HABER

Yayın Tarihi: 2 Eylül 2019 10:55

~ Son Güncelleme: 2 Eylül 2019 13:56

7 dk Okuma

İstanbul, Ankara, Adana Belediyelerinde Yolsuzluk İddiaları Neler?

31 Mart seçimlerinde AKP'nin kaybettiği belediyelerle ilgili gündeme gelen yolsuzluk iddialarını derledik.

Ruken Tuncel

İstanbul, Ankara, Adana Belediyelerinde Yolsuzluk İddiaları Neler?

Haberin İngilizcesi için tıklayın

31 Mart yerel seçimlerinin ardından AKP’den CHP’ye geçen İstanbul, Ankara ve Adana büyükşehir belediyelerinde yeni yönetimlerin ilk işlerinden biri belediye meclis toplantılarını canlı yayımlamak oldu.

Yeni yönetimler, belediyenin bütçesini, devralınan borç miktarını, belediyenin nerelere kaynak ayırdığını ve yolsuzluk iddialarını kamuoyuna duyurmaya başladı.

Böylece beş aylık sürenin sonunda eski belediyelerin mali durumuna ilişkin bir tablo da oluştu.

Bugüne kadar yapılan açıklamalar ve iddiaları derledik:

Ankara: Bitmeyen işe 1.5 milyon TL ödeme

* Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, belediyeyi 9,5 milyar TL borç devraldıklarını söyledi. Yavaş'ın diğer açıklamalarıyla gündeme gelen iddialar şöyle:

* Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı Ankara Altınpark İşletmeleri Ltd. Şti. (ANFA) Genel Müdürü Erdal Türk, 25 Mart'ta 40 günlük reklam ihalesi açıp, 29 Mart'ta 40 günlük iş bitmiş gibi Ceylin Şirketi'ne 1.5 milyon TL'yi ihaleyi alan şirketin hesabına aktardı.

Mansur Yavaş: Önceki ANFA Genel Müdürü, 25 Mart'ta 40 günlük reklam ihalesi açıp, 29 Mart'ta ortada yapılan bir iş yokken 40 günlük iş bitmiş gibi 1.5 milyon TL'yi ihaleyi alan şirketin hesabına aktarıyor. Bunu savcılığa verdik. Ankaralının kör kuruşunun hesabını soracağız. pic.twitter.com/tfIpvVxslI
— Büyükşehir Çalışıyor (@tcbuyuksehir) May 25, 2019

* 2014-2017 yılları arasında hafriyat döküm işi, Meclis kararı ile belediye şirketlerinden ANFA'ya aylık 30 bin TL'ye (yıllık 360 bin TL) verildi. ANFA ise bu işi Osmanlıspor'a aylık 100 Bin TL'ye (yıllık 1.200.000 TL) sözleşme yaparak verdi. Bedellerinin belediye kasası yerine başka kaynaklara aktarılması ve kamunun zararı uğratılması nedeniyle soruşturma başlatıldı.

* Yeşil alan ihalelerinde fazladan 150 - 200 milyon TL hak ediş düzenlendi.

* Belediye şirketlerinden olan Seğmen Su Madencilik Makine Gıda İnşaat A.Ş için yaklaşık 70 milyon liralık yolsuzluk iddiasının 5 milyon 750 bin lirayı kapsayan kısmı için suç duyurusunda bulunuldu.

Adana: 5 milyon TL ödendi ama 35 su kuyusu açılmadı

Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar, tarafından açıklanan ve basında da yer alan iddialar ise şu şekilde:

* 5 milyon TL ödenen 35 su kuyusunun hiç açılmadığı, sadece kuyu kapağı yapılıp, inşaat bedeli belediyeden tahsis edildi.

Bizim derdimiz Adana'nın iyiliği ve güzelliğidir. Adana'nın kuyusunu kazmaya çalışanlara geçit vermeyiz.

Kuyu açmış gibi utanmadan kapak koymak nasıl bir iştir. Tüyler ürpertici. Ben bunları kontrol ettirmese idim ne olacaktı? Bu Adanalı'nın parası, yazık günah değil mi? pic.twitter.com/IE3etIiT3n
— Zeydan Karalar (@ZeydanKaralar01) August 29, 2019

* Adana Su Kanalizasyon İdaresi’nde (ASKİ) 4 ayda 60 milyon TL'lik kamu zararını ödendi. Ayda 10 milyon TL açık veren ASKİ'yi 15 milyon TL verir hale getirildi.

* ASKİ'de 6.4 milyon sayfa baskı yapıldı. Ortalama bin tonerle yapılabilen baskı ASKİ'ye 5524 adet toner faturası kesildi. Fakat faturası ödenen 1000 tonerin teslimi yapılmadı. Belediye 2.1 milyon TL zarara uğratıldı.

