"Çalışma ortamında tozun solunması engellenmiyor"
İşçilerin yüzde 38.8'inin toza bağlı bir akciğer hastalığı olan silikoz (kumlanma) hastalığının saptandığı çalışmada, "işçilerin çalışma ortamında tozu çekici bir sistem yer almadığı ve çalışanlara tozu teneffüs etmeyi önleyecek filtreli toz maskesi verilmediği" tespit edildi.
İnsan Sağlığı ve Eğitim Vakfı (İNSEV) Başkanı Prof. Dr. Zeki Kılıçaslan, kot kumlama (eskitme) yapan işçilerin yarıdan fazlasının silikoz hastası olduğunu, teşhis konulmadığı ya da şikayetleri olmadığı için sayının bilinmediğini söyledi.
"İnce kum tozlarının solunum yollarıyla alınması, akciğerde reaksiyon oluşturuyor ve katılaşan akciğerler oksijen almayı engelliyor. Ne kadar uzun süre toza maruz kalındıysa, hastalık o kadar ağırlaşıyor. Orta-ağır vakalarda işçi, işi bıraksa da hastalık ilerliyor. Silikoz hastalığının tedavisi yok, sadece nefesi rahatlatıcı ilaç kullanılıyor."
"Madenlerde de aynı tehlike var ama toza maruz kalmadan çalışıyorlar"
Kılıçaslan'a göre, tedavisi olmayan silikoz hastalığı çalışma koşullarının iyileştirilmesiyle yüzde yüz önlenebilir:
"Tozu tamamen önleyen çalışma ortamı oluşturulmalı ya da işçilerin kompesörden solumalarını sağlayan sistemler kullanılmalı. Madenlerde de aynı tehlike var ama hastalık oranı çok düşük, çünkü gelişmiş yöntemlerle, toza maruz kalmayacak şekilde çalışıyorlar."
"3-4 metrelik odalarda, çok tozlu ortamda çalıştım"
Gazi Polat, 2001-2007 döneminde Merteks şirketinde kot kumlamacı olarak çalışmış ve silikoz hastalığını öğrendikten sonra meslek hastalığı raporunu alarak işten ayrılmış.
Üç dört metrelik odalarda, yoğun toza maruz kalarak çalıştığını söyleyen Polat, bu konuda hiçbir güvenlik uyarısı almadıklarını söyledi.
"Biz hastalığı öğrendikten sonra, bir çok kumlama şirketi kapatıldı, kalanlar da kabin sistemine geçti, daha az toza maruz kalıyor insan. Bakanlıktan denetime geliyorlardı, kimse demiyordu bu iş tehlikeli, böyle bir hastalık var. Tedaviye gidenler de tüberküloz tedavisi görüyordu. Silikozdan ölen 150 kişi kayıtlara 2 kişi olarak geçti."
"Durumumu öğrenince kimse işe almıyor"
Meslek hastalık raporunun kendisine, başta sağlık hizmetleri olmak üzere hiçbir faydası olmadığını söyleyen Polat, raporun sigortalı bir iş bulmasına da engel olduğunu söyledi:
"'50 kg kaldırırsan ciğerin patlayabilir' diyor doktor, hafif işi nereden bulayım? Durumu öğrenince kimse yanaşmıyor işe almaya. Benim iki çocuğum var, birini okula gönderemiyorum. Eşimi de işten çıkardılar, şu an bize 15 yaşındaki oğlum bakıyor."
Polat, 9 Eylül'de kot kumlama işçileri olarak basın açıklaması yapacaklarını söyledi:
"Bir dönem gündem yarattık, sonra Ergenekon mergenekon çıktı, bizim gündem kayboldu."(CU/EZÖ)
