İsrail'de erken evliliğin kız çocuklarının sağlığına zarar verdiğini ve eğitim haklarını ihlal ettiğini söyleyen bir grup milletvekili ve kadın hakları aktivisti, kızlar için en erken evlenme yaşını 18'e yükseltmek için çalışıyor.
Birçok sivil toplum kuruluşunun, avukat ve sosyal hizmetler uzmanının oluşturduğu Bireysel Sorunlarla İlgili Eşitlik Üzerine Çalışma Grubu, erken evliliklerin Arap Müslümanlar arasında çok yaygın olduğunu, Ortodoks Yahudilerin de onları izlediğini söylüyor. Grup, bu iki topluluk toplumda kıyıya itildiği için sorunun da görünmez hale geldiğini belirtti.
17: Hala çocuk
Şu an İsrail'de yasal evlilik yaşı 17. Her yıl yaklaşık bin 700 kız çocuğu bu yaşta evleniyor. Dahası, mahkeme izniyle her yıl 16 ve daha küçük yaşta 200 kadar kız çocuğu da evlendiriliyor.
Çalışma Grubu, sayıların daha da yüksek olabileceğini belirtti. Uzmanlar, 14-15 yaşında kız çocuklarının evlendirildiğini; 17 yaşına geldiklerinde de yasal işlemlerin yapıldığını vurguluyor.
Polisin yasayı uygulamakta yetersiz kaldığını belirten sosyal çalışmacı Makbule Nassr, dini liderlerin de sorunun parçası olduğunu söyledi.
İsrail parlamentosu Knesset'e sunulan yasa taslağının hazırlayıcılarından Michael Malchior "17 yaşındakiler hala çocuk ve çocukların okulda olması gerekir" dedi. "Sınırı bir yaş yükselterek daha fazla kız çocuğunun okulu bitirmesini sağlayabiliriz."
"Okulu bitiren kız sayısı artacak"
Aktivistler, kızların liseyi bitirebilmeleri halinde okumaya devam etmek isteyeceklerini ve evlilik yaşının kendiliğinden yükseleceğini savunuyor.
Hayfa'da yaşayan ve 16 yaşında evlendirilen Raida Biady "Okumayı istiyordum ama evlendikten sonra kocamın okuma yazma bilmediğini öğrendim. Benim de eğitimimi durdurdu" dedi. Kocasından üç yıl önce boşanan Biady okula devam edip kadınlar için bir hukuki yardım programı oluşturulmasına katkıda bulundu.
Sağlık Bakanlığından Dr. Ahmed Tibi de erken evliliklerin "genç hamileliklere yol açtığını, bunun da kadınlar için hem psikolojik hem de fiziksel riskleri bulunduğunu" vurguladı.
Bakanlık danışmanlarından Batya Artman da aktivistlerin talebini destekleyerek Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi (ÇHS) gibi metinlerin de yaş sınırının yukarı çekilmesini gerektirdiğini söyledi.
Muhafazakar tepki
Tasarıya en büyük muhalefet aşırı muhafazakar Yahudi partilerinden, özellikle de koalisyon ortağı Shas'tan geldi.
Parti temsilcilerinden Nisim Zeev, "yaş sınırını yükseltmek bir yana, 16'ya indirmek gerektiğini" söyledi. "Eğer bir kız evlenmeye hazırım diyorsa biz karışamayız. Bu onun hakkı. Kızlar oğlanlardan daha erken olgunlaşıyor."(EÜ)
* Bu haberi BM'nin bir parçası olan IRIN ajansından Türkçeleştirdik.
