Türkiyeli bir Yahudi, yazar ve barış aktivisti Roni Margulies. İsrail'in Gazze'ye saldırısına tepkilerde görülen Yahudi düşmanlığı için "Türkiye'de hemen herkes İsrail devletinin yaptıklarından tüm Yahudilerin sorumlu olduğunu düşünür. İstanbul'da oturan Yahudi bakkalın İsrail genelkurmayıyla ilişkisi olamayacağını, İsrail devletinin İstanbullu Yahudilere danışmadığını ve Yahudilerin de İsrail'in yaptıklarını yanlış bulabileceğini düşünmez" diyor.
İsrail'i protestolarda ırkçı, Yahudi düşmanlığı içeren, "Bütün Yahudiler"le başlayan beyanları nasıl değerlendiriyorsunuz?Şu anda 19 gündür Ortadoğu'nun en güçlü ordusu yaklaşık 350 kilometrekarelik bir bölgede en kötü koşullarda yaşayan 1,5 milyon kişilik sivil nüfusa bütün gücüyle saldırıyor. Saldırıdan önce bile dünyanın en yoğun nüfuslu, en yoksul bölgelerinden biri olan Gazze havadan, denizden ve karadan bombalanıyor. Ölü sayısı bine yaklaştı, bugün aşacak herhalde. Hemen hemen hepsi sivil, pek çoğu çocuk.
İsrail saldırısının vahşeti, haksızlığı ve adaletsizliği o kadar çarpıcı ki, sadece Türkiye'de değil, dünyanın her yanında Yahudi düşmanlığının yükselmesine yol açmaması çok şaşırtıcı olurdu. İsrail'in Filistinlilere her saldırısının, açtığı her savaşın, uyguladığı her barbarlığın Avrupa'nın her tarafında anti-semitik saldırıların çoğalmasına yol açtığını biliyoruz: Fransa'da Yahudi mezarlarına saldırılar artıyor; İstanbul'da İsrail konsolosluğu önünde gösteri yapanların arasındaki bir delikanlı televizyon kameralarına dönüp Hitler'den alıntı yapıyor.
"Anlaşılabilir tepki"
Bunu anlamak zor değil. Yanlış bir tepki elbet, ama anlaşılabilir bir tepki. Türkiye'de hemen herkes Yahudilerle İsrail ve Siyonizm arasında doğrudan bir ilişki olduğunu düşünür, ikisini ayırt etmez. Özellikle dindar insanlar dünyaya dini gözlüklerle baktıkları, dünyayı dini kavramlarla anladıkları için, herkesin böyle yaptığını düşünür ve tüm Yahudilerin İsrail'i desteklediğine inanır, İsrail devletinin yaptıklarını "Yahudiler" yapıyor şeklinde algılar.
Dolayısıyla, İsrail devletinin yaptıklarından tüm Yahudilerin sorumlu olduğunu düşünür. İstanbul'da oturan Yahudi bakkalın İsrail genelkurmayıyla ilişkisi olamayacağını, İsrail devletinin İstanbullu Yahudilere danışmadığını ve Yahudilerin de İsrail'in yaptıklarını yanlış bulabileceğini düşünmez; tüm Yahudileri suçlar. Bu nedenle, hem Türkiye'de, hem başka yerlerde 19 gündür Yahudi düşmanlığının arttığından hiç kuşkum yok. Bunun suçlusunun İsrail devleti olduğundan da kuşkum yok.
İsrail'deki savaş karşıtı hareket Türkiye'de biliniyor mu? Bilinse durum farklı olur muydu?İsrail'deki savaş karşıtı hareketin Türkiye'de fazlaca biliniyor olduğunu sanmıyorum. Ama bilinse de durumun çok farklı olacağından emin değilim. Son tahlilde, göze çarpan, dikkatleri çeken, 10 bin kişinin savaş karşıtı gösterisi değil, dev bir ordunun savunmasız insanları, çoluk çocuğu katlediyor oluşu.
Kaldı ki, Türkiye'de zaten her zaman yaygın bir Yahudi düşmanlığı vardır. Saldırgan olmayan, gündelik, düşük düzeyli bir anti-semitizmdir bu, ama çok yaygındır. Tüm Yahudilerin zengin ve paraya düşkün olduğu, Yahudilerin dünyayı ele geçirmeye çalıştığı veya hatta geçirmiş olduğu gibi inanışlar hemen herkesçe paylaşılır. Yahudilerin başrolde olduğu komplo teorileri hemen kabul görür. Bütün bunlar İsrail'in azgın saldırılarıyla birleşince, savaş karşıtı hareketin gözden kaçıyor olması çok doğal bence.
İsrail'in Gazze'ye saldırısını nasıl değerlendiriyorsunuz?Bu saldırının Hamas'la, İsrail'de yaklaşan seçimlerle veya herhangi bir güncel gelişmeyle ilişkisi yok. İsrail'in tüm saldırıları gibi, bu saldırı da Filistin halkının herhangi bir gelişme kaydetmesini engellemeyi amaçlıyor. Hamas yokken saldırmıyorlar mıydı? Seçimler yaklaşmadığı zaman saldırmıyorlar mı? Mesele bu değil. Mesele, Filistin toplumunun devlet kurabilecek düzeye gelmesini engellemek.