Irkçı Sitelerle Mücadele Zor

Article 19 başkanı Lipson, İnternet evrensel bir olay ama ona evrensel kıstas getirmek imkansız derken Leeds Üniversitesinden Akdeniz bunu, Fransanın dava açtığı Yahoo portalı, yasal yaklaşım farklarını gösteren iyi bir örnek diyerek doğruladı.

İstanbul

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) öncülüğünde Amsterdam'da toplanan uzmanlar, Yahoo portalı ile İnternet'te Nazi eşya satışının yeniden alevlendiği bir sırada, kin yayan İnternet sitelerine bir düzenleme getirmenin zorluklarına vurgu yaptılar.

27 Ağustos'ta gerçekleştirilen toplantıda, Birleşmiş Milletler (BM) eski Danışmanı ve "Article 19" adlı ifade özgürlüğü örgütünün şimdiki başkanı Morris Lipson, "İnternet evrensel bir olaydır. Ancak İnternet'e evrensel kıstaslar getirmek imkansızdır" dedi.

Akdeniz: Yasal yaklaşımlarda fark var

Toplantıda söz alan Leeds Üniversitesi öğretim üyesi Yaman Akdeniz, bu durumu doğrulayarak, "Fransa, Almanya, Belçika, Avusturya ve İsviçre'nin insanlığa karşı suçları inkarı yasa ile suç saymada yalnız kalması bu nedenledir" diye konuştu.

Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) İnternet kullanıcıları, Anayasanın güvence altına aldığı ifade özgürlüğünün gereği olarak ırkçı fikirlere Avrupa ülkelerine göre daha rahat ulaşabiliyorlar. Yetkililer, ancak şiddete teşvik durumunda ve şiddet ihtimalinin her an ortaya çıkabileceği durumda müdahale edebiliyorlar.

Böylece, ırkçı ve Nazi yanlısı site kurucuları, yürürlükteki yasalara göre site merkezlerini başka ülkelere taşıma imkanına sahipler. Bu durumda, dünyadaki tüm İnternet kullanıcıları, buna kovuşturma açan ülkenin kullanıcıları dahil, bu tür sitelere rahatlıkla erişebiliyorlar.

Öğretim üyesi Akdeniz, konu ile ilgili, "Fransa'nın dava açtığı Yahoo portalı, yasal yaklaşımlar ve ifade özgürlüğündeki farkları gözler önüne sermek için iyi bir örneği oluşturuyor" dedi.

Yahoo örneği

Mayıs 2000'de Paris Ağır Ceza Mahkemesi, Yahoo İnternet Portalını, üç ay içerisinde Nazi malzemeleri ile ilgili her tür mesaj ve içerikleri Kaliforniya merkezli açık artırma sitesinden silmeye mahkum etmişti.

Uluslar arası Irkçılık ve Yahudi düşmanlığı Birliği'nin (LİCRA) "Fransız İnternet kullanıcıları Fransa Yasaları'nın yasakladığı bu satışı takip edebiliyorlar" şikayeti üzerine, site sorumluları ifade özgürlüğünü gerekçe göstererek ABD Adaleti'ne başvurarak kararın ABD'de uygulanamayacağını savundular.

Konu ile ilgili ilk yargılamada San Francisco Mahkemesi, Yahoo'yı haklı çıkarırken, temyiz başvurusunu ele alan Kaliforniya Adaleti, son verdiği kararında esasa girmeye gerek görmeden bir önceki mahkeme kararını "erken" olarak değerlendirdi.

Tanımlar net değil, ortak düzenleme zor

Avrupa Konseyi, ırkçı nitelikleri dolayısıyla cezalandırılacak İnternet söylem ve içerikler için norm geliştirmeye çalıştı. Ancak birçok uzmana göre, yapılan tanımlamaların net olmaması ırkçı sitelerin etkin şekilde düzenlenmesini engelliyor.

"İnternet ve Hukuk" danışmanı Chris Marsden, "İnternet servis sağlayıcılarına düşen bir rol var ama onları ilgilendiren düzenleyici ölçütlere çok dikkat etmek gerekiyor" dedi.

Amsterdam'da toplanan uzmanlar, İnternet'teki ırkçı içerikle mücadele, Ağ üzerinde ifade özgürlüğüne zarar veren çok sınırlandırıcı bir sonuca götürmemesi gerektiğinden hemfikir. (EÖ/BB)

* Le Monde gazetesinin, AFP Ajansı'ndan yararlanarak verdiği haberi Erol Önderoğlu Türkçeleştirdi.