Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) enflasyona esas ortalama madde fiyat listesini yayımlamaktan vazgeçmesi üzerine açtığı davayı kazandı.
Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. Dava Dairesi (İstinaf), Ankara 6. İdare Mahkemesi’nin 31 Mart 2023’te madde sepetindeki fiyatların açıklanması yönünde verdiği kararı onadı.
Üst mahkeme, güncel piyasa fiyatları ile ilgisi bulunmayan fiyatları baz aldığı ve bağımsız kuruluşların yarısına yakın oranlarda rakamlar açıkladığı için tepkilerin odağında yer alan TÜİK’in enflasyon verilerini açıklamasına hükmetti.
Savcılık suç duyurusunu işleme koymamıştı
İlk derece mahkemesinin kararına rağmen TÜİK madde sepeti fiyat listesini 2 yıldır açıklamıyor. Verilerin açıklanmaması nedeniyle DİSK, 2 Haziran 2024’te TÜİK Başkanı ve Başkan Yardımcıları hakkında "yargı kararlarını uygulamamalarını ve bu karara rağmen görevlerini yerine getirmemeleri" sebebiyle suç duyurusunda bulundu.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Memur Soruşturmaları Bürosu, 6 Haziran 2024’te TÜİK Başkan ve Başkan Yardımcıları hakkında yapılan başvuruyu işleme koymadan reddetti. DİSK konu üzerine şu açıklamayı yaptı:
“Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinin kararlarına uymamak suçtur. Anayasa’nın 138. maddesi gereği, yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez. İdare mahkemesi kararı çok açık bir şekilde verilerin paylaşılması gerektiğini belirtmiştir.
İdarenin yargı kararlarına uygun hareket etmesi ve kararların gereklerini değiştirilmeden ve gecikmeksizin yerine getirmek zorunda olması, Anayasanın 2. maddesinde ‘Cumhuriyetin Nitelikleri’ arasında sayılan ‘Hukuk Devleti’ ilkesinin bir gereğidir.
Bu nedenle bir yargı kararını aynen ve gecikmeksizin uygulamaktan başka bir seçeneği olmayan idarelerin yargı kararlarına uymaması, karar gereklerine göre işlem ve eylemde bulunmaması ya da biçimsel nitelikte uygulamalarla yargı kararlarını etkisiz ve geçersiz kılması söz konusu olamaz. Bu durumda; Anayasanın ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun yukarıda yer verilen hükümleri uyarınca yargı kararlarının yerine getirilmesi gerekmektedir.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığın hukuksuz işleme koymama kararı, TÜİK’in madde sepeti ve ortalama madde fiyatlarına ilişkin veri setini açıklama yükümlülüğünü ortadan kaldırmamaktadır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurumları keyfi olarak hareket edemez. Anayasa ve yasalar gereği mahkeme kararlarını gecikmesizin yerine getirmek zorundadırlar.”
(HA)
