İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, 2013, 2014 ve 2015 yılında 99 işçinin intihar ettiğini açıkladı. 92'si erkek, yedisi kadındı.
Yasalarımıza göre işyeri içinde gerçekleşen her intihar, nedeni ne olursa olsun "iş cinayeti" kapsamında. Ancak bugüne kadar hukuken çalışma koşullarından kaynaklanan bir intihar diye tanımlanan ölüm yok.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi, hem yasal mevzuata uyarak işyeri içinde (işe bağlı olan-olmayan) gerçekleşen hem de işyeri dışında salt işe bağlı intiharları da rapora kattığını belirtti.
Buna göre; 2013 yılında 15 işçi, 2014 yılında 25 işçi, 2015 yılında ise 59 işçi işyeri içinde (işyeri dışında ise işe bağlı olarak) intihar ederek yaşamını yitirdi.
Borç, mobbing, işsizlik
Son üç yıldaki 99 intiharda 31 işçi borçları nedeniyle, 14 işçi mobbing nedeniyle, 11 işçi işsizlik nedeniyle, 8 işçi kişisel/özel nedenlerle intihar etti. 35 işçinin neden intihar ettiği ise bilinmiyor.
Son üç yılda gerçekleşen 99 emekçi intiharının istihdam biçimlerine göre dağılımı ise şöyle;
49’u işçi ve 23’ü memur olmak üzere 72 ücretli çalışan, 11’i esnaf ve 3’ü çiftçi olmak üzere 14 kendi nam ve hesabına çalışan, ataması yapılmayan öğretmenler de dahil olmak üzere benzer koşullardaki 13 işsiz işçi.
Son üç yılda intihar eden emekçilerin çalıştıkları işkolları ise şöyle;
23 emekçi ticaret/büro/eğitim, 15 işçi savunma/güvenlik, 11 işçi inşaat, 8 işçi metal, 7 işçi sağlık, 5 emekçi tarım, 5 işçi gıda, 5 işçi konaklama/eğlence, 2 işçi kimya, 2 işçi taşımacılık, 2 işçi tersane/gemi, 2 işçi belediye/genel işler, 1 işçi tekstil, 1 işçi ağaç, 1 işçi bankacılık, 9 işçinin çalıştığı işkolu bilinmiyor.
Dünyada işe bağlı intiharlar
Meclis, yaptığı açıklamada işçilerin neden intihar ettiğine dair dünyadaki tartışmayı da hatırlattı:
* İşe (fazla ve aşırı çalışmaya) bağlı olarak ortaya çıkan intihar, 1980’li yılların ikinci yarısından itibaren Japonya’da görüldü ve karojisatsu kavramı ile tanımlandı.
* İlk kez de işe bağlı intihar Japonya’da iş cinayeti olarak kabul edildi. Dentsu şirketinde çalışan bir işçi uzun, yoğun çalışma saatleri ve bunun doğurduğu zihinsel, fiziksel ve sosyal tükenme sonucunda, 1991 yılında intihar etti, ailesi işyerine dava açınca uzun çalışma saatleri ile intihar arasındaki ilişki Japonya’da yasal olarak kabul edildi.
* Japonya’da karojisatsu görülme sıklığı, 1999 yılında yüzde 12 iken, 2001 yılında yüzde 33,7’ye yükseldi. Her yıl yaklaşık 5 bin kişinin fazla-aşırı çalışma nedeniyle intihar ettiği tahmin ediliyor.
* Avustralya’da 2002 yılında yapılan bir çalışmada 1989-2000 yılları arasında görülen 109 intiharda çalışmanın önemli bir faktör olduğu saptandı. Fransa’da 2007 yılında Renault ve Peugeot araba fabrikalarında, Avustralya’da telekomünikasyon işçilerinde çalışma ile ilişkili olduğu düşünülen intiharlar görüldü.
* Yine Fransa’da 2008-2010 yılları arasında France Telecom şirketinde çalışan 34 işçi ardarda intihar etti. Yine Çin’de bulunan ve iPod, iPhone ve iPad üreten Foxconn fabrikasında işe bağlı intiharlar o kadar çoğaldı ki Apple firması “İntihar etmeyeceğim kendime iyi bakacağım” diye yazılı tahahhüt almaya başladı. (NV)
