İşkence Davalarına Zamanaşımı Tehdidi

Birinci işkence davası düşmek üzere

Gözaltına alındıkları 15 Mart 1996'te işkence uğradıklarını iddia eden "Atılım" gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İbrahim Çiçek ve arkadaşları Ali Hıdır Polat, Delil İldan, Hacı Orman, Füsun Erdoğan, Birol Paşa, Hakkı Mıhçı, Ali Ocak, Doğan Şahin; polis memurları Bayram Kartal, Sedat Selim Ay, Mustafa Ünal, Yalçın Büyükhan, Yusuf Öz, Nafiz Aktaş ve Sönmez Alp'ten şikayetçi oldu. Polisler hakkında 1997'de dava açıldı.

İstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi'nde dün (23 Eylül) görülen duruşmada, daha önce istifa eden sanık vekillerinin yerine göreve başlayan avukatlar ikinci kez vekalet için süre istedi. Avukat Keleş Öztürk'ten alınan bilgilere göre, mahkeme ikiye karşı bir oyla istemi kabul etti. Mahkemenin bir üyesi, bir kez süre isteminin kabul edilmesi nedeniyle yeni süre istemine karşı muhalefet şerhi koydu.

"Vekalet" ikinci kez erteletti

11 Eylül'de görülen dava, yeni sanık avukatlarına vekalet vermeleri için 23 Eylül'e ertelenmişti. Dava dün de aynı gerekçeyle zamanaşımına bir gün kalaya, 25 Eylül'e ertelendi.

1997'de açılan dava çerçevesinde bugüne dek 20'den fazla duruşma yapıldı. Avukat Keleş Öztürk, daha önce, "Davayı zamanaşımına uğratmaya çalışıyorlar" dedi.

Savcı polislere ceza istedi

Duruşma savcısı, daha önce verdiği mütalaasında, sanık polislerin "Memurun sanığa işkence yapması" fiilini düzenleyen Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 243. maddesi ve "suçun tekrarı durumunda cezaların artırımına" ilişkin TCK'nın 80. maddesi uyarınca cezalandırılmalarını istedi.

Buna göre, işkence yaptığı mahkemece sabit görülen her sanık polise, bir kez TCK'nın 243. maddesi uygulanacak, birden fazla kişiye işkence yaptıkları kanaat getirilenlerin cezası TCK'nın 80. maddesi uyarınca altıda birden yarıya kadar artırılacak.

"Her mağdur için mahkumiyet"

Mütalaaya, müşteki avukatları Keleş Öztürk, Faruk Ertekin ve Gülüzar Tuncer itiraz etti. Avukatlar, işkence yaptığı sabit görülen her sanığa, işkence yaptığı kişi kadar TCK'nın 243. maddesinin uygulanması yönünde görüş bildirdi.

Sanık polisler son savunmalarını yapmıyor

Davada, bir tek sanık polisler son savunmalarını yapmadılar. Türlü nedenlerle bugüne dek sürekli ertelenen davanın zamanaşımı süresi 26 Eylül'de doluyor.

İkinci işkence davası de tehlikede

Dün, İstanbul 7 No'lu DGM'de görülen bir diğer işkence davası ise 1997'de açıldı. Mağdur avukatları Keleş Öztürk ve Gülüzar Tuncer, sanık polislerin tutuklanmasını istedi. Talebi reddeden mahkeme, duruşmayı 28 Ekim 2002'ye erteledi. Söz konusu dava da 16 Aralık 2002'de zamanaşımına uğrayacak.

Savcı mahkumiyet istedi

Savcı, bu davada da bir öncekiyle benzer mütalaa verdi. Buna göre, işkence yaptığı sabit görülen her sanık polise, bir kez TCK'nın 243. maddesinin uygulanması; birden fazla kişiye işkence yapanların cezasının TCK'nın 80. maddesi uyarınca altıda birden yarıya kadar artırılması yönünde görüş bildirdi.

21 ve 22 Şubat 1997'de Marksist Leninist Komünist Partisi (MLKP) örgütüne yönelik operasyonlar kapsamında, "Atılım" gazetesi çalışanları Asiye Zeybek Güzel, Mukaddes Çelik, Ferhat Akçay, Sedat Şenoğlu ile sendikacı Süleyman Yeter, gözaltına alındı.

İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi'nde tutulan müştekiler, gözaltında işkence gördükleri iddiasıyla şubede görevli polislerden şikayetçi oldu. Polisler hakkında, TCK 243/1 maddesi uyarınca dava açıldı. 24 Ekim 1997'de davanın ilk duruşması görüldü.

Gözaltında tecavüz iddiası AİHM'de

"Atılım" gazetesi çalışanları, serbest bırakıldıklarında Adli Tıp Kurumu'ndan çeşitli süreler için iş göremez raporu aldılar. Gözaltındaki kişilerden Asiye Zeybek Güzel, daha sonraki duruşmalarda gözaltında tecavüze uğradığını belirtti. Güzel, İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Psiko-Travma Merkezi'nden verilen bir raporla yaşadığı işkenceyi belgeledi.

Söz konusu davada tanık olarak yer alan Güzel'in müşteki olarak yargılanması kabul edilmedi. Fatih Cumhuriyet Savcılığı, avukat Ercan Kanar'ın polislerin yargılanması istemini geri çevirdi. Beyoğlu Ağır Ceza Mahkemesi'ne yapılan itirazın reddedilmesi üzerine avukat Kanar, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurdu.

Serbest bırakıldı

Kırklareli ve Gebze cezaevlerinde yaklaşık beş yıl süreyle hapiste kalan Asiye Zeybek Güzel, "örgüt üyeliği" iddiasıyla yargılandığı davada tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.

Mağdurlardan sendikacı Süleyman Yeter, daha sonra gözaltında gördüğü işkence sonucu öldü. (EÖ/BB)