanlarda yaptığı halka açık konuşmalarından kesitler bulunuyor. Bu çalışmaya ismini veren ise gene parça içinde Sorano’nun seslendirdiği ve Nazım Hikmet’in yazdığı şiir "Seni Düşünmek."
İtalya’yı o ünlü şekli, çizme olarak aklınıza getirin ve çizmenin burnunda da bir top olduğunu hayal edin. İşte o topun olduğu yerde Sicilya adası bulunuyor ve Thoni de o adada hayata gözlerini açıyor, ancak hayatının geri kalanı birçok farklı yerde geçiyor. Öncelikle Başkent Roma’ya ardından iki farkı başkente; Londra ve İstanbul’a uzanıyor yolu. İngiltere’de modern dans eğitimi alırken belki de aklında hiç olmayan bir şey oluyor hayatında ve birkaç sene içinde Thoni kendisini Roma’da Türk Dili ve Kültürü okurken buluyor.
“Birçok insan, Londra’da benim Türk olduğumu düşünüyordu. Hatta benimle Türkçe konuşmaya çalışanlar bile oldu. En sonunda, bir süpermarketin dışında bir kişinin bana bakıp ‘Sen Türksün’ demesi içimde bir şeyleri harekete geçirdi. Öncelikle kendi kendime ardından da 1999 yılında, Roma’ya dönüp bu ülkenin dilini ve kültürünü öğrenmeye karar verdim.”
Yeni bir dünya keşfi
Üç sene süren bu akademik eğitim aslında Thoni Sorano’nun aynı zamanda başka bir dünyayı kaşfetmesini de sağladı, o da müzik.
“1996 yılından beri şarkı söyleme teknikleri üzerine çalışıyorum ve 2000 yılından itibaren profesyonel olarak müzisyenlik yapıyorum. Bu tarihte ilk single çalışmam olan ‘Dolap’ yayınlandı, ismini Pir Sultan Abdal’ın şiirinden alıyor.”
Thoni bugün beş dilde şarkı söyleyebilen, Orta Doğu ve Akdeniz müzik kültürü üzerine derin bilgisi olan ve Mevlana’dan Mesnevi edebiyatına ve oradan da Tasavvuf müziğine kadar birçok farklı ilgisi ve deneyimi olan bir müzisyen.
Thoni Sorano önemli müzisyenlerle bilhassa akustik çalışmalarda yer almış. Bu isimler arasında Cihat Aşkın, Alan Kushan, Charu Suri ve Fakhraddin Gafarov da var. Belgesel film çalışmalarına müzik üretimi de yapan Thoni zamanla Azeri ve Gürcü dilinde de şarkı söylemeye başlamış.
“Çalışmalarımda faklı diller ve farklı kültürlerin sözlü edebiyatlarına yer verdim. Kendi sesimi bunları iletişime sokma amacıyla aracı olarak kullandım.”
Thoni böyle özetliyor çalışmalarının prensibini.
Uzun yıllar boyunca İtalya’nın kuzey batı kentlerinden Torino’da yaşayan ve 2011'de doğduğu topraklara, Sicilya’ya geri dönen Thoni Sorano 2020'de New York’ta Türkçe şarkı söylediği bir konser düzenlemeye karar veriyor.
“Bu önemli çalışma ardından orada kalmak arzumdu ancak pandemi şartları benim geri dönmemi mümkün kılmadı.”
Böylelikle 2020 Mart ayından itibaren Sicilia adasında yaşamaya dönen Thoni Sorano yeni albüm çalışmalarına başlar ve bu albümde ilginç bir çalışmaya yer verir.
Türkiye'deki gazetecilere şarkı adamak önemliydi"
“2003 yılında 'Principia' isimiyle ilk albümüm yayınlandı. Türkçe haricinde Farsça, Yunanca ve Sicilya dilinde şarkılar söyledim. Türkçe söylemek benim için bu ülke ve onun kültürüne karşı beslediğim heyecan ve mutluluktan kaynaklanıyordu. Ayrıca Türkiye benim Ermenice, Yunanca ve Farsça müzik yapmam için bir aracı oldu. Bu nedenle Türkiye’ye müteşekkürüm. Öte yandan bu süre zarfından canlı performanslara daha çok zaman ayırdım ve son senelerde Türkiye’nin gittiği yön bende büyük bir şok etkisi yaratmıştı. Ancak pandemi sürecinde evde kapalı olmak benim kendi prodüktörüm olmamı sağladı ve 2003 yılında çıkan albüm gibi bir çalışma yapmak istedim. Tabii ki içinde bulundukları durumu dikkate alırsak Türkiye’de yaşayan gazetecilere bir şarkı adamak önemliydi benim için.”
Thoni, Uğur Mumcu’nun hayatını öğrendikten sonra şarkıyı ona adamak istediğini anlatıyor:
“Hayat dolu ve genç ruhlu bir insan imajı yarattı bende. Kendisi hakkında bilgim yoktu bu parçayı yapana kadar. Hayatı ve işini ciddiye alan ancak öte yandan kendisi üzerinden bir ‘anıt’ kurma arzusunda olmayan bir insan gibi gözüktü bana.”
"Şiirler herkesindir"
Thoni bu projeye Nazım Hikmet’i de dahil etmesini ise yazarın aynı zamanda bir siyasetçi alması ile açıklıyor.
“Çalışmalarını tanıdığım bir kişi ve siyasi duruşunu şiirlerine yansıtan bir insan. Ben bu parçanın siyasi bir parça olmasını istiyordum. Ayrıca bu albüm tamamen şiirleri şarkı şeklinde söyleme kültürüne adandı. Sicilya’da olan ancan bilhassa Orta Doğu’da çok yaygın olan bir şey bu. Şiirler herkesindir ve herkes istediği gibi şarkılaştırabilir. Hikmet’ten bir şiir bu sebeple de bu parçada doğru tercihti.”
Thoni Sorano bu parçayı farklı müzisyenlerle ilerleyen aylarda değişik versiyonlarda kaydedip yayınlayacak. Müzisyenin yeni albümü ve diğer çalışmalarını burada bulmak mümkün.
"Tanıdığım Türkiye ile bugünkü arasında farklar var"
Halen Sicilya adasında yaşayan müzisyen Türkiye’de sayısını hatırlamadığı kadar konser ve canlı performansta yer aldı. 2016 yılından beri ziyaret etmediği bu ülke ile olan ilişkisini şöyle özetliyor:
“Türkiye ile olan ilişkim biraz zor bir durumda. Bu ilişkiyi yeniden kurmaya çalışıyorum. Daha önce tanıdığım Türkiye ile bugünkü Türkiye arasında büyük farklılıklar var.”
(MÇ/AÖ)
