Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), 47 Avrupa Parlamentosu (AP) üyesi ve 14 basın ve ifade özgürlüğü grubunun katılımıyla Türkiye'deki gazeteciler için iç hukukta etkili çözüm yolunun kalmadığını belirten, basın ve ifade özgürlüğü için çözüm önerileri içeren bir önerge yayımladı.
14 Şubat'ta yayımlanan önergede mesleklerinden ötürü tutuklanan tüm gazetecilerin serbest bırakılması talep edildi. Gazetecilerin ifade özgürlüğü, özlük hakları, kişi hürriyeti ve güvenliği gibi haklarını garanti altına alma çağrısında bulunuldu.
"İç hukukta çözüm yolu kalmadı"
"İç hukukta çözüm yolu efsanesi" başlıklı önergede gazetecilerin ifade özgürlüğü, haber alma ve yayma hakkı ve adil yargılanma haklarının korunması gerektiği açıklandı. Bu amaçla Türkiye'nin aşağıdaki hukuki yükümlülükleri yerine getirmesi gerektiği ifade edildi:
|
Önerge, IPI'nin 29 Ocak'ta düzenlediği "Türkiye: İç hukukta çözüm yolu efsanesi" başlıklı toplantıdaki tartışmalardan yola çıkarak hazırlandı. Toplantıya Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) temsilcileri ve Türkiye'den gazeteci ve avukatlar katıldı.
Türkiye'nin yargı sisteminin tarafsızlığı ve bağımsızlığının tartışıldığı toplantıda Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) ve Şairler Denemeciler ve Romancılar (PEN) gibi basın ve ifade özgürlüğü kuruluşları da hazır bulundu.
OHAL kaldırıldıktan sonra gelişme olmadı
Önergede 18 Temmuz 2018'de Olağanüstü Hal'in (OHAL) kaldırılmasından sonra Türkiye'de basın özgürlüğü konusunda bir gelişme olmadığı ifade edildi. IPI ve AP üyeleri, yaygın gözaltı uygulamalarının ve cezai hükümlerin muhalif sesleri bastırmak için bir yöntem olarak kullanıldığını söyledi.
IPI, 12 Şubat'ta yayınladığı raporda ise OHAL kaldırılmasına rağmen Türkiye'de basın özgürlüğünün olumlu yönde bir ilerleme göstermediğini, 150'den fazla gazetecinin tutuklu olduğunu bildirdi. Raporda şu ifadeler yer aldı:
"Temmuz 2016'daki darbe girişiminden bu yana yürürlüğe giren ve basın özgürlüğünü kısıtlamak için kullanılan KHK'leri kaldırmak yerine, Türkiye özgür medyayı sindirmek amaçlı daha fazla kanun ve benzeri araçları üretmeye devam etti.
"170 medya kuruluşu ve basımevinin kapatılmasının yanı sıra basılı yayın pazarındaki gerileme, ekonomik baskılar ve hükümet yanlısı medya patronlarının bileşimiyle Türk hükümeti medyanın yaklaşık yüzde 95'ini etkisi altına almıştır."
AP üyesi Harms: Hukuk devleti onarılsın
IPI Türkiye Savunu Koordinatörü Caroline Stockford "İç hukukta çözüm yolu efsanesi" önergesi hakkında şunları söyledi:
"Birçok AP üyesi tarafından desteklenen ve Türkiye'de gazetecilerin yüzleştiği zorlukları öne çıkaran bu önerge kritik bir zamanda tamamlandı.
"Türkiye'yi bu belgede yer alan önerileri dikkate almaya ve basın ve ifade özgürlüğü ilkelerinin restorasyonuna dair adımları uygulamaya davet ediyoruz."
Avrupa Parlamentosu Yeşiller Grubu üyesi Rebecca Harms ise önergeye şu sözlerle destek verdi:
"Türkiye'de gelişmeleri yakından takip ediyorum ve gazeteci davalarına şahsen katılarak edindiğim tecrübelerimden de yola çıkarak söyleyebilirim ki, bu önergede Türk yargı sisteminin yozlaşmasına dair maddeler gerçekliği yansıtıyor.
"Türk yetkilileri buradaki önerileri ciddiye almaya, hukuk devletini ve ifade özgürlüğünü onarmaya ve tutuklu tüm gazetecileri derhal serbest bırakmaya çağırıyorum." (EÖ/PT)
*IPI önergesinin tam metni için tıklayın.
