Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre mayıs ayında Türkiye genelinde işsiz sayısı 3 milyon 382 bin olurken işsizlik oranı bir önceki yıla göre 4.4 puanlık artışla yüzde 13.6 oldu. Öte yandan, küresel krizin etkisiyle 2008 sonundan bu yana yükselen işsizlik oranı son iki aydır düşüyor.
Azalmanın olumlu olduğunu söyleyen Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), bununla birlikte sorunun devam ettiğini vurguladı.
"Bu azalma resmi işsiz ve resmi işsizlik oranlarının zirve noktalarına göre bir gerilemedir. İstihdamın arttığını ve işsizlik sorununun çözüm yoluna girmiş olduğunu ortaya koymamaktadır. Çünkü yaz döneminde mevsimlik etkiler nedeniyle istihdam nispeten artmaktadır. 2009 yaz mevsiminde de istihdamda küçük de olsa bir artış olmuştur. Bu küçük artış işsizliğin zirve noktalarını oluşturan Aralık 2008 ile Nisan 2009 dönemine göre işsizlik oranının daha küçük çıkmasına neden olmuştur."
Gerçek işsiz sayısı 5,4 milyon
Kapsamlı bir "sosyal program" çağrısı yapan DİSK'in tespitleri şöyle:
- Mayıs 2009'da gerçek işsiz sayısı 5 milyon 375 bin kişidir. Mayıs 2008'de gerçek işsiz sayısının 4 milyon 61 bin kişiydi. Böylece 1 yıl içinde gerçek işsiz sayısındaki artış 1 milyon 314 bin olmuştur.
- Bir ülkede hiçbir zaman bu kadar büyük sayıda insan, birkaç yıl işsiz bırakılamaz. Bırakılmasının sosyal maliyeti çok ağır olacaktır. Ayrıca Türkiye'de her yıl emek piyasasına 850 bin kişi (Her ay için 71 bin kişi) dâhil olmaktadır. Türkiye'de işsizlik artışını yavaşlatmak değil, hızla artırmak gerekmektedir.
TÜİK verileri
TÜİK'in açıklamasına bakıldığında önceki yıla göre veriler şöyle değişti:
- İstihdam oranı yüzde 41.6'ya düşerken, işsizlik oranı 13.6'ya yükseldi.
- İstihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 387 bin kişi azalarak, 21 milyon 455 bin kişiye düştü.
- Çalışma çağındaki nüfus 875 bin kişi arttı. Genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 24.9'a yükseldi. Buna göre her dört gençten biri işsiz.
- Kentte işsizlik oranı 5.4 puanlık artışla yüzde 16.5, kırsalda 2.5 puanlık artışla yüzde 7.8 oldu. Buna göre kentte işsizlik kırsalın iki katı.
- Tarım sektöründe çalışan sayısı 69 bin kişi artarken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 455 bin kişi azaldı.
- Çalıştığı halde sosyal güvenceden yoksun olanlar, 0,6 puan artışla yüzde 44.6'ya yükseldi. Tarımda bu oran 1.8 puanla azalırken, tarım dışı sektörlerde 0.8 puan arttı.
- Mayıs döneminde istihdam edilenlerin yüzde 25.3'ü tarım, yüzde 18.6'sı sanayi, yüzde 6'sı inşaat, yüzde 50.1'i ise hizmet sektöründe yer aldı.
- Çalışanların yüzde 59,9'u ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 26,5'i kendi hesabına ve işveren, yüzde 13,6'sı ise ücretsiz aile işçisidir. Yüzde 3.4ü mevcut işinin yanında ek iş arıyor.
İktisatçı Mustafa Sönmez'in bianet'te yayınlanan analizine göre, TÜİK'in aktif olarak iş aramayanları dahil etmemesi nedeniyle, gerçek işsizlik oranı açıklananların üzerinde. Bu sayının da eklenmesiyle gerçek işsiz sayısının 4 milyon 979 bin'e yaklaştığı tahmin ediliyor. (GK/EÜ)
