Filistin’in Refah kenti doğusunda askeri operasyonlarına başlamak üzere olduğu açıklanan İsrail ordusu, bu bölgede yaşayan ve halihazırda ülke içinde yerinden edilmiş durumda olan 100 binden fazla kişiye “tahliye” emri verdi.
Konu hakkında açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü Araştırma, Savunuculuk, Politika ve Kampanyalar Direktörü Erika Guevara-Rosas şunları söyledi:
“İsrail ordusunun Refah’ın doğusuna yönelik kara saldırısına başlamasına yalnızca 24 saat kala yayınladığı son ‘tahliye’ emri, güney kentindeki yoğun bombardımanın hemen ardından geldi. İsrail aylardır Refah’ta, Gazze’deki Filistinlilerin tarifsiz ızdırabını daha da artıracak geniş çaplı bir kara harekatı başlatacağı tehdidinde bulunuyordu.
Böylesi bir harekatın siviller üzerindeki feci etkilerini şimdiden gösteren zalimane ve insanlık dışı bir hamleyle, İsrail tankları Refah sınır kapısının Filistin tarafında bir kara saldırısı başlatarak, halihazırda açlık ve soykırım tehdidiyle karşı karşıya olan halka insani yardım ulaştırılması anlamına gelen kritik yaşam hattını bloke etti.”
Uluslararası topluma çağrı
Erika Guevara-Rosas, “Tüm devletler, İsrail’e, Refah’taki kara operasyonlarını acilen durdurması ve Uluslararası Adalet Divanı’nın 28 Mart 2024’te yinelediği üzere soykırımı engelleme yükümlülüğü gereğince insani yardımların engelsiz erişimini sağlaması için baskı yapmalıdır” çağrısında bulundu.
İsrail ordusu halkın güvenliğini güvenceye alamadığı sürece Refah’ın doğusunu ‘tahliye etme’ emrini iptal etmesi gerektiğini söyleyen Erika Guevara-Rosas, tahliyenin, İsrail’in yedi aydır Gazze Şeridi genelinde aralıksız sürdürdüğü yoğun askeri saldırılar altında mümkün olmadığını belirtti.
“‘Güvenli bölgeler’ yaşanmaz halde”
Bir kez daha bulundukları yeri ‘tahliye etmeleri’ istenen bölge sakinlerinin, Ekim 2023’ten beri zaten defalarca yerinden edildiğini vurguladı:
“Ordunun attığı broşürlerde sivillerin taşınması için önerilen genişletilmiş ‘güvenli bölgeler’, güvenli ve insan onuruna yakışır bir yaşamın en temel standartlarından yoksundur. Gazze’de yaşayanların gitmelerinin istendiği Han Yunus’taki bazı bölgeler, İsrail bombardımanları nedeniyle halihazırda devasa bir tahribata uğradı ve yaşanmaz hale getirildi.”
“Gazze’de ‘güvenli bölge’ yok”
Guevara-Rosas, “Gazze’deki Filistinli siviller insandır; satranç tahtasında İsrail yetkililerinin keyfine göre yerleri değiştirilecek piyonlar değiller. İsrail ordusunun daha önce güvenli olarak tanımladığı bölgelere saldırmasıyla, yerinden edilen sivillerin Gazze’nin herhangi bir yerinde güvende olduğu düşüncesinin bir yanılgıdan ibaret olduğu kanıtlanmıştır” dedi.
“Acil ve kalıcı bir ateşkes”
Erika Guevara-Rosas, İsrail’in, insani yardımları da engellediğini ekledi:
“İsrail işgalci güç olarak, uluslararası hukuka göre koruma altında olan işgal altındaki Gazze Şeridi’ndeki Filistinlilerin güvenliğini sağlamaktan sorumludur. Hayatta kalabilmeleri için gerekli hizmetleri ve malzemeleri ulaştırmak da buna dahildir. İsrail bunu yapmakta defalarca başarısız olmakla kalmadı, 2007’den beri bu tür hizmetlerin Birleşmiş Milletler bünyesindeki insani yardım kuruluşları ve uluslararası yardım örgütleri tarafından Gazze’nin sivil halkına ulaştırılmasına engel olmaya da devam etti.
Uluslararası insancıl hukukun gerektirdiği üzere, bölge sakinlerinin güvenliğinin ve Gazze Nehri’nin kuzeyindeki bölgeler de dahil evlerine güvenli bir şekilde geri dönebilmelerinin güvence altına alınmadığı bir durumda, tekrar tekrar çıkarılan tahliye emirleri uluslararası hukuka göre hukuksuzdur ve zorla yer değiştirme kapsamına girebilir.
Yalnızca tüm tarafların katıldığı acil ve kalıcı bir ateşkes kitlesel sivil ızdıraba son verebilir ve uluslararası hukukun evrensel değerine olan inancı bir nebze de olsa tamir edebilir.”
İsrail ordusu 13 Ekim 2023’te Gazze’deki sivillere yönelik ilk kitlesel ‘tahliye’ emrini yayınladı ve Gazze Nehri’nin kuzeyinde yaşayan 1,1 milyon kişiye 24 saat içinde güneye gitme talimatı verdi. O günden bugüne kadar Gazze nüfusunun yaklaşık yüzde 90’ı en az bir kez yerinden edildi. Yerinden edilenlerin çoğu Refah’a sığınmıştı.
2023 Filistin-İsrail Savaşı
(AS)