* Yeterliliği olmayan firmaya sayaç ihalesi veriliyor. Firma yeterliliği olmadığı için sayaçların çoğunu temin edemiyor. Firmanın 2.2 milyon TL teminatı irat (gelir getiren mülk) kaydediliyor. Firmaya 8.3 milyon TL de ceza kesiliyor.

İstanbul: Vakıflara 357 milyon TL aktarıldı

* 23 Haziran'da yapılan seçimle ikinci kez İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı seçilen Ekrem İmamoğlu, 2018 yılı bütçesi 20.1 milyar TL olan ve belediyeye bağlı kuruluşlar da eklenince 42.6 milyar TL'lik bütçeye sahip olan İBB’nin güncel borcunun 30 milyar civarında olduğunu söyledi.

* İmamoğlu, İBB'nin bütçesinden Ensar Vakfı'na 30.5 milyon TL, TÜRGEV'e 232.3 milyon TL, Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı'na 11.1 milyon TL, TÜGVA'ya 76.5 milyon TL, Daru'l Fünun İlahiyat Vakfı'na 2.4 milyon TL, Hoca Ahmet Yesevi Vakfı'na 4.2 milyon TL, toplam 357 milyon TL aktarıldığını açıkladı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi bütçesinden ve olanaklarından bazı özel vakıflara aktarılan tam 357 milyon liralık bütçeye noktayı koymuş bulunuyoruz. Bu kaynakların hepsi artık İstanbulluların. pic.twitter.com/a2FtEQqgx0
— Ekrem İmamoğlu (@ekrem_imamoglu) August 27, 2019

169 milyon TL'lik taşınmaz

* İBB, vakıflar için 169 milyon TL'ye yapılan 5 ayrı taşınmazın tahsis kararını da iptal etti. Söz konusu taşınmazlar arasında 10 milyon TL'ye mal olan Beşiktaş Dikilitaş Gençlik Merkezi ve Otopark Projesi, 90 milyon TL'ye ihale edilen Küçükçekmece Atakent Gençlik Merkezi ve Yurt Projesi, 32 milyon TL'ye ihale edilen Bağcılar Yenimahalle Yurt ve Otopark Projesi, 20 milyon Tl'ye ihale edilne Üsküdar Çengelköy Yurt ve Otopark Projesi 17 milyon TL'ye mail edilen Beyoğlu Örnektepe Gençlik Merkezi ve Otopark Projesinin tahsisi iptal edildi.

* İmamoğlu'nun ilk mazbatasını aldığı 18 Nisan 2019 tarihinden ikinci seçimin yapıldığı 23 Haziran 2019 tarihine kadar 2 bin 500 kişinin işe alındığı tespit edildi. İBB, 1 Ocak 2019 ile 23 Haziran arasında işe alınanlar hakkında inceleme başlattı.

2500 civarı yapılan toplam alımdan, Şehit ve gazi yakınları, engelli çalışanlar, vefat eden personelimiz yerine alınan 1. derece yakınları, devam eden projelerde görevi olan çalışanlarımız işlerine devam etmektedir. Kamuoyuna saygı ile duyurulur
— Murat Ongun (@Mrt_Ongun) August 30, 2019

753 milyon TL'lik usulsüzlük için suç duyurusu

* Sayıştay, 2017 raporlarında 753 milyon TL'lik usulsüzlük yaşandığı tespitini yaptı. Sayıştay'ın ortaya koyduğu usulsüzlük ve yolsuzluklara ilişkin CHP İstanbul İl Başkanlığı; İBB, İETT ve İSKİ hakkında suç duyurusunda bulundu.

* Sayıştay raporuna göre, İBB’ye ait 2 bin 378 adet taşınmaz kanuna aykırı olarak işgal edildi ve işgal edilen yerlerden kiralar toplanamadı. 2017 yılında yaklaşık 208 milyon TL’lik alacağın sadece 44 milyon TL’si tahsil edildi.

Sosyal yardımda usulsüzlük

* 2017’de İstanbulkart yoluyla sosyal yardım alan 140 bin 179 aileye yaklaşık 147,5 milyon TL yardım yapıldı. Ancak aileler bu kartla sadece anlaşmalı 9 market zincirinde kullanabildi.

* İSKİ ve İETT’nin çok sayıdaki taşınmazı özel şirket olan elektrik dağıtım şirketlerine bedelsiz tahsil edildi. İETT mülkiyetinde bulunan ve kayıtlı değeri 157 milyon TL olan taşınmazın söz konusu şirketlerin fiili kullanımında olduğu, İETT’ye herhangi bir bedel ödenmediği belirtildi.

