.jpg)
Fotoğraf: AA.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsrail ile Hamas arasında 21 Mayıs'ta varılan "ateşkesi destekleme amacıyla" başlattığı dört günlük Orta Doğu turunun ilk durağı olan İsrail'de temaslarına başladı.
Blinken, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile bir araya geldikten sonra Netahyahu ile ortak bir basın toplantısı düzenledi.
Sözlerine, "Başkan Joe Biden, benden bugün buraya dört sebepten ötürü gelmemi istedi" diye başlayan Blinken, bu sebepleri şöyle sıraladı:
- ABD'nin İsrail'in güvenliğine olan bağlılığını göstermek
- Batı Şeria ve Kudüs'te daha fazla istikrar sağlamak ve gerilimi azaltmak için çalışmaya başlamak,
- Gazze'nin yeniden inşasında hızlı bir başlangıç yapmak,
- Filistin halkı ve yönetimi ile ilişkimizi yeniden inşa etmeye devam etmek.
İsrail'in "savunma hakkına" tam destek
ABD'nin İsrail'in kendisini saldırılara karşı savunma hakkını tamamen desteklediğini söyleyen Blinken, "Uzun süredir devam eden ortaklığımızın tüm yönlerini güçlendirmeye devam edeceğiz" şeklinde konuştu.
Blinken, "Buna bugün yaptığımız gibi, İran ile nükleer anlaşmaya potansiyel bir geri dönüş konusunda Viyana'da devam eden müzakereler hakkında İsrail ile yakın danışmalar da dahil olmak üzere devam edeceğiz" derken İran'ı da işaret etti.
ABD'li bakan, "İran'ın bölgedeki istikrarı bozucu eylemlerine karşı koymak için birlikte çalışacaklarını" belirtti.
Blinken, "Bugün ABD'nin önemli bir yardımını açıklayacağız. Hamas'ın bundan yararlanmamasını sağlamak için ortaklarımızla birlikte çalışacağız" şeklinde konuşurken şöyle devam etti:
"Gazze ve Batı Şeria'daki fırsatları genişletmek için de çalışmalıyız. Bunun gibi yatırımlar, hem Filistinlilere hem de İsraillilere fayda sağlayacak daha istikrarlı bir ortamın gelişmesine yardımcı olacaktır."
Blinken, Netanyahu ile her iki taraftaki liderlerin ortak gelecekleri için daha iyi bir yol belirlemeleri amacıyla atmaları gereken diğer adımlar hakkında konuştuklarını belirtti.
Blinken, "Filistinlilerin ve İsraillilerin eşit derecede güvenli ve emniyetli yaşamayı, eşit fırsatlardan yararlanmayı, onurlu muamele görmeyi hak ettiklerine inanıyoruz" dedi.
"Hamas saldırırsa cevabımız güçlü olur"
İsrail Başbakanı Netanyahu ise konuşmasında İsrail'in meşru müdafaa hakkına "sağlam desteği" için ABD'ye teşekkür etti
. "Hamas sükuneti bozup İsrail'e saldırırsa, cevabımız çok güçlü olur" diyen Netanyahu, Blinken ile Hamas'ın yeniden silahlanmasını önlemek için birlikte nasıl çalışılacağını görüştüklerini söyledi.
İİran konusuna da değinen Netanyahu, "Umarım ABD, eski Ortak Kapsamlı Eylem Planı'na (JCPOA) geri dönmez. Anlaşmanın İran'ın uluslararası meşruiyete sahip bir nükleer silah cephaneliğine sahip olmasının yolunu açtığına inanıyoruz" dedi.
Netanyahu, "Ne olursa olsun İsrail, yıkımımıza kendini adayan ve bu amaçla kitle imha silahları elde etmeye kararlı bir rejime karşı kendini savunma hakkını her zaman saklı tutacaktır" şeklinde konuştu.
Netanyahu ayrıca, İsrail ile Arap ve Müslüman dünyası arasındaki normalleşme adımlarını genişletmek için İsrail ve ABD'nin birlikte çalışması gerektiğini söyledi.
Son çatışmaların zaman çizelgesi
15-16 Nisan 2021: İsrail ile Filistin bölgesi arasında görece bir sakinlik döneminin ardından hava saldırılarıyla karşılık veren İsrail'e roketler atılmaya başlandı.
20 Nisan 2021: Kudüs'te, TikTok video paylaşım uygulamasında Ortodoks Yahudilere Filistinliler tarafından kaydedilen saldırılara öfkelenen Yahudi gençler, Araplara saldırırken ve Filistin karşıtı sloganlar atarken görüntülendi.
23 Nisan 2021: "Araplara Ölüm" diyen yüzlerce aşırı milliyetçi Yahudi Şam Kapısı'na yürüdü. Şantiyede Filistinlilerle polis arasında iki grubu ayırmaya çalışan çatışmalarda düzinelerce insanı yaralandı.
İki taraf arasındaki şiddet şehrin diğer bölgelerine de yayılmaya başladı.
24 Nisan 2021: Hamas, Gazze'den İsrail'e düzinelerce roket atarak misilleme amaçlı hava saldırıları düzenledi.
2 Mayıs 2021: El Fetih hizbi ve Hamas, Filistinli ailelerin Doğu Kudüs'ün Şeyh Jarrah bölgesindeki evlerinden Yahudi yerleşimciler tarafından planlanan çıkarılma tehdidini kınadı. Hamas, Arapları orada "direniş kalkanları" oluşturmaya çağırdı.
Takip eden günlerde, polis ve protestocular, Filistinlilerin öfkesinin odak noktası haline geldiği için sahada defalarca çatışmaya başladı.
4 Mayıs 2021: Gazze'deki militanlar, birbirini izleyen günlerde İsrail'e ateş balonları göndermeye başladı.
7 Mayıs 2021: Batı Şeria'nın kuzeyindeki İsrail güvenlik güçlerine ateş açtıktan sonra iki silahlı Filistinli vurularak öldürüldü. İsrailli yetkililer, grubun İsrail'de "büyük bir saldırı" gerçekleştirmeyi planladığını söylüyor.
Daha sonra Cuma namazının ardından - Ramazan'ın sonuncu günü- El Aksa cami yerleşkesinde 200'den fazla kişinin yaralanmasına yol açan büyük çatışmalar çıktı. İsrail polis gücü "isyan dağıtma araçları" kullandığını öne sürdü.
12 Mayıs 2021: Dört aylık hamile olan gazeteci Reema Saad, bombardımandan hemen önce annesiyle görüntülü konuşma gerçekleştirip uyumaya gitmişti. Annesi onu birkaç saat sonra yıkıntılar arasında ararken kurtarma görevlileri morga bakabileceğini söyledi.
16 Mayıs 2021: BM Güvenlik Konseyi çatışmalar için toplanırken, Gazze'deki Filistinli yetkililer, Pazar gününün İsrail ile mevcut çatışmanın başlamasından bu yana en ölümcül gün olduğunu söylediler.
20 Mayıs 2021: İsrail ve Hamas, 2014 Gazze Savaşı'ndan bu yana en ağır alevlenmeyi sona erdirmek için yapılan yoğun uluslararası çabaların ardından Perşembe günü Mısır aracılı bir ateşkes kararı aldı. Ateşkes 21 Mayıs'ta yerel saatle 02:00'de yürürlüğe girdi.
(PT)
