Darbe girişiminin ardından ortaya çıkan hak ihlalleri üzerine İnsan Hakları Derneği (İHD) Başkanı Öztürk Türkdoğan, hak ihlaline uğrayan herkesi başvuruya çağırdı.
"İşkence ve kötü muamele kabul edilemez"
bianet’e konuşan Türkdoğan, bu süreçte hem darbe girişimcileri tarafından hak ihlaline uğrayan hem de polis, asker ve diğer kişiler tarafından hak ihlaline uğratılanlara İHD’nin kapısının açık olduğunu belirtti ve ekledi:
“Elbette darbelere karşıyız. Elbette darbecilere yakalanacak ve yargılanacak. Ama her koşulda işkence ve kötü muamele yasaktır. Buna herkesin uyması gerekli. İşkence ve kötü muameleye uğrayan herkes derneğimize başvurabilir.
“Bizim gözlemimiz de, televizyon ve sosyal medyaya yansıyanlar da durumun ne kadar vahim olduğunu ortaya koyuyor. Toplu gözaltı merkezleri, ters kelepçeli olarak uzun süre bekletilme, açıkça belirtileri görülen kaba dayak olayları kaygı verici. Soruşturma böyle yürütülmemeli. Ceza Muhakemesi Kanunu’na uyulmalı.”
"Vicdani reddi tartışmalıyız"
Darbe girişimi nedeniyle gözaltına alınanların bir kısmının zorunlu askerler olduğunu da hatırlatan Türkdoğan “Bu durumu vicdani red hakkı temelinde de tartışmalıyız” dedi.
“Vicdani red hakkı tanınmalı. Bu süreçte de, zorunlu askerlerin düşürüldüğü duruma bakın. Çoğuna ‘tatbikata gidiyorsunuz’ denmiş. Soruşturma sürecinde bu durum göz önüne alınmalı, bu kişiler soruşturmaya dahil edilmemeli.”
"Sistem krizinden darbe çıktı"
Türkdoğan, bu sene 30. yılına giren İHD’nin kuruluşundan beri Türkiye Cumhuriyeti’nin demokratikleşmesi için mücadele ettiklerini hatırlattı.
“Türkiye’nin demokrasi sorunu var. Çözülemezse, otoriterleşme, Kürt meselesi nedeniyle savaş yaşarsa, sistem sorunu, kendini darbe girişimi ya da darbe olarak dışarı vuracak” diyen Türkdoğan, Türkiye’nin bu sistem krizinden çıkacak yol ve yöntemler, bulabileceğini vurguladı.
15 Temmuz’la başlayan sürecin ardından insan hakları savunucusu avukat Eren Keskin de hak ihlaline uğrayanları İHD’ye başvurmaya davet etmişti.
Hak ihlalleri
15 Temmuz Cuma akşamı başlayan ve 16 Temmuz sabahına kadar süren darbe girişiminde polis, asker, sivil, darbe girişiminde yer alan toplam 232 kişi hayatını kaybetti.
Gözaltına alınan 7 bin 271 askerlerin bir kısmı, darbe karşıtı protestocuların saldırısına uğradı, çıplak aramaya, ters kelepçeye maruz kaldı. Bazı karakollarda gözaltına alınan askerler, polislerin cinsiyetçi küfür içeren hakaretlerine maruz kaldı.
Tüm bunları görüntüleyen gazeteciler darp edildi. Darbe girişimine katılanlar TRT, CNNTürk ve Hürriyet’e silahlarla girdi, yayınları kesti. Darbenin engellenmesinin ardından çok sayıda muhalif haber sitesi erişime engellendi.
Öztürk Türkdoğan |
Avukat ve insan hakları savunucusu. İnsan Hakları Derneği Genel Başkanı. 1970’te Kars’ta doğdu. Ailesi Dersimli. 1988’de Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girdi. 1994’te mezun oldu. Ankara Barosu’na kayıtlı avukat. 1998’den beri Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası’nın (SES) hukuk danışmanlığını yapıyor. Barış sürecinde Akil İnsanlar Akdeniz Bölgesi Heyeti’nde yer aldı. 2008’den beri İHD’nin başkanlığını yürütüyor. |
(EA)