Örgüt, bugün (5 Temmuz) yayınladığı "Türkiye: Güvenlik güçleri tarafından işkenceye maruz kalanlar ve öldürülenler için adalet yok" raporunda, işkence, kötü muamele ve öldürmelerin cezasızlığına engel olmak için bazı tavsiyeler şöyle:
Merkezi bilgi toplayın: Kolluk kuvvetlerinin insan hakları ihlalleriyle ilgili merkezi, etkili, güncel ve dağınık olmayacak şekilde toplayın.
Kolluk kuvvetlerinin insan hakları ihlalleriyle ilgili önleyici mekanizmaları oluşturun:
* Polis ve jandarma gözaltılarındaki bütün sorgulamalarda ses ve görüntü kaydı alınmalı.İnsan hakları ihlalleri iddialarını bağımsız, tarafsız, derinlemesine ve zaman geçirmede soruşturun:* İşkenceye Karşı Sözleşme'ye Ek Protokol'ü onaylayıp yürürlüğe koyun. Gözaltı merkezlerine önceden haber vermeksizin ziyaret düzenleyebilecek olan ulusal kurumu oluşturun.
* İnsan hakları durumunu gözleyen insan hakları savunucularına, avukatlara ve gazetecilere yönelik yıldırma girişimlerine son verin.
* Etkili bir şikayet mekanizması oluşturun.Kusurlu yargılamaları ele alın:* Kolluk kuvvetlerinin öldürmesi halinde, derhal olay yerinde kanıt toplanmasını, savcının derhal çağırılmasını ve olay yeri incelemesini yönetmesini sağlayın.
* İşkence, kötü muamele vakalarında, savcıların uzman tıbbi ve adli tıp incelemesi istemesini, olay yerini incelemesini, ilgili herkesten kanıt toplamasını sağlayın.
* Savcıların amirlerin sorumluluklarını soruşturmasını sağlayın.
* İşkence iddiasıyla soruşturulan memurları görevden alın.
* Mağdurların tazminat almasını ve rehabilitasyon görmesini sağlayın.
* Duruşmaların zaman geçirmeden gerçekleştirilmesi için gerekli çerçeveyi oluşturun.Yasal reform:* Duruşmaya tanık ya da sanık olarak çağrıldığı halde gelmeyen memurlara yaptırım uygulayın.
* Dava "güvenlik gerekçesiyle" başka bir yere aktarıldığında, tarafların ve avukatlarının yol ve konaklama masraflarının devlet tarafından üstlenilmesini güvenceye alın.
* Bir şüphelinin iletişimsiz şekilde gözaltına alınabilmesine neden olan Terörle Mücadele Yasası'nı (TMY) değiştirin.İşkencenin tıbbi raporlaması:* Kolluk kuvvetlerinin ölümcül kuvvet kullanma yetkisini, uluslararası standartlara göre ayarlayın; bu kuvvet ancak yaşam korumak için ve son çare olarak kullanılabilir.
* İşkencenin cezalandırılmasında zaman aşımını kaldırın.
* Adli Tıp Kurumu'nu Adalet Bakanlığı'ndan işlev olarak da yapı olarak da bağımsız hale getirin.Eğitim:* Mahkemelerin üniversitelerin, hastanelerin ve uzman kuruluşların tıbbi ve psikiyatrik raporlarını kanıt olarak kabul edebilmesi için acil adımlar atın.
* Gözaltına alınan herkesin kapsamlı, bağımsız ve tarafsız tıbbi muayene görmesi için gereken adımları acilen atın.
* Polis, jandarma, yargıç ve savcıların uluslararası insan hakları standartları uyarınca eğitim almasını sağlayın. (TK/EÜ)