* Rapora göre; 2018 yılında İBB, 408 ihalenin 64’ünü kendi iştiraklerine verdi ve büyük oranda zarar etti. İştirakler özel şartnamelerle belediyelerden aldıkları ihaleleri bölerek başka şirketlere yaptırdı. (RT/EKN/DB)

Mardin: 1 Trilyonluk yemek faturası

İçişleri Bakanlığı kararıyla ikinci kez kayyum atanan Van Büyükşehir Belediyesi 1,5 milyar TL, Mardin Büyükşehir Belediyesi 426 milyon, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi 1 milyarı aşkın borçla 31 Mart'ta yeniden HDP'ye geçti.

İkinci kez kayyum atandıktan sonra Mardin Büyükşehir Belediyesi'nden paylaşılan belgelere göre şehre gelen devlet erkanı için şu harcamalar yapılıyor:

* 28 Mart 2019 tarihli fatura ile Süleyman Soylu ve heyetine (3800 kişiye) vermiş olduğu yemeğin maliyeti 266 bin 760 TL.

* 28 Mart 2019'da Sivil Toplum Günleri kapsamında 4240 kişiye Mustafa Yaman tarafından verilen yemeğin faturası 274 bin 752 TL.

* Yaman'ın 28 Mart 2019'da yine aynı lokantada Mahir Ünal ve heyetine (1894) vermiş olduğu yemeğin faturası 143 bin 180 TL.

* Eski Ulaştırma Bakanı Ahmet Aslan ve heyetine (1660) aynı tarihte (28 Mart 2019) aynı lokantada vermiş olduğu yemeğin fiyatı 116 bin 582 TL.

* Yine 28 Mart tarihinde Mardin AKP Vekilleri Ceyda Bölünmez, Şehmus Dinçel ve Cengiz Demirkaya heyetine 143 bin 186 TL'ye yemek verilmiş.

* Kayyum Mustafa Yaman'ın 28 Mart 2019 tarihinde Kızıltepe'de bulunan ve toplam 16 masası bulunan bir lokantaya ödediği hesabın faturası 1.075.216 TL.

* 27 Mart 2019 tarih Milli Savunma Bakanı Hulusi AKAR ve Gençlik Spor Bakanı ve heyetlerine verilen yemek bedeli 315 bin TL .

Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk, basına yaptığı açıklamada söz konusu fatuları inandırıcı bulmadığını ve kayyumların bu şekilde para aktardığını söyledi.

Diyarbakır: Kayyum bir ton fıstıklı kadayıf yedi

31 Mart seçimlerinde Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Selçuk Mızraklı, kayyum Cumali Atilla'nın makam odasına 2 milyon 127 bin 725 lira harcadığını açıkladı. Mızraklı, Atilla'nın 2019 yılının ilk ayında Özel Kalem bütçesinden 59 bin liralık, şubat ayında ise 80 bin 427 liralık yemek harcaması yaptığını duyurmuştu. Mızraklı ayrıca, kayyumun belediye bütçesinden 1 ton 600 kilogram fıstıklı kadayıf yediğini ve 92 bin liralık hediyelik fincan takımları aldığını açıklamıştı.

Van: Gideri gelirden 95 milyon fazla

2017 Sayıştay'ın 2017 yılı raporuna göre; Van Büyükşehir Belediyesi'ne kayyum olarak atanan İbrahim Taşyapan, belediyenin 125 milyon TL borçlandırdı. 2017 yılına dair belediye giderinin bütçe gelirinden 95 milyon 372 bin TL fazla olduğu tespit edildi. Yine Sayıştay raporuna göre, Van Büyükşehir Belediyesi'nin bütçe emanetleri hesabının incelenmesi neticesinde bu hesapta kayıtlı bilgilerin gerçeği yansıtmadığı, gerçek borç miktarından fazla kayıt bulunduğu ortaya çıkmıştır. Son olarak rapora göre, mal ve hizmet alımlarında mevzuata uyulmadığı ortaya çıkmıştır.

Ankara Mardin İstanbul ahmet Türk kayyum kayyım Ahmet Turk Ahmet Tûrk ekrem imamoğlu Diyarbakır Adana Mansur Yavaş kayyûm Ekrem Îmamoglû Mansûr Yavaş Ekrem İmamoglu Ekrem Îmamoglu

Ruken Tuncel

[email protected]

tüm yazıları

bianet eğitim ve mülteci hakları editörü. Evrensel, T24, Taraf, Bakurpress, JİNHA, Jin news, Özgürlükçü Demokrasi ve Yeni Yaşam gazetesinde, yargı muhabirliği, politika editörlüğü, hak ihlalleri ve kadın alanlarında çalıştı. İstanbul Aydın Üniversitesi İnternet Gazeteciliği ve Yayıncılığı, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik bölümünde okudu.