İstanbulun Su Kaynakları Tehlikede

Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi ile İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, 21 Şubatta yürürlüğe giren İSKİ Yönetmeliğinin bazı maddelerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması talebiyle İstanbul İdare Mahkemesine başvurdu.

İstanbul

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'ne (TMMOB) bağlı Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi ile İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, yeni İstanbul Su Kanalizasyon İşleri (İSKİ) Yönetmeliği'nin bazı hükümlerinin iptali ve yürürlüğünün durdurulması için İstanbul İdare Mahkemesi'nde dava açtı.

Yeni yönetmeliğin İstanbul'un içme suyu havzalarının imara açılmasına ve kentin içme suyu kaynaklarının kirlenerek devre dışı kalmasına yol açacağını belirten açıklamada, "Yönetmeliğin uygulanması halinde, su kaynakları zaten kısıtlı olan İstanbul'u yakın tarihte bekleyen felaket, susuzluk olacak" denildi.

2025'ten sonra "su krizi" tehlikesi

Açıklamada, uluslararası kuruluşların Türkiye'yi su kaynakları yönetimi konusunda başarısız bulduğunu ve 2025 yılından sonra "su krizine" girme tehlikesinde olan ülkeler arasında gösterdiği de vurgulandı.

21 Mart 2003'te yürürlüğe giren yönetmeliğin, "mutlak ve kısa mesafeli koruma alanlarında yapı yasağı getirdiği ancak, istisnai hükümlerle bu genel hükümleri çiğneyerek bu alanlarda da yeni yapılaşmaya ve mevcut kirletici tesislerin faaliyetlerinin devamına izin verdiği"ni hatırlatan açıklamada, şu ifadeler yer aldı:

* Dünya çok büyük bir "su sorunu" ile karşı karşıya. Birleşmiş Milletler Raporlarına göre, halen 1 milyar kişi su sıkıntısı çekiyor. Bu sayının 2025 yılında 3.5 milyara, yani dünya nüfusunun yarısına ulaşması bekleniyor.

* Salgın hastalıkların yüzde 80'i kirli sudan bulaşıyor ve her yıl 3.4 milyon kişi suya bağlı hastalıklar yüzünden hayatını kaybediyor.

"Su savaşları başlayabilir"

* Artan su talebinin yanı sıra kısıtlı su kaynaklarının azalması, tüm dünyada, özellikle de Ortadoğu'da anlaşmazlıklara yol açıyor. Birleşmiş Milletler, uluslararası çevre örgütleri ve bilim insanları, "su konusundaki uluslararası anlaşmazlıkların önümüzdeki yıllarda çatışma noktasına gelebileceği ve 21. yüzyılda petrol yerine suyun savaş nedeni olabileceği" uyarısında bulunuyorlar.

* 1995 yılından bu yana üç kez değiştirilerek içme suyu havzalarını yoğun yapılaşmalara açan İSKİ Yönetmeliği yeniden gündeme gelmiş; amaç maddesi'nde, "İstanbul'un yüzey ve yer altı sularının çeşitli yollarla kirlenmesini önlemek amacı ile" hazırlandığı ifade edilen yeni bir İSKİ Yönetmeliği, 21 Şubat 2003 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

"İçme suyu havzaları yapılaşmaya açılıyor"

* İSKİ'nin hazırladığı "İçme suyu Havzaları Koruma ve Kontrol Yönetmeliği", bir çok sakıncalı maddesinin yanı sıra, getirdiği yeni istisnai hükümler ile de, tüm ilçe ve belde belediyeleri ve mücavir alanlarını -içme suyu havzaları için getirilen genel hükümlerin dışında tutarak- yapılaşmaya açmaktadır.

* Bu özel hükümler ile, İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeki (3030 sayılı yönetmelik kapsamındaki) tüm alanlar, İSKİ Yönetmeliği'nin içme suyu havzaları için getirmiş olduğu kısıtlamalardan muaf tutulmaktadır.

* Mevcut yapılaşmış alanlara imar affı getirilmesinin yanı sıra, belediye ve mücavir alanlar içindeki boş alanlardaki yeni yapılaşmalara da bu muafiyet tanınmıştır. (BB/NK)