Türkiyeli Süryaniler adına Erkan Metin’in kaleme aldığı ‘‘Suriye’den sonra Irak’tan da mı gideceğiz?’ başlıklı açıklamaya göre Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ve radikal İslam’ın Ortadoğu mozaiğine verdiği kalıcı zarar, giderek daha üzücü bir hale dönüşüyor.
Açıklamaya göre, başkenti Musul olan Ninova vilayetinde 1700 yıllık Mar Benham Manastırı’nı işgal eden IŞİD üyeleri, Irak’ın son zamanlardaki en büyük Hıristiyan kıyımlarından birine yol açmak üzere.
Vatikan'ın haber ajansı Fides'e göre Süryanilerin bölgedeki en büyük ibadethanesi IŞİD'in eline geçti. Kaldetha Süryani patriği Amel Shamon Nona ve diğer kilise rahipleri dün halkı manastıra barış için duaya çağırmışlardı. Ancak geceden itibaren yaklaşık 150 bin kişi Kürdistan sınırına doğru yola çıktı. Batı'da aileleri olan gruplar ise bu haftadan itibaren İsveç ve Amerika'nın Kaliforniya ve Michigan eyaletlerine temelli göç edecekler.
BBC'nin bölgedeki muhabirine göre Musul'u diğer şehirlere bağlayan yollarda savaştan kaçanların oluşturduğu kilometrelerce uzayar insan ve araç trafiği bulunuyor.
Nüfusun yüzde 3'ü Süryani
Iraklı Süryanilerin bu coğrafyadaki tarihi aslında İslamiyet ve Arap öncesi dönemlere dayanıyor. Mezopotamyalı Semitik bir halk olan bölgedeki Süryanilerin yerleşim yerleri günümüz Irak, kuzeydoğu Suriye, İran ve güneydoğu Türkiye toprakları. Iraklı Süryanilerin kökenlerinin M.Ö 2300 yıllarında Akadlılara ve Aramaik kabilelere dayandığı tahmin ediliyor.
Iraklı Hıristiyan nüfusun da büyük çoğunluğunu oluşturan etnik Süryaniler, büyük Süryani Doğu kilisesi ve Ortodoks kilisesine mensuplar. CIA Factbook’a göre de Irak nüfusunun yüzde 3’ünü oluşturuyorlar.
Göçleri 2009'da başladı
Musul’daki Süryanilere karşı fiziksel şiddet ve taciz 2009’dan beri gündemden düşmüyor. Bağdat başta olmak üzere Irak’ta çeşitli illerde yaşanan taciz ve şiddet yüzünden yaklaşık 4,300 Süryani Musul-Ninova kentine göç etmek zorunda kalmıştı. Şiddet, IŞİD’in sorumlu tutulduğu, 58 kişi ve iki rahibin hayatını kaybettiği, 100 kişinin de kaçırıldığı 2010 Bağdat kilise saldırısından beri artarak devam etmekte.
IŞİD’in 10 Haziran 2014’te Musul’u ele geçirmesinden sonra rahip Haitham Jazrawi World dergisinden Mindy Belz’e ‘Bildiğim Süryani ve diğer Hıristiyanların yüzde 99’u göç etmek için hazırlıklara başladı.1,8 milyon nüfuslu şehrimizde bize uygulanan sekiz yıllık şiddetin doruk noktasına ulaşıldı’ şeklinde açıklama yaptı. (DG/HK)
